Mayınlı araziler tarıma elverişli

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Çullu, 2014 yılına kadar temizlenmesi gereken yaklaşık 520 kilometre uzunluğundaki mayınlı arazinin tarım potansiyelinin çok yüksek olduğunu belirterek, söz konusu alanlara ilişkin bir çalışma yaptıklarını söyledi.

Şanlıurfa'da yerel bir radyo kanalında yayın yönetmeni Arif Faraç'ın hazırladığı "Bir Konu Bir Konuk" adlı programa konuk olan Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Çullu, mayınlı arazi bölgesinde Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından yapılacak çalışmaları ve toprakta yaşanan tuzlanma sorununu anlattı. Program sonunda açıklama yapan Prof. Dr. Çullu, "Dünyayı önce bir ele alalım. Dünyada toprak kaynakları bulunmayan, toprağı zayıf olan ülkeler her zaman açlıkla karşı karşıya kalmıştır. Şu an gündemimizde olan Somali gibi Afrika ülkelerinde açlığın olmasının en büyük nedeni toprağın zayıf olması. Toprak kaynağı zayıf olduğu zaman su da olmaz, orman da olmaz, bitki de olmaz. Dolayısıyla biz Türkiye'de topraklarımıza gereken önemi henüz vermiş değiliz. Şu anda eski adıyla Tarım ve Köyişleri Bakanlığımız topraklarla ilgili bir yapılandırma içerisine giremedi. Yani genel müdürlükler kuruldu, buna benzer daire başkanlıkları var ama toprakla ilgili bir daire başkanlığı, bir müdürlük yok. Ama her gün bakıyoruz topraklarımız bir yapılaşmayla, bir tuzlaşmayla, erozyonla veya değişik şekillerde daralıyor, bir yandan da nüfus artıyor. GAP alanında hepimizin yaşadığı, ülkemizin önemli bütçesinin harcandığı, şu anda dünyanın göz bebeği olan, ilgi alanında olan GAP alanında biz üniversite olarak bu toprakların doğru kullanımı, doğru planlanması açısından çalışmalar başlattık. Gündemimizde olduğu gibi tuzlaşma sorunu var. Bu bölgemizde çok güzel toprak kaynaklarımız var, çok güzel, çok verimli, çok yüksek potansiyelli. Hepimizin bildiği gibi daha önce bu kuru tarımın yapıldığı bölgede binlerce dekar arazisi olan bir çiftçimizin bir gelir kaynağı yoktu. Yani bin dekar, iki bin dekar arazisi olan çiftçimiz zor geçinebiliyordu. Şu anda bakacak olursak yüz dekarda olsa çiftçilerimiz akşama kadar arazide çalıştığı için bir gelir elde edebiliyor. İşte bunun tek kaynağı toprağın su ile buluşması ve doğru tarım yapılması" dedi.

Eskiden bölgenin ekonomik açıdan en fakir bölgeler arasında olduğunu ifade eden Prof. Dr. Çullu, "Türkiye'nin ortalama geliri aylık 10 bin-15 bin dolar iken, bizim bölgemizde 500 dolardı sulama öncesi. Şu anda ise bu rakam 3 bin dolara kadar çıktı. Hala da çok gerideyiz. Ama bu arada tabii bir takım hatalar oluyor suyun yanlış kullanımından dolayı, toprak erozyonundan dolayı. İlaçların yanlış kullanımı, yanlış tohum seçimi, yanlış bitki seçiminden kaynaklanan sıkıntılar da var" diye konuştu.

Uluslararası bir anlaşmaya göre 2014 yılına kadar temizlenmesi gereken yaklaşık 520 kilometre uzunluğundaki mayınlı arazinin tarım potansiyelinin çok yüksek olduğunu da ifade eden Prof. Dr. Çullu, üniversitenin bu konuda bir proje hazırladığını söyledi. Prof. Dr. Mehmet Çullu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"GAP Kalkınma İdaresi Başkanlığı üniversitemizden bu konuda bir proje talep etti. Şu anda İktisat Fakültemiz ile birlikte bir proje sunduk. Eylül ayı içerisinde başlayarak, o bölgenin tüm endemik bitkileri, toprak potansiyeli, tarım potansiyeli, yeraltı ve yerüstü su kaynaklarını ve mevcut envanterlerini çıkarıp GAP Kalkınma İdaresi'ne sunacağız. Ve o envanter alt gelişim durumuna göre orada planlanacak. Bilgisayar teknolojisini kullanarak koordineli çalışacağız. Uydu teknolojisini kullanacağız. Burada konunun en iyi uzmanlarını bulduk. Mesela petrol yönünden, jeoloji yer altı, yerüstü su kaynakları yönünden, endemik bitkiler yönünden, biyologlar, bunların hepsi projenin içerisinde var. Tüm oranın detayını çıkaracağız koordinatlı haritalı ve bir de önerilerle. Yani burada en iyi ne olabilir. Örneğin Şanlıurfa sınırları boyunca mayınlı arazi üzerinde daha önce küçük bir proje yaptık. Şanlıurfa sınırları içerisinde yer alan mayınlı arazilerin yüzde 80'lik kısmı çok yüksek tarım potansiyeline sahip. Doğru sulama yapılırsa, drenaj altyapısının bakımı iyi yapılırsa, takip edilirse o alanlar da kısa sürede iyileşir ve bölgede çok daha iyi üretim yapılabilir. Bunun dışında yine sınırımız boyunca takip eden mayınlı alanlarımız var. 2014 yılına kadar uluslararası anlaşmalara göre o alanların temizlenmesi gerekiyor. Bu alanlar yaklaşık tahmini olarak söylüyorum 520 kilometre uzunluğunda ve geniş alanlara sahip. Bu alanları nasıl değerlendirilecek, bu mayınlar temizlenmeden bir ön bilgi olması açısından yine GAP Kalkınma İdaresi Başkanlığı'nın bir projesi oldu. Onların destekleri ile üniversitemizin ziraat ve iktisat fakülteleri ortaklaşa bir proje hazırlıyor. Biz buranın potansiyelini ortaya çıkaracağız. Örneğin endemik bitkilerini araştıracağız. Çünkü endemik bitkileri önceden çıkaramazsanız, sonradan kaybolabilir. Buranın ne kadar tarım potansiyeli var, bunu ortaya koyuyoruz. İyi tarım arazileri, kötü tarım arazileri, ne kadar arkeolojik yapısı, yeraltı, yerüstü su kaynakları nasıl, turizm değerleri nelerdir?

Bunların hepsini bu proje sonrasında ortaya çıkaracağız. Yaklaşık bir buçuk yıllık bir proje, bu proje sonrasında geniş raporlar hazırlayarak GAP Kalkınma İdaresi'ne sunacağız. GAP Kalkınma İdaresi daha sonra konuyla ilgili bakanlıklar ve uzmanlarla görüşecek ve o bölgenin nasıl değerlendirileceği konusunda çalışmalar yapacak. Bu uyguladığımız metot ilimizde ve üniversitemizde uygulanan en son metottur."