BİZE ULAŞIN
ADEN (AA) - ABDULLAH AHMED - Yemen'in Hadramevt ilinin merkezi Seyun'da 2015'ten sonra ilk defa Nisan ayında toplanan Yemen Meclisinin ilk oturumu sonrasında siyasi partilerce ilan edilen "Siyasi Partiler Ulusal İttifakı" henüz beklentilere cevap veremezken, uzmanlar ittifakın önünde bir çok engel olduğunu belirtiyor.
İttifakın hedeflerinin, meşru hükümet ve Cumhurbaşkanı Abdurrabbu Mansur Hadi'yi desteklemek, Husi darbesine karşı mücadele etmek, siyasi hayatın ve devletin yeniden ihyası için gösterilen çabaları birleştirmek olduğu belirtilmişti.
Islah Partisi ve eski Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih'in partisi olan Genel Halk Kongresi'nin (GHK) de aralarında bulunduğu 16 siyasi partiden oluşan ittifakta iç ihtilaflar yaşanırken, ilanının üzerinden neredeyse 6 ay geçmesine rağmen henüz kayda değer bir adım atamaması uzmanlar tarafından "ölü doğmuş bir ittifak" yorumlarını beraberinde getirdi.
İttifakta ortaya çıkan ilk ikilem, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Güney Geçiş Konseyi güçleri ile savaşan hükümet güçlerini bombalamasına karşı net bir tavır alma konusunda baş gösterdi.
Ancak bu Yemenli siyasi partiler arasındaki ilk ihtilaf değil. Yemen'in içinde bulunduğu durum daha önce de ülkede ciddi siyasi ihtilaflara neden olmuştu. Bunların en derini ise Salih'in partisi GHK'nın Husilerin yanında yer alması ile yaşanmış ancak bu ihtilaf Salih'in Husilerce öldürülmesi ve parti yetkilerinin bir kısmının kaçarak Hadi'ye destek vermeleri ile sona ermişti.
- Siyasi fırsatçılık
Yemen Araştırmaları Merkezi Müdürü Doktor Faysal Ali, partilerin hepsinin tek bir açıdan bakılarak değerlendirilemeyeceğini söyledi. Partilerin Hadi'yi desteklemelerinin sebebinin bu destek aracılığı ile çıkar sağlamak olduğunu ifade etti.
Partilerin hükümeti görünüşte desteklemesinden dolayı halkın da partilere olan güveninin kaybolduğunu ifade eden Ali, çıkar peşindeki bazı partilerin bu sebeple Husilerin tarafına geçtiğini yada Sana düşene kadar tarafsız kaldıklarını hatırlattı.
- Başkanlık Konseyi ve küçük bir hükümet
Ali, siyasi ittifakın başarıya ulaşmasının tek yolunun ideolojik kaygıları bir kenara bırakmak olduğunun altını çizerek, Islah, GHK ve Selefilerin ittifakı oluşturan gerçek taraflar olduğunu ancak şu anda bulundukları çizgide kalmaları durumunda başarısız olacaklarını ifade etti.
Yolsuzluğa son vermek için bir Başkanlık Konseyi ve küçük bir hükümet kurmanın gerekli olduğuna değinen Ali, siyasi çalışmalara karşı olan bölgesel çevrenin Yemen'de söz sahibi olduğunu ve kendi çıkarları için partiler yerine dini gruplar ve kabilelerle çalışmayı tercih ettiğini söyledi.
- Derin ayrılıklar
Yemen merkezli El-Masdar gazetesi genel yayın yönetmeni Ali Fakih, partilerin bir çoğunun yönünü ve etkisini kaybettiğine dikkati çekti.
Fakih, partilerde derin ayrılıkların yaşandığını ve parti tabanlarının ulusal olmayan projelere dağıldıklarını ifade ederek, bunun siyaset kurumunu kucaklayan ve ona bir zemin oluşturan devletin çöküşünün ardından gerçekleştiğini söyledi.
Siyaset analisti ve yazar Yasin et-Temimi, savaşın başlamasının ardından siyasi partilerin tutumlarında büyük değişim olduğunu, bölgesel etkilere kapıldıklarını ve eski husumet dosyalarını açtıklarını ifade etti.
- Partilerin halkla olan bağları zayıfladı
Temimi, siyasi partilerin seslerinin cılızlaştığını, Yemen halkıyla olan bağlarının zayıfladığını, halk üstündeki ağırlığını kaybettiğini dile getirdi.
