BİZE ULAŞIN
Ünlü yazar Yaşar Kemal solunum yetmezliği nedeniyle hastaneye kaldırıldı. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne kaldırılan yazar Yaşar Kemal tedavi altına alındı. Son bilgilere göre yoğun bakım ünitesine alınan usta yazar Yaşar Kemal'in solunum destek cihazına bağlı olduğu öğrenildi.
Gazeteci Yazar Şeyhmus Diken, Yaşar Kemal’in bir hafta 10 günden beri rahatsız olduğunu, bugün öğlen saatlerinde hastaneye kaldırıldığını aktardı. Diken, Yaşar Kemal’in eşi Ayşe Semiha Baban ile telefon ile görüştüğünü, usta yazarın durumunun ağır olduğu bilgisini edindiğini söyledi.
DOKTORUNDAN İLK AÇIKLAMA GELDİ
Türk edebiyatının ünlü yazarlarından Yaşar Kemal, öğlen saatlerinde İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi'ne sevk edilmişti. Yoğun bakım ünitesinde tedavi altına alınan ünlü yazarın sağlık durumuna ilişkin İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Başhekimi Prof. Dr. Mehmet Akif Karan bir açıklama yaptı. Ünlü yazarın 5 gün boyunca başka bir hastanede tedavi edildikten sonra öğlen saatlerinde hastanelerine geldiğini açıklayan Karan, "Ailenin isteği üzerine bizim hastanemize nakledildi. Akciğer enfeksiyonu ve kalp ritim bozukluğu var. Bilinci kapalı ve solunum makinasına bağlı. Maalesef hayati tehlikesi var. Yoğun bakımda solunum destek tedavisi görmekte ve tüm organ bozukluklarına yönelik çok yönlü bir tedavi uygulanmakta” dedi.
Yaşar Kemal'in kitaplarının yayın hakkını elinde bulunduran Yapı Kredi Yayınları, ünlü yazarın sağlık durumuyla ilgili bir açıklama yaptı.
Açıklamada, "Yaşar Kemal, son günlerde yaşadığı solunum sorunları nedeniyle 14 Ocak tarihinde İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi'nde tedavi altına alınmıştır. Yoğun bakımda müşahede altında tutulmaktadır. Kemal'in sağlık durumuyla ilgili herhangi bir değişiklik olması halinde basına bilgi verilecektir" denildi.
Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen ilk Türk yazar Yaşar Kemal, İnce Memed, Yer Demir Gök Bakır, Yılanı Öldürseler, Binboğalar Efsanesi gibi ölümsüz eserleri edebiyatımıza kazandırdı.
Yaşar Kemal biyografisi
1923 yılında Osmaniye'ye bağlı Hemite köyünde doğdu. Asıl adı Kemal Sadık Göğçeli'dir. Henüz ortaokul sıralarında folklor derlemeleri yapmaya başladı. O dönemde şiirleri Adana Halkevi'nin yayını olan Görüşler dergisinde yayınlandı. Ortaokul son sınıfındayken okulu bırakmak zorunda kaldı. Irgatlık, amelebaşılık, pirinç tarlalarında su bekçiliği, arzuhalcilik, öğretmenlik ve kütüphane memurluğu gibi işlerde çalıştı. Bu arada Ülke, Kovan, Millet ve Beşpınar dergilerinde şiirleri görüldü.
Sanat hayatı
1978 yılındaki yaptığı bir söyleşide sanat çalışmalarına ilkokula başlamadan önce şiirle işe koyulduğunu ve okula başladığında "yaşlı halk şairleriyle çakıştığını" anımsadığını belirtti. İlkokulun son sınıfındayken arkadaşı Aşık Mecit, çok iyi saz çalarken kendisi annesinden ötürü sazı "berbat" çalmaktaydı. Bunun nedenini şu sözlerle dile getirdi:
"Benim saz çalamamamın sebebi var, anam aşık olacağım da diyar diyar dolaşacağım diye saza, aşıklığa düşman olmuştu. Onun tek çocuğuydum ve gözünden ayırmıyordu beni. Okulda, düğünlerde bayramlarda beni hep Aşık Mecitle çakıştırırlardı. Aşık Mecitle Kadirlide bir kahvede bir gece sabaha kadar çakıştığımı şimdi iyice anımsıyorum."
Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurovadan ile Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, Adana Halkevi tarafından 1943 yılında yayınladı. 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye'yi yayınladı. Bunu, Kayseri'de askerlik yaparken yazmıştı. Bebek, Dükkâncı, Memet ile Memet öyküleri 1950'lerde yayımlandı.
1951 yılında İstanbul'a yerleşti. Cumhuriyet gazetesinde fıkra ile röportaj yazarlığı yapmaya başladı. 'Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün' başlıklı röportajıyla Gazeteciler Cemiyeti Özel Başarı Armağanı'nı kazandı. O yıllarda öyküleriyle de ilgi çekti. 1952 yılında 'Sarı Sıcak' adlı öykü kitabı yayınlandı. İlk romanı 'İnce Memed' 1955 yılında çıktı. Bu romanla 1955 yılında Varlık Roman Armağanı'nı kazandı. 1974 yılında 'Demirciler Çarşısı Cinayeti' adlı eseri, Madaralı Roman Ödülü'nü aldı. 1977 yılında 'Yer Demir Gök Bakır' romanı Fransa'da Edebiyat Eleştirmenleri Sendikası tarafından yılın en iyi yabancı romanı seçildi. 'Binboğalar Efsanesi' 1979 yaz dönemi için Büyük Edebiyat Jürisi tarafından seçilen kitaplar arasında yer aldı. 1982 yılında uluslararası Del Duca Ödülü'ne değer görüldü. 1984 yılında Fransa'nın Légion D'Honneur nişanını aldı.
Eserlerinde Torosları, Çukurova'yı, Çukurova insanının acı yaşamını, kan davasını, ağalık ile toprak sorununu çarpıcı bir biçimde ortaya koydu.
ESERLERİ
Öykü
Sarı Sıcak, İst.: Varlık, 1952
Bütün Hikâyeler, İst.: Cem, 1975.
Roman
İnce Memed, I. Cilt, İst., 1955
Teneke, İst.: Varlık, 1955
Orta Direk, İst.: Remzi, 1960
Yer Demir Gök Bakır, İst.: Güven, 1963
Ölmez Otu, İst.: Ant, 1968
İnce Memed, II. Cilt, İst., 1969
Akçasazın Ağaları / Demirciler Çarşısı Cinayeti, İst.: Cem, 1974
Akçasazın Ağaları / Yusufcuk Yusuf, İst.: Cem, 1975
Yılanı Öldürseler, İst.: Cem, 1976
Al Gözüm Seyreyle Salih, İst.: Cem, 1976
Kuşlar da Gitti, (uzun öykü) İst.: Milliyet, 1978
Deniz Küstü, İst.: Milliyet, 1978
Yağmurcuk Kuşu / Kimsecik I, İst.: Toros, 1980
Hüyükteki Nar Ağacı, İst.: Toros, 1982
İnce Memed, III. Cilt, İst., 1984
Kale Kapısı / Kimsecik II, İst.: Toros, 1985
İnce Memed, IV. Cilt, 1987
Kanın Sesi / Kimsecik III, İst.: Toros, 1991
Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana / Bir Ada Hikayesi I, İst.: Adam, 1997
Karıncanın Su İçtiği / Bir Ada Hikayesi II, İst.: Adam, 2002
Tanyeri Horozları / Bir Ada Hikayesi III, İst.: Adam, 2002
Çıplak Deniz Çıplak Ada / Bir Ada Hikayesi IV, İst.: YKY, 2012
Tek Kanatlı Bir Kuş, İst.: YKY, 2013.
Çocuk Romanı
Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca, İst.: Cem, 1977.
