BİZE ULAŞIN
CHP Ekonomi Masası, Ankara’daki Anadolu Organize Sanayi Bölgesi’ni (OSB) ziyaret ederek, elektrik ve doğalgaz kesintileri nedeniyle yaşanan sorunları dinledi. CHP Sözcüsü Faik Öztrak, “Şimdi öğreniyoruz ki Tuz Gölü’ndeki depolarda 3-5 günlük gaz kalmış ve maalesef önümüzdeki kış çok sert geçecek 20 yıldır Türkiye’yi yönetenler kendilerine saraylar yapabildiler ama Türkiye’nin depolama kapasitesine yeterli yatırımı yapamadılar’ ifadelerini kullandı.
Öztrak ayrıca doğal gaz krizinin nedenin de İran olmadığını iddia ederek, “İran’ın milli gaz şirketi, ‘Biz gazı verdik, kesintinin nedeni Türkiye tarafındaki doğal gaz basınç gaz yükseltme istasyonundaki sorundur’ demiştir” dedi. Türkiye’nin doğal gaz kontratlarını zamanında yenilemediğini belirten Öztrak, “Şimdi Azerbaycan’dan, Rusya’dan, yüksek fiyatlardan gaz almak zorunda kaldık” ifadelerini kullandı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, "Bir ülkenin enerji arz güvenliği sınır güvenliği kadar önemlidir ama bizim enerji arz güvenliğimiz maalesef büyük bir basiretsizliğe kurban edilmiştir." dedi.
Basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Öztrak, Türkiye'nin bugün Cumhuriyet tarihinde hiç görülmeyen büyük bir enerji krizi yaşandığını iddia etti.
Yaşanan krizin bir ayağında yüksek enerji maliyetleri, diğer ayağında ise enerjiye erişim problemi olduğunu savunan Öztrak, milletin giderek artan pahalılığın pençesinde kıvrandığını söyledi.
Öztrak, "Özellikle yılbaşı gecesi zirve yapan enerji zamları, milletimizin canını çok yaktı, yakmaya da devam ediyor. Sanayicilerimizin enerji faturaları da roket hızıyla artıyor. Son bir yılda sanayide kullanılan doğal gaza yüzde 435, elektrik üretiminde kullanılan doğal gaza yüzde 290 zam yapıldı. Sanayide kullanılan elektriğe yüzde 200'e yakın zam yapıldı." diye konuştu.
En pahalı enerjinin sahip olunmayan, erişilemeyen enerji olduğunu ve Türkiye'nin bugün bunu yaşadığını öne süren Öztrak, sanayicinin bir sabah uyandığında hükümetin, sanayiye verdiği doğal gazın yüzde 40'ını kıstığına şahit olduğunu belirtti. Öztrak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yetmedi, ardından yine hükümet, sanayiye üç gün süreyle 'Size elektrik yok' dedi. Sanayici bir anda sudan çıkmış balığa döndü. Hükümet, uzunca bir süredir sanayicimizi perişan ediyor. İlkin dövizi köpürterek, sanayiciyi fiyat alamaz, fiyat veremez, ihracatta sıkışıklık yaşar hale getirdi. Sonra, 20 Aralık kumpasıyla, yüksek kurdan ara malı ithal eden sanayiciyi perişan etti. O da yetmedi, sanayiciye döndü dedi ki 'Sizin ihracat gelirinizin yüzde 25'ine ben el koyuyorum' dedi. Şimdi, bunların üzerine bir de sanayicinin enerjisini keserek, sanayiciye bir darbe daha vurdu."
Bugün Ankara Anadolu Organize Sanayi Bölgesi'ne sanayicilerin sıkıntılarını yakından görmek ve onların sıkıntılarını dinlemek için geldiklerini belirten Öztrak, "Sanayici, üretimde yaşadığı maddi kayba mı yansın, yetiştiremediği veya riske giren siparişlerine mi yansın, taahhütlerini yerine getiremediği için ödemesi söz konusu olabilecek, böyle bir risk yaratan tazminatlara mı yansın, pazar kaybetme riskine mi yansın, yoksa elektrik kesintilerine uymazsa cezayla tehdit edilmesine mi yansın?" diye sordu.
