Ücretlilere vergi iadesi hatırlatması

İSTANBUL (İHA) - Ücretliler bu yıl vergi iadesi için hazırlayacakları belgeleri 20 Ocak 2005 akşamına kadar ilgili kurumlara verecek. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Başkanı Yahya Arıkan da hazırladığı rehberle, ücretlilere hatırlatmalarda ve uyarılarda bulundu. Arıkan, "Vergi iadesinde her türlü belge geçerli olmalı" çağrısını da yaptı.

İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan'ın hazırladığı "2004 Yılı Vergi İadesi Rehberi" yayınlandı. Arıkan, bir asgari ücretlinin bu yıl 206 milyon lira, 5 milyar maaşlı bir çalışanın ise 3.5 milyar lira vergi iadesi alacağını açıkladı. Arıkan, asgari ücretlilere yönelik vergi iadesi oranının yükseltilmesini olumlu bulduklarını belirtirken, temizlik gibi en temel tüketim maddelerinin bile hala bildirim dışı bırakılmasını ise eleştirdi. "Vergi iadesinde her türlü belge geçerli olmalıdır" diyen Arıkan, bu durumun "Alışverişlerde fiş alınmasını caydırıcı ve dolayısıyla vergi gelirlerini düşürücü bir etken haline geldiğini" vurguladı.

Ücretliler vergi iadesi için bildirim ve belgelerini en geç 20 Ocak 2005 akşamına kadar ilgili kurumlara vermek zorunda. Yapılacak bildirimler; eğitim, sağlık, gıda, giyim ve kira giderleri olmak üzere beş grupta toplanacak. Ulaşım, temizlik, dayanıklı tüketim malı bildirimleri bu yıl da kapsam dışında kalıyor. Ücretliler, bildirimlerini eski TL üzerinden yapacaklar, ancak TL'den altı sıfır atma kararı çerçevesinde, vergi iadelerini Yeni Türk Lirası olarak alacaklar. Rapora göre, 2004 yılı için gerçek ücretlerin vergilendirilmesinde, özel gider indirimi ve özel indirimin yerine, vergi mahsubu ve iadesi uygulaması getiriliyor. Yapılan değişiklikler raporda şöyle sıralanıyor:
"Eğitim, sağlık, gıda, giyim ve kira harcamaları için toplanan fatura ve fiş tutarı, gelir vergisindeki toplam matrahı geçemeyecek. Çalışanlar, topladıkları fatura ve fişlerin; ilk 3 milyar TL için yüzde 8, 3 ile 6 milyar TL arasındaki bölümü için yüzde 6 ve 6 milyar TL'yı aşan kısmı için de yüzde 4 oranında vergi iadesi almaya hak kazanacak. Emeklilerin beyan edecekleri harcama tutarının yüzde 5'i iade olarak ödenecek. Bakanlar Kurulu'na bu oranı yüzde 7.5'e kadar çıkarma yetkisi veriliyor."

HARCAMALARIN KAPSAMINA NELER GİRİYOR, NELER GİRMİYOR? Eğitim Giderleri: Eğitim ve öğretim kurumları ile anaokulu, kreş ve dershanelere eğitim amacıyla yapılan ödemeler ile kurs ücretleri kitap ve kırtasiye alımları için yapılan harcamalar, vergi indirimine esas alınacak.

Sağlık Giderleri: Ücretlilerin yaptığı ilaç masrafı, sağlık malzemesi ve hastane giderleri ile muayene, tahlil, fizik tedavi ve diş protez ücretleri, gözlük ve lens alımları gibi sağlık harcamaları vergi indirimine konu teşkil edecek. Ücretlilerin yaptığı bu harcamaların bir kısmının işverence karşılanması halinde, ücretlinin kendisinin karşıladığı harcama tutarı vergi indirimine konu olacak.

Gıda Giderleri: Sigara ve tüm alkollü içkiler dışındaki giderler bildirim dışı olacak. Ayrıca, evlerde beslenen kuş, kedi, köpek gibi hayvanlar ile diğer hayvanların tüketimi için alınan yem, mama ve diğer gıda maddelerine dahil harcamalar gıda giderleri kapsamına girmeyecek ve vergi indirimine konu teşkil etmeyecek.
Giyim Giderleri: Giyim giderlerinden kumaş, hazır elbise, ayakkabı, şapka, iç çamaşırı, çorap, kemer gibi giyime dair her türlü malların satın alınması için yapılan harcamalar ile bunlara ilişkin dikim, tamir, onarım gibi harcamaların anlaşılması gerekiyor.

Kira Giderleri: Bu uygulamada, kiranın defaaten veya bir kaç aylık veya aylık dönemler itibariyle ödenmesinin önemi yok. Her biçimde bildirim yapılabilecek.

VERGİ İNDİRİMİNE GİRMEYEN HARCAMALAR HANGİLERİ? Vekalet ücretleri, yolcu ve yük taşıma giderleri, otel, motel ve pansiyonlara ödenen konaklama ücretleri, tiyatro, sinema, konser salonu, plaj, yüzme havuzu gibi yerlere yapılan giriş ücreti ödemeleri, ziynet ve süs eşyası alımları, temizlik madde ve malzemesi alımları, her türlü kadın ve erkek tuvalet ile itriyat madde ve malzemesi alımları, kozmetik maddelerin alımları, çiçek alımları, kuaför ve berberlere ödenen ücretler, fotoğraf filmi ve tab ücreti, fotokopi ücreti, ampul, floresan ampul ve pil alımları, plak, teyp ve video kaset alımları ile bunların kiralanması karşılığında ödenen ücretler, konutların boya ve badana giderleri ile duvar kağıdı giderleri, elektrik ve su tesisatı için yapılan ödemeler, billuriye, züccaciye alımları, çocuk oyuncakları, havlu, çarşaf, nevresim alımları, plastik eşya alımları, çanta ve valiz alımları, noter giderleri, şehir şebekesi su giderleri, sigara, alkollü içkiler ve bira için yapılan giderler, sıhhi tesisat malzemeleri, askeri ve okul kantinlerine yapılan harcamalar, yurtdışı eğitim ve öğretim harcamaları, kol ve duvar saati, her türlü hırdavat malzemesi, tüp gaz giderleri, genel bütçeye giren dairelere ait lojman giderleri.

Ücretliler, kendileri, eş ve çocukları adına düzenlenen, bir yıldır biriktirdikleri harcama belgelerini gıda, giyim, kira, sağlık ve eğitim olarak gruplandıracak. Zarfın arkasına sıra numarasına göre yazılacak. Herhangi bir zarfın ön yüzüne masraf gruplarına icmal yapılarak hesaplama yapılacak. Eğer bir belgede birden fazla harcama cinsi varsa en yüksek harcama hangisi ise fişin toplamı o cins kabul edilerek tasnif edilecek. Örneğin; süper marketten alınan bir belge ile 60 milyon liralık gıda, 120 milyon liralık giyim ve 50 milyon liralık kırtasiye malzemesi alınmışsa, bunların toplamı olan 230 milyon lira giyim eşyası olarak bildirilecek.