BİZE ULAŞIN
Son dakika: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'ye resmi ziyarette bulunan Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde bir araya geldi. Erdoğan ve Novak, ikili görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, Macaristan Cumhurbaşkanı Novak ve heyetini Ankara'da misafir etmekten büyük memnuniyet duyduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Novak'ın, stratejik ortak ve müttefik Macaristan'ın deprem felaketinin ardından dayanışmasını göstermek ve ikili işbirliğini ele almak üzere Ankara'ya geldiğini belirten Erdoğan, Macaristan hükümeti ile dost Macar halkına destekleri ve yardımları için teşekkür etti.
Erdoğan, Macaristan'ın uzattığı yardım elinin köklü dostluk bağlarının somut bir tezahürü olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:
"Macar arama kurtarma ekipleri, depremin hemen ardından ülkemize intikal etti. Hatay ve Kahramanmaraş'ta özveri ile çalışarak 35 vatandaşımızı enkazdan yaralı olarak kurtardılar. Macar dostlarımız, 1999 Gölcük depreminde de yardımımıza koştu. O depremde 3 yaşındaki bir kız çocuğumuzu 82 saat sonra enkazdan kurtaran arama kurtarma köpeği 'Mancs' Macaristan'ın deprem yardımlarının simgesi olmuştur. Bugün aramızda bulunan Mancs'ın sahibi Sayın Laszlo Lehoczki, Kahramanmaraş depremlerinde de ekibi ile arama kurtarma çalışmalarımıza katkı sağladı. Sayın Lehoczki başta olmak üzere, bu zorlu mücadelemizde bizlere omuz veren tüm Macar dostlarımıza bir kez daha şükranlarımı bildiriyorum."
Cumhurbaşkanı Novak ile bugün gerçekleştirdikleri görüşmelerde, Türkiye-Macaristan ilişkilerini çeşitli yönleriyle ele aldıklarını aktaran Erdoğan, "Gerek ticari, gerek askeri, gerek ekonomik, kültürel bütün bu ilişkilerimizi değerlendirme fırsatıyla bir de depremin video görüntülerini birlikte izleme imkanımız oldu." dedi.
Görüşmede, Türkiye-Macaristan ilişkilerini, Geliştirilmiş Stratejik Ortaklık temelinde her alanda daha da güçlendirme hususundaki ortak iradeyi teyit ettiklerini vurgulayan Erdoğan, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin 6'ncı toplantısını aralık ayında Budapeşte'de gerçekleştireceklerini söyledi.
Erdoğan, 18 Aralık 2023'te Türkiye-Macaristan Dostluk Anlaşması'nın 100'üncü yıl dönümünün idrak edileceğini belirterek, şöyle konuştu:
"2024 senesini de Ortak Kültür Yılı olarak kutlayacağız. Ekonomik ve ticari münasebetlerimiz giderek güçleniyor. Ticaret hacmimiz geçtiğimiz sene 3,5 milyar dolara ulaştı. 6 milyar dolarlık müşterek hedefimizi yakalamak amacıyla atılacak adımları değerlendirdik. NATO müttefikleri olarak, savunma sanayi işbirliğimizin geliştirilmesinin önemi üzerinde durduk. Sayın Cumhurbaşkanı'yla ayrıca güncel bölgesel ve küresel meseleler hakkında da fikir teatisinde bulunduk. Macaristan'ın, Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerindeki olumlu gündemin ilerletilmesine matuf desteğini artırarak sürdürmesini bekliyoruz. Rusya-Ukrayna Savaşı şüphesiz gündemimizdeki yerini aldı. Savaşın başladığı ilk günden itibaren diyaloğun tesis edilmesi için büyük çaba sarf ediyor, diplomatik girişimlerimizi kararlılıkla yürütüyoruz. Macaristan'ın da bu anlayışta olmasından memnuniyet duyuyoruz. Bu arada, şu an itibariyle TANAP'tan Macaristan'a doğal gaz verilmesi konusunda biz, Azerbaycan ile birlikte her türlü desteği vermeye hazır olduğumuzu da gerek Sayın Orban'a gerekse Cumhurbaşkanı'mıza ifade ettim. Bu konuda da biz, kararlılıkla hedefimize yürüyoruz."
Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak da Erdoğan'ın konuşmasınına ardından açıklamalar yaptı. Novak şu ifadeleri kullandı:
Bu davet için çok teşekkür ediyorum. Sayın Cumhurbaşkanı ile ilk defa Cumhurbaşkanı olarak konuşuyorum. Biz Macarlar olarak Türk dostlarımızın yanındayız. İyi dost kötü zamanda belli olurmuş diyerek Türk dostlarımızın yanında olduk. Türkiye'deki korkunç deprem Macarları derinden sarstı. Sorun olduğunda her zaman yanlarındayız. Macar insanlarının hem başsağlığı dileklerini ifade etmek istiyorum. Gerçekten çok acı ve bundan sonra da Türkiye'ye, Türk insanlarına yardımcı olmak için elimizden geleni yapacağız.
