Türk balıkçılık sektörü, AB'ye uyumsuz
ANKARA (İHA) - AB'ye tam üyelik müzakereleri kapsamında yürütülen Balıkçılık Tarama Toplantısı'nda, Türk Balıkçılık sektörünün yüzde 90 oranında AB mevzuatına uyumsuz olduğu ortaya çıktı.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ramazan Kadak başkanlığındaki bir heyet, AB tam üyelik müzakereleri çerçevesinde, 24 Şubat tarihinde Brüksel'de Balıkçılık Tarama Toplantısı'na katıldı. Toplantılarda hangi konuların ele alındığıyla ilgili İHA muhabirinin sorularını cevaplandıran Kadak, AB heyetinin Türk tarafına Ortak Balıkçılık Politikası'nın genel hatlarını tanıttığını söyledi. Ayrıca, kaynak ve filo yönetimi, yapısal eylemler, uluslararası anlaşmalar ve yetiştiricilerle ilgili de brifing alındığını ifade eden Kadak, 31 Mart tarihinde gerçekleştirilecek ayrıntılı tarama toplantısında, Türk balıkçılık mevzuatının AB heyetine anlatılacağını kaydetti. Kadak, balıkçılık konusunda Türkiye'yi ilgilendiren mevzuat sayısının 86 olduğunu, bunlardan 7 tanesinin Türk mevzuatıyla birebir uyumlu, 21 tanesinin kısmen uyumlu, 58 tanesinin ise uyumsuz olduğunu belirterek, "Bizim Su Ürünleri Kanunu'nda AB'ye uyum sağlamak için bazı değişiklik önerilerini Başbakanlığa gönderdik" dedi.
Bakanlık yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Türkiye'nin 3 tarafı denizlerle çevrili olmasına karşın, balıkçılık sektörünün GSMH içindeki payı oldukça düşük. GSMH içindeki payı yüzde 0,41 olan su ürünleri sektörünün tarım sektörü içindeki payı ise yüzde 3,52 düzeyinde. Tarım bütçesi içinde su ürünlerine ayrılan pay ise ortalama yüzde 2 civarında. Geçen yıl, 1 milyar 355 milyon YTL'lik tarım bütçesine karşın, su rünlerine yönelik bütçe sadece 26 milyon YTL. Yıllık su ürünleri üretimi de 505 bin tonu deniz avcılığı olmak üzere ortalama 600-640 bin ton düzeyinde. Geçen yıl, yetiştirme yoluyla 94 bin ton su ürünü üretildi. Türkiye, su ürünleri üretimi açısından dünyada 33., AB içinde ise 5. sırada. Türkiye'de, 19 bin 200'ü denizlerde, 2 bin 811'i iç sularda olmak üzere 22 bin 11 balıkçı teknesi, 277 tane de değişik büyüklüklerde balıkçı barınağı bulunuyor. Sektör, 2004 yılında, 52,6 milyon dolar karşılığında 56,5 bin ton ithalat yaparken, ihraç edilen 32 bin 804 ton su ürününden 180,5 milyon dolar gelir sağlandı. Kayıtlı 74 bin 543 balıkçıdan 21 bin 719'u, 413 balıkçılık kooperatifinin üyesi.
AB mevzuatıyla mevcut uyumsuzlukları gidermek amacıyla, 2005 yılında, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü'nün koordinasyonunda, "Su Ürünleri Sektörünün Yasal ve Kurumsal Olarak AB Su Ürünleri Müktesebatına Uyum Projesi" uygulamaya konuldu. Katılım öncesi çalışmalara destek amaçlı 24 aylık bir eşleştirme projesi başlatıldı. Hollanda, Almanya ve İsveç'ten oluşan bir konsorsiyum tarafından yürütülen proje kapsamında, "Yasal yakınlaşma veya uyumun sağlanması, AB su ürünleri müktesebatının benimsenmesi ve uygulanması, kurumsal yapılanmaya yardımcı olmak ve mesleki eğitimlerin sağlanması" amaçlanıyor.
Ayrıca, toplam tutarı 6,6 milyon Euro olan ve AB'den 6,2 milyon Euro destek sağlanan proje kapsamında, ilk aşamada mevzuat uyumu, 2. aşamada da teknik altyapının iyileştirilmesi öngörülüyor. Teknik yardımı da içeren proje çerçevesinde, 29 noktada liman bürosu yapılması, Su Ürünleri Bilgi Sistemi ve Gemi İzleme Sistemi kurulması öngörülüyor. Liman bürolarının inşaatına ilişkin ihale tamamlanıp inşaat işlemleri başlatılırken, büroların bu yılın ikinci yarısında faaliyete geçebileceği belirtiliyor. Su Ürünleri Bilgi Sistemi kurulması çalışmalarının da Mart ayı içinde tamamlanması planlanıyor. Uyum projesi kapsamında, bir de örnek balık hali yapılacak.
