ANKARA (ANKA) - 4’ü muvazzaf 21 general ve amiralin gözaltına alınması, Türkiye’de gözaltına alınan generalleri tekrar gündeme getirdi. Orgeneral Mustafa Muğlalı’nın 1949’ta “33 kurşun” olayı sebebiyle mahkum edilmesinden bu yana toplam 34 general ve amiral gözaltına alındı. Demokrat Parti iktidarını deviren 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinden sonra gözaltına alınarak tutuklanan ilk Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun olurken 9 Mart 1971 darbe girişimine karıştıkları sebebiyle Tümgeneral Celil Gürkan ve emekli Korgeneral Cemal Madanoğlu gözaltına alındı. Ergenekon soruşturması kapsamında son Balyoz olayına kadar 8 general gözaltına alınırken en büyük gözaltı dalgası Balyoz Darbe Girişimi operasyonu kapsamında yapıldı.
1943 yılında Van’ın Özalp ilçesi’nde 33 vatandaşın kurşuna dizilmesi emrini verdiği için 1949’da Genelkurmay Askeri Mahkemesi’nce yargılanan emekli Orgeneral Mustafa Muğlalı idama mahkum edildi. Daha sonra cezası 20 yıla indirilen Muğlalı, yaşamını 1951’de hapisanede yitirdi.
-1960 DARBESİNDEN SONRA GENELKURMAY BAŞKANI TUTUKLANDI-
Demokrat Parti iktidarının son döneminde Genelkurmay Başkanı olan Orgeneral Rüştü Erdelhun, DP iktidarıyla "sıkı ilişkileri" olduğu gerekçesiyle 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinin ardından tutuklandı. Yassıada Mahkemesi’nde yargılanan Erdelhun, idam cezasına çarptırıldı. İdam cezası, Milli Birlik Komitesi tarafından hapis cezasına çevrilen Erdelhun, 4 buçuk yıl cezaevinde yattıktan sonra Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından affedildi.
-9 MART DARBE GİRİŞİMİ SEBEBİYLE 2 GENERALE GÖZALTI-
Emekli Korgeneral Cemal Madanoğlu, 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinin ardından Milli Birlik Komitesi içinde yer aldı. Milli Birlik Komitesi üyelerinin tabii senatör sayılmasına karşı çıkarak korgeneral rütbesindeyken komiteden istifa eden Madanoğlu, 1966’da Cumhurbaşkanı kontenjanından senatör atandı. 12 Mart 1971 askeri müdahalesi sonrasında, "9 Mart Milli Demokratik Devrim" darbe girişiminde yer aldığı gerekçesiyle hakkında soruşturma açıldı. Kendi isteğiyle dokunulmazlığının kaldırılan Madanoğlu, 6 Eylül 1971’de tutuklanarak dört ay cezaevinde kaldı. Madanoğlu 1974’te aklandı.
9 Mart darbe girişiminde yer alan Genelkurmay Eğitim ve Doktrin Komutanı Tümgeneral Celil Gürkan da 12 Mart 1971 Muhtırası'nın ardından Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç tarafından emekli edildi. 31 Mayıs 1973’te gözaltına alınan ve 12 Mart döneminin ünlü işkence merkezi Ziverbey Köşkü’nde 6 gün boyunca sorgulanan Gürkan, sorgusunun ardından serbest bırakıldı. Gürkan daha sonra politikaya atılıp uzun süre Ankara Büyükşehir Belediye Meclis Üyeliği görevinde bulundu.
Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral İlhami Erdil ise komutanlığı döneminde yaptığı usulsüz harcamalar nedeniyle askeri mahkemede yargılandığı davada 2 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. Oramiral rütbesi sökülerek er seviyesine indirilen Erdil, 3 Temmuz 2007 tarihinde girdiği cezaevinden 1 yıl sonra tahliye oldu.