Analist Temimi, partilerin bu şekilde "çuvallamasının", kendilerini yönetim kadrosu ve yapısal açıdan yenileyememelerinden kaynaklandığını belirtti.
Temimi, siyasi partilerin cumhuriyet rejimi, üniterlik, darbe ve bölünmeye karşı alınacak tavır konularında dahi ortak duruş sergileyemediklerini ifade etti.
El-Mevgia Post internet sitesi genel yayın yönetmeni Amir ed-Dumeyni de siyasi partilerin özellikle savaşın başlamasının ardından durgunlaştığını ve eriyip gittiğini aktardı.
Dumeyni, bu süreçte partilerin, başarılı ittifaklar oluşturma gibi son dönemde elde etikleri kazanımları kaybettiğini ifade etti.
- Partilerin etkisi milislere kayıyor
Dumeyni ise savaşın başlaması ile ülkenin içine düştüğü durumun siyasi partilerin etkisini kaybetmesine neden olduğunu ve bu etkinin daha çok silahlı milislere ve savaş alanına doğru kaydığını ifade etti.
Dumeyni ayrıca, siyasi parti liderlerinin bir çoğunun Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'ta bulunmasının, bu partilerin koalisyonun etkisinde kalmasına ve Yemen üzerindeki rolünün zedelenmesine neden olduğuna işaret etti.
- İttifakın gerekliliği
Dumeyni ise, söz konusu koalisyona Yemen'de toplumsal katılımla barışın sağlanması konusunda yeni bir merhaleye geçmek için bir kaldıraça ihtiyaç duyulduğunu, bu ittifakın başarısının siyasi süreç için köprü olacağını, ancak ittifakın başarısız olmasının partiler ve gerçeklik arasındaki uçurumu derinleştireceğini, böylelikle şiddet ve silahlı grupların güçlenerek devam ettiği bir manzaranın ortaya çıkacağını ifade etti.
- İdeolojiden kurtulmak
Yemenli Araştırmacılar Merkezi Başkanı Faysal Ali, siyasi ittifakın iyi bir çalışma programı ortaya koyduğunu ancak bunun başka popüler girişimlerden "kopyala yapıştır" yapılarak elde edildiğini söyledi.
"Fikir güzel, Yemen'e inanmayı, devlete ve cumhuriyete dört elle sarılmayı gerektiriyor. İdeoloji ancak böyle bir kenara bırakılabilir." diyen Ali, bunun gerçekleşebilmesinin ise kamu hizmetlerinde yolsuzluklara son vermeye bağlı olduğunu dile getirdi.
"El-Masdar Online" sitesinin editörü Ali el-Fakih ise, bu ittifakın, partilerin dağınıklığını toplayarak darbeye karşı mücadelede meşruiyeti destekleyen birleşik bir ulusal ses ortaya koymak için partilerin etkinliğini geri kazandırma girişimi olarak ortaya çıktığını kaydetti.
Verilerin, üzerinde yaklaşık üç yıl tartışılmasına ve hazırlıklara rağmen bu ittifakın "ölü doğduğunu" gösterdiğini ifade eden Fakih, bunun sebebinin ittifakta yer alan partilerin ilk andan itibaren en önemli ve tehlikeli ulusal meselelerde dahi birleşerek ulusal duruş sergileyememeleri olduğunu aktardı.
İttifakın etkin olmadığını ve kurulduğu ortamın güçlü ve etkili bir siyasi etki oluşturmaya elverişli olmadığını vurgulayan Fakih, İttifak içindeki yapıların kendilerine inanmamaları kadar, hükümetteki karar vericiler ile Suudi Arabistan öncülüğündeki uluslararası koalisyonun da bu ittifakın dekordan başka bir şey olmamasını istediğine dikkati çekti.
Yazar ve Siyasi Analist Yasin Temimi ise, bu ittifakın başarısız olduğunu ve varlığına dair bir işaret bulunmadığını söyledi.
Temimi, Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonunu partileri kuşatmakta etkin bir rol oynamak ve etkili partileri zor seçimlere zorlayıp daha sonra terörle itham ederek bu partileri yıkmakla suçladı.
Koalisyonun bu partileri yönlendirmeye ve onları Ebu Abbas Tugayları ve Hizam Emni terör örgütlerini desteklemek gibi kötü seçeneklere itmeye çalıştığını ifade eden Temimi, koalisyonun bu yöntemle, söz konusu partileri ucuz siyasi entrikalar yapan ve ülke ile kumar oynayan aktörler gibi göstermeye çalıştığını ifade etti.