Novak, Macaristan için savaşın çok önemli olduğunu vurgulayarak, şu değerlenmede bulundu:
"Bu savaşta komşu ülke Ukrayna'da olanlardan doğrudan etkileniyoruz. (Vladimir) Putin'in saldırganlığını kınıyoruz. Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü savunuyoruz. Bunu ilk andan itibaren söyledik. Bir an evvel ateşkes yapılmasını ve barış görüşmelerinin başlamasını istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı'nın bu konudaki ve tahıl sevkiyatı konusundaki aracılık çalışmalarını ve gayretlerini takdir ediyoruz. Tarafların bir an evvel masaya oturmalarını arzu ediyoruz. Bir an evvel barış görüşmeleri başlasın ve adil bir barış olsun."
Hem Türkiye hem de Macaristan'ın savaşın daha da şiddetlenmesini istemediğini dile getiren Novak, barışın yanında olduklarını, Rusya'nın Ukrayna'dan birliklerini çekmesini ve barış anlaşmasının yapılmasını istediklerini söyledi.
Novak, yasa dışı göçün de Macaristan ve Avrupa için bir tehdit oluşturduğuna değinerek, Türkiye'nin bu konudaki rolünü takdirle karşıladıklarını ve teşekkür ettiklerini ifade etti.
Novak, "Türkiye, Macaristan'a enerji güvenliği konusunda yardımcı olmaktadır. Vazgeçilmez bir Türk akımına ihtiyacımız vardır. Biz deniz bağlantısı olmayan bir ülkeyiz. Enerji açısından önemli bağımlılığımız söz konusu. Stratejik ortaklarımıza ve Türkiye'ye bu konuda güveniyoruz.
Demografik zorluklar Macaristan ve Türkiye'de mevcuttur. Ailelerin çocuk üstlenme konusuna destek olmak gerekmektedir. Biz Macaristan'da elimizden gelen desteği veriyoruz. Türkiye'de de desteklenmektedir. Ailenin güçlendirilmesi geleceğimizin teminatıdır.Bu ziyaretin gerçekleştiği için çok teşekkür ederim. Daveti depremden önce almıştım. Çok teşekkür ediyorum." dedi.
Macar bir gazetecinin, Ukrayna-Rusya Savaşı'na ilişkin, "Savaş başladığından beri Macaristan her zaman barış istedi, ateşkes ilan edilmesini söyledi. Türkiye pek çok defa ara buluculuk için teklifte bulundu. Bir an önce savaşın bitirilmesi için ne gibi adımlar atılması gerekiyor?" sorusu üzerine Erdoğan, "Barış şüphesiz ki ülkelerin geleceğine yönelik en önemli dinamizm kaynağı. Savaş en büyük tehlike." yanıtını verdi.
Erdoğan, Macaristan'daki son seçimlerde Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın sloganlarından bir tanesinin "Biz savaşmayacağız" olduğunu hatırlatarak, "Ben de bu seçimlerde aileyi savunuyorum, 'savaşmayacağız' diyorum. Göçle ilgili mücadeledeki hassasiyetimizi ortaya koyuyoruz. Çünkü 5 milyona yakın Türkiye'de, malum göçmen var. Bütün bunlara rağmen hassasiyetimizi koruyoruz." dedi.
Rusya ve Ukrayna arasındaki istenmeyen savaşta, her iki tarafla da ilişkileri hassasiyetle sürdürdüklerinin altını çizen Erdoğan, şöyle konuştu:
"Gerek Sayın Putin'le gerek Sayın Zelenskiy ile bu görüşmeleri sürekli sürdürdük. Fakat son olarak malum tahıl koridoru konusundaki verdiğimiz mücadelede bazı hassasiyetler dikkate alınmıyor. Örneğin, Karadeniz Tahıl Koridoru'ndan gelen tahılların yüzde 44'ü Avrupa'ya gidiyor. Bu tabii Sayın Putin'i rahatsız ediyor. Sayın Putin'in buradaki arzusu, en az gelişmiş ülkeler, Afrika ülkelerine biz bunları gönderelim ki yüzde 14 oralara gidiyor, yüzde 14 de bize geliyor ve ücretsiz. Benim de tabii Sayın Putin'e, 'Sizin bu teklifinize ben de aynen katılıyorum, biz de bu tahılı, una çevirmek suretiyle en az gelişmiş ülkelere gönderelim.' Bunlar da nerede? Afrika ülkeleri. Afrika ülkelerine, bu tahıl koridorundan gelenleri una çevirmek suretiyle veyahut buğday halinde, onun planlamasını ilgili bakanlığımız yapar, bu şekilde gönderelim. Bu mutabakatımız devam ediyor. Böylece istiyoruz ki Ukrayna-Rusya arasında bir an önce masada barışı getirelim ve masadaki bu barışla beraber savaşı sona erdirelim. Görüşmelerimiz devam ediyor."
Erdoğan, tahıl koridoruna ilişkin İstanbul Mutabakatı'nı anımsatarak, bunu ikinci defa açmayı ve mutabakatla bu sürecin devamı arzusunda olduklarını ifade etti. (AA)
