BİZE ULAŞIN
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Karabay, uyuzun doğrudan deri temasıyla bulaştığını belirterek, "Bütün giysiler temizlenmeli, hasta iyi bir banyo yapmalı, yatak örtüleri ve giysiler mümkün olan en sıcakta yıkanmalıdır" dedi.
Karabay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, uyuz hastalığının başlı başına bir enfeksiyon hastalığı olduğunu söyledi.
Dünya genelinde yaklaşık 400 milyon kişinin uyuz hastalığına maruz kaldığına dikkati çeken Karabay, hastalığın "sarcoptes scabiei" denilen parazitin vücutta özellikle deriyi hedef almasıyla oluştuğunu anlattı.
Karabay, hastalığın, özellikle sanatasyon koşullarının düştüğü ortamlarda insanlar arasında çok daha kolay yayılabildiğine işaret ederek, "Bu hastalık, insanların temasının daha fazla olduğu bahar ve kış aylarında daha fazla görülür. Kışın insanlar kapalı ortamlarda daha sık beraberdir" ifadesini kullandı.
"İnsanlardaki uyuz, doğrudan deri temasıyla bulaşır" diyen Karabay, deri teması olduğunda uyuzun bulaşma ihtimalinin çok daha fazla olduğunu vurguladı.
Parazitin en önemli özelliğinin deriyi hedef alması olduğunu aktaran Karabay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Derinin içine girmesi lazım. Derinin içinde dişi parazit, erkek parazitle birleşiyor ve bu birleşmeden sonra erkek parazit ölüp kalan dişi parazit derinin kornev dediğimiz tabakasına iner. İlerledikten sonra da yumurtalar bırakır. Bu yumurtalar kaşınma etkisi yapar. İnsanlar derinin içindeki tahriş etkisini hissederek kaşınırlar. Kaşınan deride parazitin oluşturduğu yol boyunca da belirgin bir kaşınma izi oluşur. Kaşındıkça da yumurtalar dışarı çıkar ve derinin yeni yerlerine bulaşır."
- "Hastalık, en kolay eşler arasında bulaşır"
Prof. Dr. Karabay, hastalığın en kolay eşler arasında bulaştığına dikkati çekerek, uyuz olan bireyin eşine ya da annenin uyuz olan çocuğuna sarılması durumunda hastalığın bulaşma riskinin arttığına işaret etti. "Aynı odanın içinde ne kadar çok insan yatıyorsa yayılma o kadar kolay olacaktır" diyen Karabay, "Eğer kişi daha önceden uyuz geçirmişse 3-4 gün içerisinde uyuz bulguları verir ama ilk defa uyuz geçiren insanda 14 güne kadar şikayetlerin bulunması kaybolur" şeklinde konuştu.
Oğuz Karabay, uyuz olan insanda ısının belirginleşmesi durumunda kaşınmanın artacağını vurgulayarak, "yattığım zaman kaşınıyorum" ifadesinin yol gösterici olduğunu ifade etti.
El, kol, kasık ve göbek etrafında uyuzun tipik kaşıntıları olduğunu anlatan Karabay, sırt bölgesinde pek kaşıntı olmasını beklemediklerini dile getirdi.
Uyuzun tedavisinin çok kolay olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Karabay, tedaviye ilişkin şu bilgileri verdi:
"Bir solüsyonu sürüyoruz, solüsyonun şekline göre 8 ila 12 saat, bazı tip solüsyonlarda 24 saat sonra banyo yapılıyor, böylelikle derideki uyuzdan kurtulmak mümkün. Ama eşyalarla bulaşır mı? Evet. Uyuzun nevresim, çarşaf ve battaniye içinden bulaşma ihtimali var ama eşlerin birbirine teması gibi olasılıktan çok daha az. Peki ne yapmak lazım? Bütün giysiler temizlenmeli, hasta iyi bir banyo yapmalı, yatak örtüleri ve giysiler mümkün olan en sıcakta yıkanmalıdır. Yıkanması çok uzun zaman alacak şeyler, güneş altında uzun süre bekletilmeli, yıkandıktan sonra iç çamaşırlar dahil kızmış bir ütüyle ütülendiği takdirde uyuz alınma olasılığı kalkacaktır. Halı ve döşeme gibi mobilyalar, elektrikli süpürgeyle vakumla çekilirse yine buradan bulaşma riski de kaybolur." (AA)
