İngiliz Times gazetesi, Suriye istihbaratının Devlet Başkanı Beşar Esad'ın "muhalifleri böl ve yönet'' stratejisi kapsamında Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütüne sızdığını yazdı. Gazete haberini Suriye ordusunun iç yazışması olduğu öne sürülen bir belgeye dayandırdı.
Deborah Haynes ve Laura Pitel imzalı özel haberde, Suriye ordusunun diğer muhalif grupların mevzilerini sürekli bombardıman altında tutarken, IŞİD'in faaliyet yürüttüğü bölgeden uzak durduğuna dikkat çekiliyor.
Haberde, Irak'taki Şii militanların gizlice Suriye'ye geçirilerek IŞİD saflarına katıldığı da iddia ediliyor.
Times muhabirleri, Esad'ın böylece Batılı ülkelerin çekinip muhalefete askeri destek vermekten vazgeçmesini umuyor.
IŞİD, geçmişte El Kaide ile ittifak yapmış, daha sonra iki örgüt birbirlerini sert bir dille eleştirmişti.
Times'taki haberin dayanağı ise Suriye ordusundan Albay Haydar Haydar imzasıyla Tümgeneral Ali Memlük'e gönderilen bir belge.
İddiaya göre, Halep vilayetindeki Nubl'da bulunan Albay Haydar, 2 bin 500 Iraklı Şii militanın IŞİD'e katılacağını belirtiyor. Albay Haydar, halihazırda iyi eğitimli 150 Şii militan ile 600 uzmanın IŞİD saflarında olduğunu dile getiriyor.
Yaklaşık üç yıldır rejimle savaşan Özgür Suriye Ordusu'nun (ÖSO) sözcülerinden Ömer Ebu Leyla, Facebook'taki DamascusLeaks sayfasında yayımlanan belgelerin orjinal olduğunu vurgulayarak, "Rejim makamlarından alındılar. Bu belgelere ulaşmak neredeyse iki buçuk yılımızı aldı" dedi.
Times, İngiltere Dışişleri Bakanlığı'nın bir yetkilisinin, rejim ile IŞİD arasında işbirliği olduğu yönündeki haberlerin "inandırıcı" olduğunu söylediğini aktardı. Yetkili, "Söz konusu rejim olunca bizi hiçbir şey şaşırtmaz. Esad'ın bölgedeki terörist grupları ve etkinlikleri desteklemekle dolu bir tarihi var" diye konuştu.
Türkiye'de bulunan ÖSO liderlerinden Semir Muhammed, gazeteye telefonla yaptığı açıklamada, IŞİD konvoylarının Irak sınırı yakınlarında rahatça hareket ettiğine dikkat çekerek eklemiş:
"Bence IŞİD'i rejim kontrol ediyor. Esad Batı'ya, 'Ben Suriye'deki teröristlerle savaşıyorum' demek istiyor."
ABD'deki Oklahoma Üniversitesi'nden Joshua Landis ise radikal Sünni bir yapısı olan IŞİD'in Alevi ağırlıklı Esad yönetimi tarafından idare edildiğini düşünmediğini belirterek, "İsyancılar arasındaki iç çatışma son aylarda Suriye rejimi lehine yaşanan en iyi şey" dedi.
Londra'daki King's College'dan güvenlik araştırmaları alanında uzman Profesör Peter Neumann ise IŞİD'den önce kurulan Irak İslam Devleti'nin 2006'da Amerikan işgaline karşı Suriye tarafından desteklendiğini söylüyor.
IŞİD'in üst düzey yetkililerinin muhtemelen o zamandan bu yana Suriye istihbaratıyla ilişkisi olduğunu belirten Neumann, London Review of Books dergisindeki makalesinde şu ifadeleri kullanıyor:
"Cihatçıların tamamen rejim tarafından kontrol edildiğine ilişkin hâlâ somut kanıt olmamasına rağmen, muhalefetteki şahıslar bu yönde kanıtların geleceğini tekrar tekrar duyuruyor."
Henry Jackson Society adlı Londra merkezli düşünce kuruluşunun araştırma direktörü Olivier Guitta ise Esad'ın 'Makyavelist bir oyun' oynadığını öne sürerek, Esad ile IŞİD arasındaki sızma veya ittifak ilişkisinin boyutunun bilinmediğini belirtiyor.
"İşin içinde bit yeniği olduğunu düşündürecek gerçekler var" diye konuşan Guitta, IŞİD ile El Kaide ile bağlantılı Nusra Cephesi'nin kontrol ettikleri bölgelerde petrol ve doğal gaz satarak finansman sağladıkları iddiasına gönderme yapıyor.