AMASYA (İHA) - Süt ve süt ürünleri grubunda yoğurt, peynir, ayran ve süt tozu gibi sütten yapılan besinlerin yer almakta olduğunu belirten Amasya Sağlık Müdürlüğü'nde görevli Diyetisyen Saliha Işık, "İnsan yaşamının her evresinde gerekli olan süt; protein, kalsiyum, fosfor, A vitamini, bazı B vitaminleri için iyi bir kaynaktır. Organizmanın büyüme ve gelişimi için gerekli olan besin öğelerinin tamamına yakınını içerir. Süt proteinleri, vücutta büyüme ve gelişmeyi sağlar, bunun yanı sıra kan basıncını ve kanser riskini azalttığı, vücut ağırlığının kontrolünde etkin olduğu, diş çürüklerine karşı koruyucu olduğu bilinmektedir" diye konuştu.
"Süt grubu, sağlıklı kemik gelişimi için elzem olan kalsiyum yönünden en zengin besinlerdir. Kalsiyum kemiklerin ve dişlerin sağlıklı gelişiminde ve hücre çalışmasında önemli rol oynar. Çocuklukta ve gençlikte özellikle kemiklerin güçlü olması için gerekli bir besindir. Yapısında bulunan yağ asitleri ise çocuğun beyin gelişimini sağlar" diyen Işık, "Sütün besin öğesi bileşiminin korunması açısından; toplanan sütün tüketiciye ulaşana kadar işleme tekniğine uygun bir şekilde soğuk zincirde tutulması
gerekmektedir. Aksi takdirde sütte bulunan mikroorganizma sayısı artmaktadır. Bu açıdan, uygulanan ısıl işlemler ile sütün besin değeri azami ölçüde korunurken, içerisinde bulunabilecek patojen mikroorganizmaların yok edilmesi hedeflenmektedir. Dolayısıyla açıkta kontrolsüz satılan sokak sütlerinin bu anlamda oluşturdukları tehlike büyük olabilecektir. Geleneksel yöntemle kaynatma, pastörize süt ve uzun ömürlü süt (UHT süt), içme sütünde uygulanan yöntemlerdir. Geleneksel yöntemle kaynatılan süt açıkta satılan sütlere uygulanan kaynatmadır. Kaynatma süresi ve ısının yüksek oluşu, sürekli hava ile temasın olması sütün besin değerinde kayıplara sebep olmaktadır. Özellikle protein, karbonhidrat ve yağ gibi sütün temel bileşenlerinde önemli değişiklikler görülmektedir. Ayrıca özellikle B grubu vitaminlerinde ortalama yüzde 60-100 oranında kayıplar oluşabilmektedir. Sütün az kaynatılması sütte bulunan mikropların tamamını öldürmez, çok kaynatılması ise vitamin kayıplarına sebep olur" şeklinde konuştu.
Pastörize sütün çiğ sütlerin, doğal ve biyolojik özelliklerine zarar vermeden patojen organizmanın tamamen, diğer organizmaların da büyük bir çoğunlukla yok edilmesini sağlayacak şekilde, özel tesis ve cihazlarda ısıtılıp soğutulmasıyla elde edildiğini, günlük süt olarak da kabul edilmekte olup buzdolabında muhafaza edilmesi ve üretimden sonra 2 gün içerisinde tüketilmesi gerektiğinin altını çizen Diyetisyen Saliha Işık, "UHT yöntemiyle elde edilen süt, her türlü patojen mikroorganizmadan arındırılmıştır. Genellikle oda sıcaklığında açılmadığı veya ambalajı zarar görmediği koşullarda 4 ay süresince bozulmaya karşı dayanıklıdır. Besin değeri oldukça iyi korunmuştur. Besin değeri yüksek olan süt bebeklikte, çocuklukta, gençlikte ve ileri yaşlarda her dönemde vazgeçilmezdir. Sağlıklı büyümek, sağlıklı gelişmek ve sağlıklı yaşlanmak için her gün en az 2 su bardağı sağlıklı süt tüketilmelidir" şeklinde sözlerini noktaladı.