TBMM Başkanı Şentop’tan Trump’a: "Kendi yaptığı putu yiyor"

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Şentop, ABD Başkanı Donald Trump’ın Golan Tepeleri’ni İsrail toprağı olarak tanıyacağına ilişkin açıklamasına tepki gösterdi. Şentop, Trump’ın uluslararası hukuku hiçe sayan açıklamasını, İslam öncesi Arabistan’da rastlanan ‘kendi yaptığı putu yeme’ adetine benzetti.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi Konferans Salonu’nda düzenlenen Kartal Hukuk Sempozyumu’na katıldı. Lise ve üniversite öğrencilerinin yoğun ilgi gösterdiği programa Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürü Nazif Yılmaz, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Levent Yazıcı, Kartal Kaymakamı Abdullah Demir ve okul yöneticileri katıldı.
Saygı duruşu, İstiklal Marşı’nın okunması ve video gösteriminin ardından sempozyumda hukuk üzerine açıklamalarda bulunan TBMM Başkanı Şentop, Türkiye’nin de benimsemiş olduğu Kara Avrupası hukuk sistemi üzerine eleştirilerde bulundu. Şentop Kara Avrupa Hukuk Sistemi anlayışının temel bir problemi olduğunu söyleyerek, "Bu hukuk sisteminde sabiteler alanı yok. Değişmezler alanı yok. Hukuk sistemleri aslında bir bütün olarak, bir az sayıda hüküm içeren değişmezler alanına, bir de çok sayıda hüküm içermekle beraber değişen kuralların olduğu bir alan olarak iki bölümden oluşur. Bunun sebebi şu, hukuk insanları bir takım sınırlamalara tabi tutuyor. Aynı zamanda devlete de kural koyuyor. Bir devlet hukuka uymak zorunda olmalı diyoruz. Niye uymalı, nasıl uymalı? Yüz yıllardır temel sorunu bu hukuk sistemlerinin. Devleti hukukla nasıl bağlarız? Hukuk sistemi, bütünüyle devletin var ettiği bir sistem ise, kurallarını bütünüyle devlet koyuyor ve değiştiriyorsa, devletin hukuka uyma seçeneği dışında, kendisini zorlayan kuralı değiştirme seçeneği de bütünüyle var elinde. Dolayısıyla çoğu zaman hukuka uymak yerine, o kuralı değiştirmeyi tercih edebilir. Eğer hukuk kurallarının tamamı bu şekilde devletin koyduğu ve değiştirdiği kurallar ise, o zaman devleti hukukla bağlayabilmek imkansıza yakın bir şeydir. Onun için hukukta sabiteler dediğimiz, devletin bile değiştiremeyeceği temel kuralların olduğu bir alan olması lazım. Yani hukuku devlet öncesinde, devlet ötesinde bir yerde temellendirebilmemiz lazım. Kara Avrupası hukuk tarihi, tamamıyla böyle bir arayışın tarihidir. Fakat İngiliz sisteminde, Yahudilikte, İslam hukukunda bunun pratik, uygulanabilir, pozitif bir temeli var. Bütünüyle değişen kurallardan oluşan bir alan değil, hukukta az kural da olsa bir değişmezler alanı bulunması lazım ki, devleti hukukla sınırlamak mümkün olsun" dedi.
ABD Başkanı Trump’ın Golan açıklamasına da sert tepki gösteren TBMM Başkanı Mustafa Şentop, "İnsan hakları diye sözleşmelerle oluşan bir alan ortaya çıkmış, ama onun da bugün çok işlemediğini görüyoruz. Birleşmiş Milletler’in 497 sayılı kararı var. 1967’de İsrail’in işgal ettiği Suriye toprakları, Golan Tepeleri’nde İsrail’in işgalci olduğunu tespit eden birçok karardan, 1981’de verilmiş bir karar. İsrail oraya yönetici atayınca, mahkemeler kurmaya başlayınca Birleşmiş Milletler, ‘İsrail’in yapmış olduğu bu işler hukuksuzdur. Uluslararası hukuk bakımından hükümsüzdür. Çünkü İsrail orada işgalcidir’ demiş. Ama dün ABD Başkanı Trump diyor ki, ‘Aradan 52 yıl geçti. Artık Golan Tepeleri’nin İsrail’e ait olduğunu tanımamız gerekir’ gibi bir laf ediyor. Yani bir ülke, bir ülkenin toprağını uluslararası hukuka aykırı bir şekilde işgal edecek, bu 50 seneyi geçerse orayı kazanmış olabilir. Zaman aşımıyla kazanma gibi bir şeyden bahsediyor adeta. Birleşmiş Milletler bütün ülkeler tarafından uluslararası hukuk organı olarak oluşturulmuş, ABD de içinde. Bunun kararı bir uluslararası hukuk kararı, kuralı ama onu tanımıyor. Niye? Çünkü bu belli güç dengeleri içerisinde oluşturulmuş bir kurul. 1981’de ABD de veto etmemiş o kararı ama şimdi fikir değiştirmişler, elinde bir güç, bir imkan olduğunu da düşünüyor, o zaman o kuralı, o yapay sabiteyi, değişmezliği yiyebiliyor. Mekkeli müşriklerin yaptığı putlar gibi kendin yapıyorsun tanrıyı, acıkırsan yiyebiliyorsun. Bu da onun gibi. Eğer sen yapıyorsan bu kuralı, eğer devletin ötesinde bir alana taşıyamıyorsanız hukukun temel prensiplerini, o zaman bunu acıktığınızda yiyebilirsiniz. İşte Trump, 1981’de pişirdikleri o uluslararası hukuk kuralını, acıktığı için yiyebiliyor şu anda” dedi.
Konuşmaların ardından TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop’a, sempozyuma katılımından dolayı hediye takdim edildi. Verilen aranın ardından sempozyumun oturumlar kısmına geçildi.