BİZE ULAŞIN
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, hem iktidar partisi AKP hem de muhalefet partilerinin bazı düzenlemelerine itiraz ettiği yeni askerlik sistemine geçişle ilgili yasa teklifi konusunda, iktidar ve muhalefet partilerine yeni sistemle ilgili bilgi verdi.
Eleştiriler doğrultusunda bazı maddelerde değişiklik yapılması planlanırken; askerlik süresinin 6 aya indirilmesiyle erken terhislerle asker sayısındaki düşüşün "güvenlik zafiyeti" yaratmaması için geçiş süreci için dört olan celp dönemi sayısı 12'ye çıkarılacak.
İktidar partisi AKP'nin Ramazan Bayramı öncesinde Meclis'ten geçirmeyi hedeflediği yeni askerlik sistemine ilişkin yasa önerisi, genel kurulda görüşülmeye başlasa da, AKP ve muhalefet partilerinin itirazları üzerine, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, önce AKP grubunu sonra da muhalefet partileri CHP, MHP ve İYİ Parti'yi bilgilendirdi.
Yeni askerlik sistemiyle ilgili Salı günü AKP Grup Başkanı Naci Bostancı'nın başkanlığındaki toplantıda, Milli Savunma Komisyonu Başkanı İsmet Yılmaz, milletvekillerinin eleştirilerine yanıt vermeye çalıştı.
Ancak millevtekillerinin yeterince ikna olmamaları ve kaygıları ile ilgili bakanlığın bilgilendirme yapması talepleri üzerine dün akşam Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı kapalı grup toplantısında, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, bilgilendirme yaptı ve eleştirilere yanıt verdi.
Yasa teklifinde, zorunlu askerlik süresinin 6 aya indirilmesi öngörülüyor ve geçici madde düzenlemesi ile halen silah altında bulunan er ve erbaşların yasanın yürürlük tarihi itibariyle terhis edilmesi gerekiyor.
AKP milletvekillerinin büyük bölümü, Türkiye'nin terörle mücadele sürerken ve ve komşularında iç savaş nedeniyle istikrarsızlık yaşanırken askeri varlığını küçültmesinin güvenlik sorunu yaratacağından endişe ediyor.
Milletvekilleri aynı şekilde erken terhislerin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki asker varlığının da yarıya düşeceği eleştirisinde bulundu.
Salı günkü toplantıda bazı milletvekilleri, parlamentonun yasanın hazırlık sürecinde dışlanmasını da eleştirerek, "Esasları bürokratlar belirleyecekse, bizden görüş alınmayacaksa, Meclis'e neden geliyor?" derken, bazılarının da oy vermeyebilecekleri imasında bulunduğu öğrenildi.
Erdoğan'ın başkanlığında yapılan dünkü toplantıda ise milletvekillerinin benzer eleştirileri bu kez "kaygı" ifadeleriyle dile getirip sert üslup kullanmaktan kaçındıkları belirtildi.
Milletvekilleri ayrıca yurt dışındaki Türk yurttaşlarının yararlandığı ve bin euro olan dövizli askerliğin, bedelli askerlikle aynı düzeye çıkarılmasına itiraz ediyor.
Grup toplantılarında söz alan bazı millevtekilleri, yeni düzenleme ile dövizli askerliğin de 5 bin euro dolayına çıkacağına dikkat çekerek, "Çoğu işsiz veya çocuk parası ile geçinen yurt dışındaki gurbetçiler, miktarın yüksek olması nedeniyle, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkabilir" endişesini dile getirdi.
Milli Savunma Bakanı Akar'ın ziyaret ettiği MHP, teklife destek açıklarken CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç ile İYİ Parti grup yöneticileri de erken terhisin yaratacağı güvenlik zafiyeti konusundaki itirazlarını dile getirdi.
Muhalefet temsilcileri, erken terhis ile silah altındaki er-erbaş oranının yüzde 30'lara düşeceğini belirtirken, Bakan Akar'ın bu oranı yüzde 45 olarak ifade ettiği öğrenildi.
Akar'ın, hem AKP'den hem de muhalefetten gelen bu eleştiriler üzerine, açığın kapatılması için askere alım dönemlerinin (celp) sayısının artırılarak sorunun çözüleceği bilgisini paylaştığı belirtildi.