Deneme-Derleme
Ağıtlar, Adana: Halkevi, 1943
Taş Çatlasa, İst.: Ataç, 1961
Baldaki Tuz, (1959-74 gazete yazıları) İst.: Cem, 1974
Gökyüzü Mavi Kaldı, (halk edebiyatından seçmeler, S. Eyüboğlu ile)
Ağacın Çürüğü: Yazılar - Konuşmalar, (der. Alpay Kabacalı) İst.: Milliyet, 1980
Yayımlanmamış 10 Ağıt, İst.: Anadolu Sanat, 1985
Sarı Defterdekiler: Folklor Derlemeleri, (haz. Alpay Kabacalı) İst.: YKY, 1997
Ustadır Arı, İst.: Can, 1995
Zulmün Artsın, İst.: Can, 1995
Binbir Çiçekli Bahçe, İst.: YKY, 2009.
Destansı roman
Üç Anadolu Efsanesi, İst.: Ararat, 1967
Ağrıdağı Efsanesi, İst.: Cem, 1970
Binboğalar Efsanesi, İst.: Cem, 1971
Çakırcalı Efe, İst.: Ararat, 1972.
Şiir
Bugünlere Bahar İndi, İst.: YKY, 2010.
Ödülleri
1955 Gazeteciler Cemiyeti Başarı Armağanı (“Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün” adlı röportaj dizisi ile)
1956 Varlık Roman Armağanı (İnce Memed ile)
1966 İlhan İskender Armağanı (Teneke’den aynı adla uyarlanan oyunu ile)
1966 Uluslararası Nancy Tiyatro Festivali Birincilik Ödülü ("Yer Demir Gök Bakır" romanından Nihat Asyalı'nın sahneye uyarladığı, Yılmaz Onay'ın sahneye koyduğu “Uzun Dere” oyunu ile. Türkiye ödülü, Brezilya ile paylaştı.)
1974 Madaralı Roman Armağanı (Demirciler Çarşısı Cinayeti ile)
1977 Fransa Eleştirmenler Sendikası En İyi Yabancı Roman Ödülü (Yer Demir Gök Bakır ile)
1978 Fransa'da En İyi Yabancı Kitap Ödülü (Ölmez Otu ile)
1979 Fransa “Büyük Jüri” En İyi Kitap Ödülü (Binboğalar Efsanesi ile)
1982 Uluslararası Cino Del Duca Ödülü
1984 Fransız Legion d’Honneur Ödülü Commandeur payesi
1984 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
1985 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü
1986 Orhan Kemal Roman Ödülü (Kale Kapısı ile)
1988 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
1988 Fransa Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres Nişanı
1991 Fransa Strasbourg Üniversitesi Onur Doktorası
1992 11. TÜYAP Kitap Fuarı Onur Yazarı
1992 Antalya Akdeniz Üniversitesi Onur Doktorası
1993 Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü
1994 Mülkiyeliler Birliği Rüştü Koray Armağanı
1995 Morgenavissen Jylaand-Pösten Ödülü (Danimarka)
1996 Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü
1996 Kanın Sesi ile Akdeniz Yabancı Kitap Ödülü (Perpignan, Fransa)
1996 VIII Katalunya Uluslararası Ödülü (Barcelona, İspanya)
1996 Lillian Hellman/Dashiell Hammett Baskıya Karşı Cesaret Ödülü, İnsan Hakları İhlallerini İzleme Örgütü,(New York)
1997 Toplu eserleri için Premio Internazionale Nonino Ödülü, İtalya
1997 Kenne Vakfı Düşünce ve Söz Özgürlüğü Ödülü (Uppsala, İsveç)
1997 Norveç Yazarlar Birliği ödülü, Wole Soyinka ile ortak
1997 Frankfurt Kitap Fuarı Alman Yayıncalar Birliği Ödülü
1998 Frei Üniversitesi Berlin Fahri Doktora
1998 Bordeaux Yayıncılar Birliği Yabancı Edebiyat Ödülü
2002 Bilkent Üniversitesi Fahri Doktora
2003 Z. Homerus Şiir Ödülü
2003 Savanos Ödülü (Selanik)
2003 Türkiye Yayıncılar Birliği Yayıncılık Emek Ödülü.
2008 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödülü
2009 Çukurova Üniversitesi, Fahri Doktora
2011 Légion d'honneur
2013 Krikor Naregatsi Nişanı
