Şike suçuyla cezaya çarptırılan Delroy Facey, Granada milli takımının formasını da giyiyordu.
Futbolda şike geçen hafta eski Premier Lig oyuncularından Delroy Facey'in 2,5 yıl hapis cezasına çarptırılmasıyla yeniden gündeme geldi.
Bolton Wanderers ve West Brom'un eski forveti Facey, oyunculara rüşvet vermeyi planlamakla suçlu bulundu.
Ancak şike futbola mahsus bir sorun değil; Kriketten, Snooker ve at yarışlarına kadar birçok spor dalında karşılaşılan bir problem haline gelmiş durumda.
Şikeyi organize eden suç örgütleri spor ahlakını ve kurallarını hiçe saymalarının yanında, o spor dalına ekonomik açıdan da büyük zarar veriyor.
Organize suç örgütlerinin şike yoluyla yılda 134 milyar dolar haksız kazanç elde ettiği tahmin ediliyor.
Sorunun yaygın hale gelmesiyle birlikte karşılaşmaları izleyenler sürekli olarak bir şüphe hissine kapılıyor. Adı şikeyle lekelenmiş spor dallarında ise sponsorlar hızla azalıyor.
'Kazanmak için oyna'İngiltere ve Galler Kriket Federasyonu Disiplin Kurulu Başkanı Gerard Elias, "Taraftarlar karşılaşmanın şikeli olduğu hissine kapılırsa tüm motivasyonlarını kaybediyorlar" diyor.
Elias ekliyor:
"Bugünlerde spor karşılaşmalarını izlemek hiç de ucuz bir şey değil. Televizyon yayın hakkı anlaşmaları da birçok spor dalı için hayati öneme sahip. Eğer insanlar müsabakaların şikeli olduğu hissine kapılıpkarşılaşmaları izlememeyi tercih ederse, kısa sürede yayın hakları sayesinde gelen nakit akışı tersine dönebilir. Sporcular kazanmak için sahaya çıkmalı. Kendi maddi durumlarını iyileştirmek için değil. İzleyicilerin azalan ilgisi pek çok spor dalına pahalıya mâl olabilir."
Elias'a göre çok sayıda farklı bahis olasılığının doğduğu günümüzde en büyük risk karşılaşma sonucunu etkileyen bahislerdense, sonucu etkilemeyen ilk taç atışını kimin kullanacağı, ya da Snooker'da ilk seti kimin kazanacağı gibi bahisler.
Bu tür şike girişimlerine 'Anlık şike' ismi verilmiş.
İngiltere'de iki kriket oyuncusu, birisi 5 yıl diğer ömür boyu olmak üzere müsabakalardan şike nedeniyle men edildi.
'Büyük tehdit'
Oyunculara rüşvet veren örgütler, daha sonra oynadıkları bahislerle milyonlarca dolar kazanabiliyor. Genellikle de Güney Asya gibi bölgelerdeki çok sıkı denetlenmeyen bahis kuruluşlarında şikeli bahislerini oynuyorlar.
Gerard Elias'ın Disiplin Kurulu Başlığı sırasında Kriket Federasyonu Mervyn Westfield ve Danish Kaneria'yı 'anlık şike' yapmaktan suçlu bulmuş ve sırasıyla beş yıl ile hayat boyu ligden men cezasına çarptırmıştı.
Premier Lig takımlarından Blackburn Rovers ve Queen Park Rangers formalarını giymiş olan eski futbolcu Simon Baker, şu anda Profesyönel Futbolcular Birliği Başkanlığını yürütüyor. Baker aynı zamanda Spor Bahis Kurumu üyeliği yapıyor ve "Şike büyük bir tehdit" diyor.
'Futbolcuların maddi durumu'Baker, Şike peşindeki örgütlerin genellikle ligin alt sıralarındaki takımları hedeflediğini ve kariyerlerinin zirvesindeyken kazandığı paraları iyi değerlendirememiş olan futbolcuları gözlerine kestirdiklerini anlatıyor.
Bunu önlemeye çalışan Futbolcular Birliği ise oyunculara daha profesyönel kariyerleri başlamadan 16 yaşından itibaren temel finans yönetimi dersleri vermeyi amaçlıyor.
Baker, futboldan her ne kadar iyi para kazanılsa da bunun kısa ömürlü olduğunu hatırlatıyor ve futbolcuların kısa sürede kazandıkları bu yüklü paraları gelecek için iyi değerlendirmeleri gerektiğini belirtiyor.
Verilen tavsiyeler arasında bireysel emeklilik fonu açmak ya da bankalarda vadeli mevduat hesaplarına düzenli para yatırmak var.
Baker'a göre sporda şikenin bitirilmesi ancak sporcuların iyi eğitilmesiyle mümkün:
"Yaptığımız tek şey eğitim değil ancak faaliyetlerimizin önemli bir kısmını kapsıyor. Önceliğimiz her zaman için futbolun itibarı. Eğer bu zarar görürse sponsorlar da yayıncı kuruluşlar da bize sırtını döner."