Bu kapsamda bakanlık, erken terhisler nedeniyle boşluk yaşanmaması için 1,5-2 yıllığına, yani yeni sisteme geçiş sürecinde, 4 olan celp dönemini sayısını 12'ye çıkararak sorunun çözümü yoluna gidecek.
Bu konuda bakanlığın yetkisi olduğu için, yasa teklifinde ayrıca bir düzenlemeye gerek duyulmayacak.
Teklifin muhalefet tarafından en çok eleştirilen düzenlemesi ise cumhurbaşkanına, askerlik yapmayacak kişilerle ilgili muafiyet yetkisi veren 45. maddesi.
"Barışta, olağanüstü hal veya seferberlik hallerinde veya savaşta, askerliğini henüz yapmadan, Cumhurbaşkanınca gerekli görülen sahalarda özel olarak görevlendirilen gönüllüler, Cumhurbaşkanınca belirlenen şartlara uydukları takdirde askerlik hizmetinden muaf tutulur" hükmünü düzenleyen maddeyle ilgili muhalefet, "ara bir denetim mekanizması" olması gerektiğini görüşünü iletti.
Parlamenter sistemde Bakanlar Kurulu'nda olan bu yetkiyi AKP, "cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmesi nedeniyle, mevcut yetkinin cumhurbaşkanına devredilmesi" olarak savunsa da eski sistemde Genelkurmay Başkanı'nın teklifi koşulu bulunuyordu.
Muhalefetle yürütülen temaslar sonrasında cumhurbaşkanının muafiyet yetkisini, "Genelkurmay Başkanlığı" ya da "Milli Savunma Bakanlığı'nın teklifiyle" kullanılabilmesine ilişkin düzenleme yapılabileceği belirtildi.
Muhalefetin itiraz ettiği bir başka nokta ise cumhurbaşkanına zorunlu askerliğin süresini 6 aydan 3 aya düşürme ya da 12 aya çıkarma yetkisi veren maddesi oldu.
Özellikle CHP, 6 aylık sürenin artırılmasına itirazları olmadığını, ancak 6 ayın altına düşürülmesinin yeni sıkıntılara yol açabileceğine dikkat çekti.
Bakan Akar'ın, bu öneriye karşı çıkmadığı ve not aldığı, hafta başında yapılacak değerlendirmeden sonra net kararını vereceği ifade edildi.
Edinilen bilgiye göre, CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, bedelli askerlik yapacaklar için uygulanacak 1 aylık temel eğitim süresinde uygulanacak eğitim konusunda ilginç bir öneri getirdi.
1999 Marmara depreminde en büyük yıkımın olduğu Sakarya Milletvekili olan Özkoç, 1 aylık temel eğitim alanlara, "arama kurtarma" eğitimi verilmesinin Türkiye'nin karşılaşabileceği doğal afetler sonrasında büyük bir "arama-kurtarma ekibi" oluşmasını sağlayacağını belirtti.
Özkoç, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Yasası'nda yapılacak değişiklikle, her bedelli askerin 2 yıl süre içinde yeri geldiğinde göreve çağrılacağı bir sistemin kurulabileceği önerisini getirdi.
Akar'ın büyük ilgi gösterip, not aldığı ve bunu değerlendireceklerini ifade ettiği öğrenildi. CHP'liler ayrıca "şehit ailelerinin genellikle yoksul aileler" olduğunu belirterek onlara birer konut sağlanması talebinde de bulundu.
Gerek AKP gerekse muhalefet partileri, ilk aşamada 31 bin lira olan bedelli askerlik ücretinin yüksek olduğunu, özellikle gelir seviyesi düşük ailelerin çocukları açısından eşitsiz bir durum olduğunu savunuyor.
Ancak bakanlığın bu konuda değişiklik yapmaya yanaşmadığı belirtiliyor.
Bakan Akar'ın da muhalefetten gelen bu eleştiriler üzerine yeni sistemde er-erbaşlara maaş, süreyi uzatanlara toplu konutta öncelik gibi haklar tanınmasının öngörüldüğünü anımsatarak, gelir-gider dengesinin korunması için bedelli askerlikten sağlanan gelirin bu alanlara aktarılacağı, yapılan hesaplamalar sonucunda bu rakamın aşağısında bir ücretin giderleri karşılayamayacağı bilgisi verdiği belirtildi.
