Somali'de kıtlık ilan edilmesine 'az kaldı'

Andrew Hosken

BBC

Somali'nin kuraklıktan etkilenen bölgelerindeki resmi yetkililer, halka hayatta kalmak için yaprak yemeleri tavsiyesinde bulundu.

Kuraklık kötüleştikçe, susuzluğa dayanıklı develer ölmeye başlıyor ve yakında kıtlık durumu ilan edilebileceği düşünülüyor.

Nisan ile Temmuz sonu arası, Somali'de yağmur mevsimi ancak ikinci yıl üstüste beklenen yağmurun gelmemesi ciddi bir kuraklığa yol açtı.

Kuraklık, yalnızca Somali'de en az dört milyon kişi için hayati tehlikeye yol açıyor.

Yardım kuruluşları, 1992 senesinden bu yana ilk defa ülkede kıtlık ilan edilmesinin kaçınılmaz olabileceğini söylüyor.

1992 yılındaki iç savaşta yaşanan kıtlıkta 200 bin kişi ölmüştü ancak bu sefer çok daha fazla ölüm söz konusu olabilir.

Kuraklığın daha önceki yıllara oranlara bu kadar sert geçmesinin en önemli nedeni çiftlik hayvanlarının ölümü.

El Şabab yardım istedi

Somali halkının çoğu göçebe ve hayvancılık yapıyor.

BBC ülkenin bazı bölgeklerinde hayvanların yaklaşık yüzde 80'inin hayatını kaybettiğini öğrendi.

9 milyonluk ülke nüfusunun yaklaşık üçte biri risk altında.

Durum o kadar kötü ki, el Kaide ile bağlantılı olduğu düşünülen ve ülkenin merkez ve güney bölgelerinde etkili olan el Şabab örgütü uluslararası yardım istedi.

İsminin verilmesini istemeyen üst düzey bir yardım kuruluşu çalışanı BBC'ye yaptığı açıklamada: "El Şabab'ın yardım istemek zorunda kalması durumun vahim olduğunu gösteriyor. Hazmetmesi zor bir grup ancak eğer insanların hayatını kurtarmak istiyorsak, onlarla çalışmak zorundayız" dedi.

Ben de, ülkenin kuzeyinde en kötü etkilenen bölgeleri ziyaret eden ve evlerini terk etmek zorunda kalanlar, hükümet yetkilileri ve göçebe çiftçilerle ilk konuşan batılı gazetecilerden oldum.

Bir deve çobanı olan Ahmed Mohammed, develerinin yarısından fazlasını kaybettiğini anlatıyor: "Develerin ölmeye başlaması çok kötü bir işaret çünkü eğer onlar ölüyorsa, koyun, keçi ve büyükbaş hayvanların hayatta kalma şansı hiç yok."

'Yetersiz beslenme oranı yüzde 25'

Bir diğer çobanın ise 350 hayvandan oluşan sürüsünün nüfusu 45'e düşmüş.

15 çocuğu ve iki eşi olan Farah Muhammed, geçen yıl bu zamanlarda kendini zengin bir adam olarak kabul ediyormuş.

"Şimdi ise fakir bir adamım" diyor ve devam ediyor: "Gelecekte beni ne bekliyor bilmiyorum ancak iyi bir şey olmadığından eminim."

Kuraklıktan toplumun tüm kesimleri etkileniyor ve ölüm oranları sürekli artıyor.

Kıtlık ilan etme kararı Birleşmiş Milletler ile birlikte çalışan Besin Güvenliği Analiz Birimi tarafından alınıyor.

Kıtlık, genellikle yetersiz beslenme oranı yüzde 15'e ulaştığında ilan ediliyor.

Save the Children isimli yardım kuruluşunun verilerine göre, bazı gıda merkezlerinde bu oran yüzde 25 ile 33 arasında.

Dolayısıyla, önümüzdeki iki hafta içerisinde kıtlık ilan edilmesine kesin gözüyle bakılıyor.