Zam dalgası geliyor
17 Aralık’tan bu yana süren operasyonun ardından dolar ve Euro’daki yükseliş sektörleri de etkilemeye başladı.
17 Aralık’tan bu yana süren operasyonun ardından dolar ve Euro’daki yükseliş sektörleri de etkilemeye başladı. Bir çok sektör yeni yıl öncesi kampanyalarla satışlarını arttırmaya çalışsa da euro ve doların yükselmesiyle ürünlerine zam yapmaya hazırlanıyor. Bu sektörlerin başını ise otomotiv, gayrimenkul, tüketici elektroniği ve perakende çekiyor.
İşte sektör sektör vatandaşı bekleyen zam tehlikesi…
RÜŞVET operasyonu kapsamında yaşanan gelişmelere bağlı olarak döviz kurundaki yaşanan hızlı yükseliş, 2013 yılını rekorla kapatmaya hazırlanan otomotiv sektörünü önümüzdeki yıl vuracak.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Hayri Erce, yaşanan gelişmelere bağlı olarak önlerini göremediklerini belirterek, “Biz zaten 2014 yılının Fed’in tahvil alımını azaltacağını açıklamasına bağlı olarak kötü geçeceğini öngörüyorduk. Şimdi operasyona bağlı olarak artan döviz kuru bu durumu daha da olumsuz bir noktaya götürecek gibi. Kısa vadede otomotiv markaları kur artışını merkezlerden aldıkları destekle tolere etmeye çalışacaklardır.
Ama zam kaçınılmaz gibi duruyor. Hangi markanın ne kadar ve nasıl yansıtacağını önümüzdeki dönemde göreceğiz” dedi.
Otomotiv firmaları yetkilileri ise eldeki stoklara bağlı olarak Ocak ayında otomobil fiyatlarının ilk etapta en az yüzde 5 zamlanacağını belirterek, “2014 yılı modellerin fiyatları ise en az yüzde 10 zamlanır. Tabi bu firmadan firmaya değişir. Kurun artışına karşı yurtdışından alınacak desteklerle artışların oranı önümüzdeki günlerde belli olur. Fiyat artışlarının tam olarak yansıması eldeki stokların bitmesiyle kendini gösterir” yorumunu yaptılar.
SİYASİ gelişmelere paralel olarak yükselen dolar ve Euro inşaat pazarında da etkisini gösterecek. Kurların son şeklinin kabul edilemez olduğunu belirten Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ömer Faruk Çelik, gelinen noktada inşaat şirketlerinin zarara uğrayacağını söyledi.
Döviz artışının konut alacaklar için iyi bir fırsat olduğunu dile getiren Çelik, “İnşaat maliyetler 1.70 kuruna göre yapıldı. Şimdilerde 2.10’lardayız. 2-3 ay içinde şirketler yeni maliyetlerine göre fiyatlarını revize edecek. Konuta yüzde 15-20 zam gelecek. Şimdi ev alan bu fiyat artışından etkilenmeyecek” dedi.
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, döviz hareketleri konut satışlarına direk ve dolaylı etki yapacağını söyledi. Durbakayım, “Dövizin dolaylı etkisi, konut üretimindeki maliyetler vasıtasıyla olacak. Her ne kadar konut üretimindeki malzemelerin yüzde 90’ından fazlası yerli malı olsa da, ithal edilen enerjiye bağlı olarak konutta kullanılan her hammaddenin fiyatlarında bir artış olacak ve bu zincirleme reaksiyon olarak konut fiyatlarına yansıyacak.
Fiyatların yılın ilk çeyreğinde yüzde 5 il 10 arasında artış göstereceğini düşünüyorum” diye konuştu. Durbakayım, dönemsel bazda konut metrekare fiyatlarını en az yüzde 5 oranında artacağını kaydetti.
SON dönemlerdeki gelişmelerden etkilenen perakende sektörü de daralma yaşanıyor. Sektör temsilcileri, “Genel olarak piyasanın çok daha canlı olması gerekiyordu. Havaların soğuması aralık ayını ancak buldu. Yılbaşı alışverişleri için insanların sokaklara çıkması gerekiyordu. Fakat özellikle orta ve dar gelirlilerin ciddi biçimde frene bastığını görüyoruz” diyor.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) YÖnetim Kurulu Üyesi Sinan Öncel, 10 günü aşkın süredir devam eden gelişmelerin perakende sektörüne etkisini ise şöyle değerlendirdi: “İnsanlar birkaç gün bekleyip daha sonra endişelendiler. Şansımız, bütün bu olayların yılbaşı öncesine denk gelmesi. Geçen yılın yüzde 10 gerisinde gidiyor satışlar. Ama yılbaşı olmasa yanmıştık. Şu anda almaya biraz mecbur insanlar. Oradan kurtarıyoruz.”
KUR artışından etkilenecek sektörlerin başında teknoloji geliyor. İthal ürünler yüksek bir pay aldığı teknoloji sektöründe döviz kurunun söz konusu seyirde devam etmesi halinde ürünlerin yüzde 10 civarında zamlanması bekleniyor. Index Grup CEO’su Erol Bilecik, gelecek 15 günlük süreç çerçevesinde fiyatlar da önemli bir değişiklik beklemediğini ifade ederek, “Zam tahmini yapabilmek için ciddi çalışmalar yapılması gerekiyor. Ancak kurun bu seviyede devam etmesiyle ocak ayının üçüncü haftasında teknoloji ürünlerine yüzde 10 zam yapılması söz konusu olabilir” diye konuştu.
Vatan Bilgisayar Genel Müdürü Hasan Vatan, döviz ile sattığımız ürünlerde günlük ayarlamalar yapıldığını hatırlarak, diğer ürünlerde de kurun söz konusu seviyeden devam etmesi durumunda zammın kaçınılmaz olduğunu söyledi.
Vatan, “Ancak kurun söz konusu seviyeden devam etmeyeceğini düşünüyorum. Zam yapmaya gerek kalmadan kur eski seviyesine düşecektir. Eğer kur bu seviyeden devam ederse ürünlere yüzde 10’luk zam gelebilir” şeklinde konuştu.
Öte yandan Bimeks Genel Müdürü Arif Bayraktar ise Bimeks’in satın alımlarının sadece üçte birinin döviz cinsinden olduğunu hatırlatarak sözlerine şu şekilde devam etti: “Döviz cinsinden satın almaların büyük kısmını da VOB’da vadeli işlemlerle garanti (hedge) altına alıyoruz, dolayısıyla önemli bir açık pozisyon taşımıyoruz. Satışlarda da, döviz ile satın alınan ürünlerin fiyatını kura endeksli takip ediyoruz.
Kurdaki hareketlenmenin sektörün genelini fazla etkilemesini beklemiyoruz. Özellikle yılsonu kampanyalarının etkisiyle satışlarda bir azalma da öngörmüyoruz. Uzun vadede de, Merkez Bankası’nın güçlü döviz pozisyonunun kurdaki hareketleri dengeleyeceğini öngörüyoruz.”
