ANKARA (ANKA) - Kurlardaki artışın da etkisiyle ihracat artışının açık farkla ithalat artışının üzerinde gerçekleştiği ve aylık dış ticaret açığının geçen yıla göre gerilediği Eylül ayında dış ticaret açığı yıllık bazda da küçülmeye başladı.
Ağustos sonu itibariyle 75 milyar 987 milyon dolar olan yıllık dış ticaret açığı, Eylül sonu itibariyle 378 milyon dolar küçülerek 75 milyar 609 milyon dolara geriledi.
ANKA'nın TÜİK verilerinden yaptığı belirlemeye göre, 1 Ekim 2007-30 Eylül 2008'i kapsayan son bir yıllık dönemde Türkiye 136 milyar 287 milyon dolarlık ihracat yaparken, büyük bölümü hammadde olmak üzere toplam 211 milyar 896 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirdi. Buna göre dış ticaret hacminin 348 milyar 184 milyon dolara ulaştığı anılan bir yıllık dönemde 75 milyar 609 milyon dolarlık dış ticaret açığı verildi.
Son bir yıllık dönemde, 1 Ekim 2006-30 Eylül 2007'yi kapsayan önceki bir yıllık döneme göre 35 milyar 856 milyon dolar daha fazla ihracat gerçekleştirilirken, 53 milyar 69 milyon dolar daha fazla ithalat yapıldı. Bunun sonucunda yıllık dış ticaret açığı bir yıl önceki düzeyine göre 17 milyar 214 milyar dolar büyüdü. Dış ticaret hacminde anılan dönemlere göre genişleme ise 88 milyar 925 milyar dolar oldu.
Geçen yılı Eylül sonu itibariyle son bir yıllık dönemde yıllık ihracat 100 milyar 432 milyon, yıllık ithalat 158 milyar 827 milyon, yıllık açık 58 milyar 395 milyon ve dış ticaret hacmi de 259 milyar 259 milyon dolar olmuştu.Eylül 2008 itibariyle yıllık ihracat Eylül 2007'ye göre yüzde 35.7 büyürken, yıllık ithalattaki büyüme yüzde 33.4, dış ticaret açığındaki büyüme yüzde 29.5'de kaldı. Anılan dönemlere göre dış ticaret hacmi yüzde 34.3 büyüdü. 2007 yılının tümünde ihracat 107 milyar 215 milyon, ithalat 170 milyar 57 milyon, açık da 62 milyar 842 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu yıl Ocak ayında 111 milyar doları aşan yıllık ihracat, Nisan'da 120 milyar, Temmuz'da 130 milyar doları aştı, Eylül'de 140 milyar dolara yaklaştı.
Yıllık ithalat ise Ocak'ta 175 milyar doları, Şubat'ta 180 milyar doları, Mayıs'ta 190 milyar doları, Temmuz'da 200 milyar doları, Eylül'de 211 milyar doları aştı.
İlk kez geçen yılın Kasım ayında 60 milyar doları aşan yıllık dış ticaret açığı, artışını sürdürerek bu yıl Şubat'ta 65 milyar doları, Haziran'da 70 milyar doları geçti, Ağustos'ta da 76 milyar dolar sınırına dayanan yıllık dış ticaret açığı Eylül'de 75.6 milyar dolara geriledi.
Yıllık Dış Ticaret (Milyon dolar)
Karşılama
İhracat İthalat Denge Oranı Hacim
2001 31.334 41.399 -10.065 75,7 72.733
2002 36.985 52.547 -15.562 70,4 89.533
2003 47.253 69.340 -22.087 68,1 116.593
2004 63.167 97.540 -34.373 64,8 160.707
2005 73.476 116.774 -43.298 62,9 190.251
2006 85.431 138.621 -53.190 61,6 224.052
2007
Ocak 86.864 141.073 -54.209 61,6 227.937
Şubat 88.465 142.659 -54.195 62,0 231.124
Mart 90.012 144.291 -54.279 62,4 234.303
Nisan 91.874 145.630 -53.756 63,1 237.504
Mayıs 93.993 148.099 -54.106 63,5 242.093
Haziran 95.159 150.141 -54.983 63,4 245.300
Temmuz 97.039 153.800 -56.761 63,1 250.839
Ağustos 98.982 156.503 -57.521 63,2 255.485
Eylül 100.432 158.827 -58.395 63,2 259.259
Ekim 103.434 163.250 -59.816 63,4 266.684
Kasım 106.107 166.985 -60.878 63,5 273.092
Aralık 107.215 170.057 -62.842 63,0 277.272
2008
Ocak 111.350 175.809 -64.460 63,3 287.159
Şubat 114.787 180.453 -65.666 63,6 295.240
Mart 117.287 184.031 -66.744 63,7 301.317
Nisan 120.375 189.000 -68.626 63,7 309.375
Mayıs 123.735 193.371 -69.635 64,0 317.106
Haziran 126.525 198.577 -72.051 63,7 325.102
Temmuz 130.189 203.915 -73.726 63,8 334.104
Ağustos 132.496 208.483 -75.987 63,6 340.978
Eylül 136.287 211.896 -75.609 64,3 348.184