Yünlü mamutların soyu neden tükendi?

Rebecca Morelle

BBC Bilim Muhabiri

St Paul adasında yaşayan yünlü mamutların anakarada yaşayan mamutlardan binlerce yıl daha fazla hayatta kalmayı başardıkları belirtiliyor.

Bilim dünyası, yünlü mamutlarının soyunun susuzluk nedeniyle tükenmiş olabileceğine ilişkin bulgulara ulaştı.

Bu buzul çağı canavarlarının nesillerinin 5 bin 600 yıl önce tükenmiş olabileceğini belirten bilim insanlarına göre, havaların ısınmasıyla göllerdeki su miktarı azaldı, bu nedenle günde 70 ila 200 litre arası su tüketmesi gereken mamutların hayatta kalma şansları da zorlaştı.

Bilim dünyası yünlü mamutların büyük bir çoğunluğunun aslında 10 bin 500 yıl önce yok olduklarını düşünüyor.

Bunun için sayılan iki neden var: Birincisi insanların avlanması, ikincisi ise, ekolojik değişimler.

AncakSt. Paul adasında yaşayan yünlü mamutların 5 bin yıl daha hayatta kalmayı başardıkları anlaşılıyor.

ABD'de yayınlanan akademik bilim dergisi, the Proceedings of the National Academy of Sciences'ta yayınlanan araştırmaya göre, St Paul'da yaşayan yünlü mamutların soyu ise 5 bin yıl daha sürdü.

Ancak buzul çağından sonra yerkürenin ısınmasıyla deniz seviyesi yükselince yünlü mamutların yaşam alanı da daraldı. Bazı göller okyanusa karıştı ve tuzlu suyun kalan rezervuarlara dolmasıyla tatlı su kaynakları azalmış oldu.

Bu yüzden bu yünlü dev canlılar iyice azalan su kaynaklarını paylaşmak zorunda kaldılar. Sorunu daha da zorlaştıran da bu canlı türünün çok fazla su tüketiyor olmasıydı.

Su kaynakları azaldıDiğer göllerin de kurumasıyla hayvanların su birikintilerinin etrafında buluştuklarına dikkat çeken Pennyslvania Eyalet Üniversitesinden Profesör Russell Graham şu görüşleri dile getiriyor:

"Suyun çevresinde dolandıkları için bitkileri eziyorlardı. Bunu günümüzde fillerin de yaptığını görüyoruz. Bu davranışlarıyla karadan göllere tortu kaymasına da neden olup temiz suyun daha da azalmasına yol açıyorlar. Fillerin günlük 70 ila 200 litre arası suya ihtiyaç duyduklarını biliyoruz. Mamutların da aynı miktarda su içtiğini düşünüyoruz. Eğer tatlı su birikintileri bir aylığına kurumuş olsaydı, onlar için ölümcül olurdu."

Araştırmacılar iklim değişikliğinin küçük adalarda aynı etkiyi yaratabileceğini ve tatlı su kaynaklarına etki ederek hayvanları ve insanları tehlikeye sokabileceğini söylüyorlar.

'Soyların neden tükendiğini en iyi açıklayan olay'İsviçre Tarih Müzesi'nde Evrim ve Genetik Profesörü Love Dalen da, "Bu araştırmayı incelediğimizde görüyoruz ki, St Paul adasında yaşayan yünlü mamutların durumu tarih öncesi çağda soyların tükenmesini en iyi anlatan olaylardan biri. Genel anlamda, bu araştırmada az nüfuslu canlıların ekolojik değişimlere karşı daha hassas olduklarını görüyoruz" dedi.

Son mamut nüfusu kuzey buz denizindeki Wrangel adasında yaşıyordu.

Bunların da 4 bin yıl önce yok oldukları düşünülüyor.