BİZE ULAŞIN
ABD Senatosu, Rus doğal gazını Avrupa'ya taşıyacak olan TürkAkımı projesi, S-400'ler ve F-35'lerle ilgili yaptırımları içeren 738 milyar dolarlık savunma bütçesini onayladı. Bu karara Türkiye'den ilk tepki Dışişleri Bakanlığı'ndan geldi.
Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"ABD Temsilciler Meclisi’nde ve Senatosu’nda kabul edilen 2020 yılı Ulusal Savunma Yetki Yasası taslağında ülkemize karşı yine hasmane unsurlar yer almaktadır. Türkiye’ye düşman çevrelerin etkisiyle iç siyasi hesaplaşmaların peşinde koşan Kongre üyeleri, ABD ile ilişkilerimizin iyileştirilmesi vizyonuna zarar vermeye devam etmektedir.
Bu yasa çerçevesinde ülkemizin tüm yükümlülüklerini yerine getirdiği F-35 programına katılımının haksız bir şekilde engellenmesi, S-400 tedariğimizle ilgili olarak ülkemize yaptırım çağrısının yinelenmesi, benzer şekilde yasada TürkAkım projesine de yer verilmesi, Kongre’nin egemen bir devlet olarak aldığımız kararlara karşı saygısızlığının ve akıl dışı hasmane tutumunun sürdüğünü göstermektedir.
Kıbrıs Adası’na uygulanan ABD silah ambargosunun GKRY’ye yönelik olarak kaldırılması teşebbüsleri ise Ada’daki çözüm çabalarına sekte vurmaktan ve tehlikeli bir tırmanışa yol açmaktan başka bir sonuç doğurmayacaktır.
Tehdit ve yaptırım dilinin, Türkiye’yi ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli adımları kararlılıkla atmaktan asla vazgeçiremeyeceğini bir kez daha hatırlatırız. Türkiye’nin aleyhindeki bu tasarruflara karşı gerekli tedbirleri alacağından kimse şüphe duymamalıdır."
Türkiye'ye Rusya'dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemleri nedeniyle yaptırım uygulanmasını da içeren yasa tasarısı, Cumhuriyetçiler'in çoğunluğu elinde tuttuğu Senato'dan 8'e karşı 84 oyla geçti. Tasarı geçen hafta da Temsilciler Meclisi'nde kabul edilmişti. Kongre'de her yıl güncellenen Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'nın (NDAA) yeni versiyonu ABD'nin o yılki dış politika ve güvenlik politikalarına yön veriyor. 738 milyar dolarlık harcama öngören tasarı üzerinde aylar süren pazarlıkların ardından Temsilciler Meclisi ile Senato Silahlı Hizmetler Komitesi arasında geçen hafta uzlaşmaya varılmış, hemen ardından tasarı Temsilciler Meclisinden geçmişti. Başkan Donald Trump tasarıyı Senato'dan onay alır almaz hemen imzalayarak yürürlüğe sokacağını bildirmişti.
Senato'dan da geçen yasa tasarısında, Rusya'dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemleri nedeniyle ortağı olduğu F-35 programından çıkarılan Türkiye'ye F-35 uçaklarının satılması yasaklanarak, bu alımın Rusya'ya yönelik yaptırımları ihlal eden büyük ölçekli bir işlem olduğuna dikkat çekiliyor. Ayrıca Başkan Trump'tan S-400 alımı nedeniyle Türkiye'ye yönelik yaptırımları yürürlüğe sokması talep ediliyor.
NDAA yasası ayrıca Güney Kıbrıs'a 1987 yılından bu yana uygulanan silah ambargosunun da koşullu olarak kaldırılmasını öngörüyor.
Yasayla ambargo tümden kaldırılmıyor, ancak Başkan’ın yılda en az bir kez Kıbrıs’ın koşulları yerine getirdiğini teyit etmesine bağlı olarak savunma sanayisi satışlarına izin veriliyor. Bunun içinse para aklamayla mücadelede reform, mali denetleme düzenlemelerinde işbirliği, ayrıca Rus askeri gemilerinin Kıbrıs limanlarına yakıt ikmali ve bakım hizmetleri için demirlememesi koşulları getiriliyor.
Tasarıda Rus doğalgazını Avrupa'ya taşıyacak ve önümüzdeki yıl kullanıma girmeleri planlanan Kuzey Akım 2 ve TürkAkım boru hatları da hedef alınıyor.
TürkAkım, Rus doğalgazını Karadeniz üzerinden Türkiye'ye, Kuzey Akım 2 de Rusya'dan doğalgazı Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya taşıyacak.
ABD, söz konusu iki boru hattının Avrupa'yı Rus enerjisine bağımlı hale getireceğini ve ulusal güvenliğe tehdit oluşturduğunu savunuyor. Trump, Ukrayna ve Polonya'yı dışarıda bırakan Kuzey Akım 2 nedeniyle Almanya'ya sert eleştirilerde bulunmuştu. Trump Kuzey Akım 2 projesi nedeniyle Almanya'nın Rus doğalgazına bağımlı olduğunu ve "tamamen Rusya tarafından kontrol edildiğini” öne sürerek Berlin'in Moskova'nın "esiri” olduğunu söylemişti. Trump'ın sözlerine yanıt veren Merkel ise Almanya'nın kararlarını "bağımsız şekilde alan” bir ülke olduğuna işaret etmişti.
Tasarıda Kuzey Akım 2'nin "bir taciz ve siyasi nüfuz aracı” işlevi göreceği ve tasarının "ABD'nin Almanya ve Avrupa ile olan bağlarını zayıflatmak üzere tasarlanmış çabaları hedef aldığı” ifadesine yer verildi.
Şimdi Trump'ın imzasına sunulacak olan tasarı Kuzey Akım 2 ve Türk Akım projelerinde boru döşeme çalışmalarına katılan gemiler ve gemilerle bağlantılı yabancı uyruklu kişilere yaptırım öngörüyor.
Trump'ın beş yıllığına öngörülen yaptırımları sona erdirme yetkisi bulunuyor. Başkan'ın bunun için Rusya'nın söz konusu projeleri kendi siyasi çıkarları için kullanma imkanını asgariye indirdiklerine dair Kongre'yi ikna etmesi gerekiyor.