Öztrak, sanayicinin sorumlusu olmadığı bir krizin tüm maliyetlerini taşımak zorunda kaldığını savunarak şunları kaydetti:
"Bu krizin aslında bir tek sorumlusu var. Ülkemizin enerji arz güvenliğiyle kumar oynayan, cin olmadan adam çarpmaya kalkan basiretsiz yönetim. Bir ülkenin enerji arz güvenliği, sınır güvenliği kadar önemlidir ama bizim enerji arz güvenliğimiz maalesef büyük bir basiretsizliğe kurban edilmiştir. Bugün yaşadıklarımız, İran gazının kesintiye uğramasıyla izah edilemez. Çünkü İran hemen hemen her yıl, bize sattığı gazı kendi ihtiyacının yüksek olduğu dönemde kesmiştir. Son beş yılın dördünde İran ile buna benzer sıkıntılar yaşanmıştır ama hiçbir zaman sanayide çarklar durmamıştır. Kaldı ki İran'ın milli gaz şirketi 'Biz gazı verdik, kesintinin nedeni Türkiye tarafındaki doğal gaz basınç yükseltme istasyonunda yaşanan teknik sorun' diye bir açıklama yapmıştır."
Hükümetin küresel salgının zirve yaptığı dönemde dibe vuran enerji fiyatlarının, salgın hafiflediğinde hızla artacağını öngöremediğini söyleyen Öztrak, enerji fiyatları düştüğünde süresi biten uzun vadeli doğal gaz kontratlarının yenilenmediğini ve spot piyasadaki fiyatlara aldandığını ifade etti.
Tuz Gölü'ndeki depolarda sadece 3-5 günlük gaz kaldığını öğrendiklerini belirten Öztrak, doğal gaz depolama kapasitesinin yetersiz olduğunu, uluslararası kabul gören oran, tüketimin en az yüzde 20'siyken bu oranın Türkiye'de tüketimin yüzde 5'i seviyesinde bulunduğunu söyledi.
OSB'lerde yaşanan gaz sıkıntısına ilişkin düşünceleri sorulan Öztrak, gaz kesintisinin üretimi önemli ölçüde riske attığını ifade etti. Öztrak, Türkiye'nin dünyanın arz merkezlerinden biri olma şansına sahip olduğunu ancak yaratılan enerji sıkıntısı nedeniyle bu hedefin baltalandığını kaydetti.
Öztrak, bu kesintileri çok tehlikeli bulduğunu ve bir an önce çözülmesi gerektiğini vurgulayarak "Anladığım kadarıyla ilgili kurumun liyakatli kadroları büyük ölçüde tasfiye edilmiş durumda. Bu liyakatli kadroların tasfiye edilmesi sonucunda enerji arzının yönetiminde de yani mevcut giren enerjinin ve stokların yönetiminde de önemli sorunlar olabilir. Tekrar bunlara bakılmalı, yeni birtakım optimizasyon modelleri denenmeli ve bir an önce 'Türkiye'de enerji krizi olabilir' imajı silinmelidir. Kimsenin bu ülkeye bu maliyeti ödetmeye hakkı yoktur." dedi.
Merkez Bankasının "liralaşma" vurgusuna ilişkin de açıklamalarda bulunan Öztrak, "Türkiye eğer liralaşacaksa öyle Merkez Bankasında zorlayarak, dövize endeksleyerek liralaşmaz. Ben nasıl liralaşacağını söyleyeyim. Önce yandaş müteahhitlere vermiş olduğunuz dolar ile avro ile garantileri liralaştıracaksınız. O zaman millet sizin bu ülkede liralaşmadan yana olduğunuza inanır." değerlendirmesini yaptı.
Anadolu OSB Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kutsi Tuncay da enerji kısıtlaması nedeniyle yaşadıkları sorunlara değindi.
Gaz kısıtlamasını önceden hesaplayamayacaklarını söyleyen Tuncay, bu nedenle zamanında iş verememe ve sipariş karşılayamama durumuyla karşı karşıya kalmak üzere olduklarını, bunun da ister istemez itibar kaybetmelerine sebep olacağını söyledi.
Tuncay, toplam güçlerinin yüzde 70'i kadar enerji kesintisi yaşandığını belirterek "Yüzde 30'u da serbest bırakıldı ama bu serbest bırakılan gücü hangi şartlarda kullanacağımızı ve kime hangi konuda ayrıcalık yapacağımızı bilmiyoruz, bilemedik ve kesinti dönemlerinde onun telaşını, sıkıntısını yaşadık. Bugün de aynı şeyi yaşıyoruz. İşletmelere rica ediyoruz, bu bir özel dönem, hem kış şartları hem bizim öngöremediğimiz uygulamadan kaynaklanan eksikler hem de İran'ın problemi bize söylenen. Bu bir özel durum, dişinizi sıkın, sabırlı olun diyoruz." ifadelerini kullandı.
