Ukrayna’nın eski Ankara Büyükelçisi: Türk Akımı Türkiye açısından tehlikeli bir proje

Deniz Berktay / Kiev, 21 Şubat (DHA) - Ukrayna’nın eski Ankara Büyükelçisi ve Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi Müdürü Sergey Korsunski, Rusya’dan doğalgazı Ukrayna’yı by pass ederek Türkiye ve Güney Avrupa’ya ulaştırmayı hedefleyen Türk Akımı'nı "Türkiye açısından tehlikeli bir proje" diye nitelendirdi.
DHA'nın sorularını yanıtlayan Büyükelçi Korsunski, Serbest Ticaret Anlaşması’ndan enerji sektörüne kadar çeşitli konularda Ukrayna’nın yaklaşımını anlattı.
Korsunski, iki ülke arasında serbest ticaret anlaşmasına ilişkin müzakerelerin neredeyse 10 yıldan beri sürmesine karşın neden hala imzalanmadığı yönündeki sorumuza, 2013 sonlarında Ukrayna’da olayların başlaması ve Rusya’nın müdahalesi gibi olayların meydana gelmesi nedeniyle kesintiye uğradığı, ancak yakın zamanlarda yeniden başladığı yanıtını verdi.
Şu anda serbest ticaret anlaşması müzakerelerinde başlıca ihtilafın Türkiye’nin kendi pazarını Ukrayna tarım ürünlerine açmak istememesi, bu alanda bir direnç göstermesinden kaynaklandığını ifade eden Korsunski, öte yandan Ukrayna’nın beyaz eşya, elektronik, otomotiv gibi Türkiye’nin önde olduğu sanayi ürünleri konusunda kendi pazarını Türkiye’ye açmakta olduğunu, buna karşılık Ukrayna’nın da kendi üstün olduğu tarım ürünleri alanında Türk pazarının açılmasını beklediğini söyledi.
Ukrayna ekonomisinin daha önceleri metalurji sektörüne dayandığını belirten Korsunski, bu sektörün merkezi olan Donbas bölgesinin Rus yanlısı ayrılıkçıların eline geçmesinden sonra Ukrayna için temel sektörün tarım haline geldiğini, bu nedenle bu konunun Ukrayna açısından temel bir konu olduğunu ifade etti. Büyükelçi Korsunski öte yandan, her iki tarafta da bu sorunu çözmeye yönelik iradenin olduğunu dile getirdi.
Ukrayna’nın Türk-Rus ilişşkilerindeki yakınlaşmayı ve Rusya’dan doğalgazı Ukrayna’yı by pass ederek Türkiye ve Güney Avrupa’ya ulaştırmayı hedefleyen Türk Akımını nasıl değerlendirdiği yönündeki sorumuz üzerine Korsunski, "Hemen baştan söyleyim, bizim açımızdan çok kötü bir projedir" dedi ve ekledi:
"Tek hat mı yoksa çift hat mı olduğu önemli değil; Türkiye açısından tehlikeli bir proje.
"Nedenine gelince, bir olay anlatayım: Bundan yedi yıl kadar önce, Türkiye’ye Balkanlar’dan kısa bir süre içinde soğuk bir hava kütlesinin gelmesi ve sıcaklığın rekor şekilde düşmesi bekleniyordu.
"Bu nedenle dönemin Enerji Bakanı Taner Yıldız bana, Ukrayna’dan acilen doğalgaz satın alma isteğiyle başvurdu.
"Ben ona, neden Gazprom’a başvurmadıklarını sorunca bana, kendilerinin Gazprom’a başvurdukları, fakat Gazprom’un bunlara, yedek doğalgazları olmadığı gerekçesiyle red cevabını verdiklerini söyledi.
"Bunun üzerine Ukrayna, Türkiye’ye kendi depolarından doğalgaz verdi ve Taner Yıldız bu nedenle Ukrayna’ya teşekkür etti ve 'sizler İstanbul’u kurtardınız' dedi.
"Ukrayna, Türkiye’nin bu konudaki isteklerini hiçbir zaman geri çevirmedi. Fakat bu Türk akımı üzerinde, hiçbir depo alanı öngörülmüyor.
"Bir kriz anında ek doğalgaz almak mümkün değil ve Rusya, anlaşmazlık anında hemen vanayı kapatıveriyor.
"Şayet Rus doğalgazının Türkiye’ye Ukrayna üzerinden gönderilmesine son verilirse, bu kararın geri dönüşü olmaz.
"Çünkü boruların çalışabilir vaziyette olabilmesi için içlerinde doğalgazın olması gerekiyor.
"Yeniden bu borular kullanılmak istenirse, ancak çok uzun süren ve maliyetli işlemlerden sonra bu mümkün olabilir.
"Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu boru hattının ilk hattının yapılacağını söyledi.
"Biz, bundan memnun olmamakla birlikte, Türkiye’nin tercihine saygı gösteriyoruz.
"Fakat ikinci hat, çok daha kötü. Çünkü ikinci hat, hem Ukrayna karşıtı, hem de Avrupa karşıtı bir proje.
"İkinci hatla Türkiye üzerinden Yunanistan’a ve Güney Avrupa’ya doğalgaz gönderilmesi ve Ukrayna’nın bu konudaki transit rolüne son verilmesi öngörülüyor.
"Aslında Güney Avrupa’nın bu doğalgaza ihtiyacı yok; Azerbaycan doğalgazının Avrupa’ya ulaştırılmasını öngören TANAP ve TAP projeleri ile bu ülkelere zaten yeterince doğalgaz ulaştırıllmış olacak.
"Fakat bu proje, Rusya’nın sadece Türkiye değil, Yunanistan ve İtalya’da da etkisinin arttırılmasını öngörüyor.
"Geçen yıl dünya çapında yapılan bir araştırma vardı.
"Burada, dünyadaki iki ülkenin nüfuslarının büyük çoğunluğu, Rusya’ya büyük sempatiyle yaklaşıyor: Vietnamlılar ve Yunanlılar.
"Şayet Yunanlılar Rus doğalgazını almaya başlarsa, çok memnun olacak.
"Peki Türkler bundan ne kadar memnun olur, bunu sizin takdirinize bırakıyorum.
"Rus basınında, Türk Akımı’nın ikinci hattının inşa edileceğine ilişkin haberler çıktı.
"Türkiye’den henüz bunu onaylayan bir açıklama gelmedi. Fakat Ruslar ikinci hattın inşasına şimdiden başladılar.
"Demek ki, Türkler’den şimdilik onay gelmese bile sonra geleceğini düşünüyorlar; yoksa niye inşa etsinler.
"Bu da bizi çok tedirgin ediyor.
"Geçenlerde Akkuyu Nükleer Santrali komsorsiyumundan üç Türk firması ayrıldı.
"Çünkü, Ruslar’la hiçbir şekidle anlaşılamayacağını gördüler.
"Biz Ukraynalılar, uzun zamandır Gazprom’un ve Rusya’nın çalışma tarzını biliyoruz.
"Petrol ve doğalgaz, Rusya’nın dış politika araçlarıdır. Türkiye eğer Türk Akımı’nın iki hattının da inşasına karar verirse, zor bir karar vermiş olacak." (Fotoğraf)