-ERGENEKON’UN 3. DALGASINDA KÜÇÜK TUTUKLANDI-
Adı ilk kez Susurluk olayı ile gündeme gelen Emekli Tuğgeneral Veli Küçük ise Ergenekon operasyonunun 3. dalgasında 21 Ocak 2008’de gözaltına alındı ve 26 Ocak 2008’de halkı isyana tahrik suçlamasıyla tutuklandı.
-ERGENEKON’UN 6. DALGASINDA ORGENERALLER TUTUKLANDI-
Eski Jandarma Genel Komutanı emekli Orgeneral Şener Eruygur da Ergenekon soruşturmasının 6. dalgasında 1 Temmuz 2008’de oturduğu askeri lojmanda gözaltına alındı. 5 Temmuz 2008’de tutuklanan Eruygur,'u 6 Temmuz 2008'e bağlayan gece, Şener Eruygur hakkında tutuklama kararı verdi. Eruygur 17 Eylül 2008’de tutuklu bulunduğu hapishanede beyin kanaması geçirdi ve 21 Eylül’de savcılığın talebi üzerine tahliye edildi.
Ergenekon soruşturmasının 6. dalgasında gözaltına alınan ve 6 Temmuz 2008’de tutuklanan Emekli Orgeneral Hurşit Tolon, 6 Şubat 2009’da İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından delil yetersizliği sebebiyle tahliye edildi.
Ergenekon soruşturmasının 6. dalgasında gözaltına alınan emekli Tümamiral İlker Güven tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılırken aynı dalgada hakkında yakalama kararı çıkan emekli Tuğgeneral Levent Ersöz, 15 Ocak 2009 Ankara’da yakalandı ve 16 Ocak’ta tutuklandı.
Ergenekon soruşturmasının 10. dalgasında da 3 general gözaltına alındı. 7 Ocak 2009’da gözaltına alınan eski MGK Sekreteri emekli Orgeneral Tuncer Kılınç, eski 2. Ordu Komutanı Orgeneral Kemal Yavuz ve eski genelkurmay Hukuk Müşaviri Emekli Tümgeneral Erdal Şenel 10 Ocak’ta savcıların talebiyle serbest bırakıldı.
-EN GENİŞ GÖZALTILAR BALYOZ OPERASYONUNDA-
Generallere yönelik en geniş gözaltı ise dün "Balyoz Darbe Planı" operasyonunda yaşandı. 4 muvazzaf amiralin yanısıra aralarında 5 Aralık 2009’da Ergenekon soruşturması kapsamında "şüpheli" sıfatıyla ifade veren eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral İbrahim Fırtına ile eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Özden Örnek’in de bulunduğu 17 emekli general ve amiral de gözaltına alındı. Son operasyonda gözaltına alınan general ve amiraller şöyle:
Muvazzaf amiraller: Tümamiral Ramazan Gündeniz, Tümamiral Semih Çetin, Tuğamiral Aziz Çakmak, Tuğamiral Turgay Erdağ.
Emekli amiral ve generaller: Eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral İbrahim Fırtına, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Özden Örnek, eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Ergin Saygun, eski 1. Ordu Komutanı Orgeneral Çetin Doğan, emekli Orgeneral Engin Alan, emekli Orgeneral Ayhan Taş, eski Kuzey Deniz Saha Komutanı emekli Oramiral Ahmet Feyyaz Öğütçü, eski Güney Deniz Saha Komutanı emekli Koramiral Lütfi Sancar, emekli Korgeneral Ayhan Poyraz, emekli Korgeneral Mustafa Çalış, emekli Korgeneral Yavuz Yalçın, emekli Tümamiral Özer Karabulut, emekli Tümamiral Ali Deniz Kutluk, emekli Tümgeneral Ali Karababa, emekli Tuğgeneral Süha Tanyeli, emekli Tuğgeneral Ahmet Baki Erdoğan, emekli Tuğgeneral İzzet Ocak. (ANKA)