Yaşlılarda görülen nörolojik belirtiler
Yaşlılarda görülen nörolojik belirtiler
Bu hafta yaşlı hastalarda görülebilecek nörolojik problemlerden bahsetmek istiyorum.
Bu hafta yaşlı hastalarda görülebilecek nörolojik problemlerden bahsetmek istiyorum.
Yaşlı hastaların nörolojik olarak değerlendirilmesinde başlıca 3 prensip vardır.
1-İnsanlar ne kadar uzun yaşarsa o kadar çok hastalık biriktirir.
2-Bazı hastalıklar, sadece yaşlılarda görülür.
3-Ortada bir hastalık yokken bile yaşlanan sinir sisteminin işlevi bozulur.
Yaşlı hastaların bir çok şikayeti vardır. Bu şikayetlerin hepsinin tek bir hastalığa bağlanması zordur ve geçersizdir. Altta yatan birkaç hastalık veya ilerleyici bir hastalık aramak doğru olur.
Yaşlılarda sık rastlanan şikayetleri kısaca sıralamak istiyorum.
1-Baş dönmesi: Burada önemli olan baş dönmesi ile dengesizlik arasındaki farkın anlaşılmasıdır. Yaşlılarda kalp problemi, tansiyon düzensizliği, kullanılan ilaçlar, işitme, görme ve duymanın azalması baş dönmesinin şiddetini etkiler.
Özellikle beynin arka bölümünün kanlanmasının azalmasına bağlı olarak gelişen hastalıklarda baş dönmesi artar.
2-Denge ve yürüyüş bozuklukları: Yaşlılarda denge ve yürüyüş sorunu sık görülen sorunlar arasında ön sıralarda yer alır. Dengesizliğe neden olan tüm nedenler yürümeyi de etkiler. Yaşlılarda denge ve yürüyüş bozukluğunda, pankınsan hastalığı geçirilen felçler kronik uzun yıllar alkol kullanımı, beyinde su toplanması genelde sorumludur. Ayrıca yaşın getirdiği eklemlerdeki dejenerasyonlar, ağrılar… vs gibi durumlar yürümeyi etkiler.
3-İnkontinans (idrar kaçırma): İnkontinans yani kontrolsüz idrar yapma ve kaçırma durumu yaşlılarda sık görülür. Buna demans genelde yol açar. Demans’ ta hasta farkında olmadığı için idrarını kaçırır. Bunun yanında mesane sorunlarında, porostat hastalıklarında idrar yolu enfeksiyonlarında inkontinans sıkça görülür. Bazen de denge ve yürüyüşü bozuk olan hastalar tuvalete vaktinde yetişemedikleri için idrar kaçırırlar.
İnkontinansın nedenini iyi tespit edip nedene yönelik tedavi yapılırsa başarılı sonuçlar alınır.
4-Ağrı: Yaşlılarda ağrıya neden olan birden çok sorun bir arada bulunur. Çoğu kronik ağrılı hastada tedavi güçtür. İskelet ve kas sistemindeki dejenerasyonlar; ağrının baş kaynağıdır. Buna yaşlılık depresyonu, stres eklenirse hasta ağrıdan dolayı yatalak hale bile gelebilir. Bazı ağrı türleri sadece yaşlılarda görülür. Örneğin; trigeminal nevrolji, temporal arterit, post herpetik nevrolji orta yaşta da görülse genelde yaşlılarda görülür.
5-Depresyon: Yaşlılarda sık görülen bir durumdur. Bazen kronik ağrının kendiside depresyona neden olabilir. Bunun yanında bir çok hastalığın (şeker hastalığı (DM), Hipertansiyon, kalp yetmezliği …. vs.) bir arada bulunma ihtimalinin fazlalığı yaşlı hastanın şikayetlerinin fazlalığına yol açar. Buna birde ölüm korkusu eklenirse depresyon kaçınılmaz olur.
Depresyon birçok hastalığın semptomlarını arttırır. Tedaviyi olumsuz etkiler. Bu yüzden yaşlılarda depresyon iyi tespit edilip, tedavisinin düzgün yapılması gerekir. Çünkü öbür hastalıkları da ve tedavisini de etkiler.
6-Demans: Yaşlılık hastalığı olan demans yani bunama, yaşlı hastayı ve yakınını zora sokan bir hastalık kompleksidir. Bu tür hastalıkla bakmak özellikle hasta yakınını maddi ve manevi yıpratır. Onun için erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır.
Bu rakamları çoğaltabiliriz. Sadece yaşlı hastada görülen bazı hastalık belirtilerinin bir kaçından bahsettim.
Özetle yaşlı hastalarda, tek bir hastalık aramamak gerekir. Hastalığı arttıran depresyon, şeker hastalığı, elektrolit dengesizliği ki genelde fazla su içilmediği zaman olur…. vs. gibi etkenleri saptayıp tedavi etmek gerekir.
**Doç. Dr. Serdar Dağ
**
Nörolog
