Araç alacaklar sıfır otomobil piyasasıyla ikinci el araç piyasasındaki son durumu yakından takip ediyor. Özellikle sıfır otomobillerde yıl sonu kampanyaları ve indirimleriyle beraber satışlardaki durum merak ediliyor. Peki, sıfır araç satışları ne durumda, ikinci el piyasasında yaşanan gelişmeler neler, taşıt kredileri için beklentiler ne yönde? İşte tüm detaylar...
Habertürk canlı yayınında konuşan Habertürk Otomotiv Yazarı Yiğitcan Yıldız, otomotiv piyasasının bu yılı nasıl geçirdiğiyle ilgili şu ifadeleri kullandı:
"Gerçekten çok hızlı geçti. Hızlı geçmeye aslında devam ediyor. Yani şu an bayilerde birçok aracın kalmadığını duyuyoruz. Çünkü gerçekten çok yoğun bir kampanya süreci aslında yaşanmış oldu. Son 3 ayda özellikle. Markaların işte ellerindeki stokları üretmek adına, yüksek talebi de karşılamak adına özellikle son 3 ayda gerçekten çok yoğun bir kampanya süreci yaşandı. Bu da satışlara aslında yansıdı. Yani bu sene biz Türkiye'de tüm zamanların en yüksek satış rakamını bekliyoruz. 2023 yılından beri aslında baktığımızda Türkiye'de satışlar yani işte 0 km satışları aslında hep rekor kırmaya devam ediyor. Yani 24 yılında 25'te 26'da da aslında bekleniyor. Dolayısıyla otomotivde sanki bir rekor serisine girmiş durumdayız.
Bazı markalar daha agresif bir politika izleyebiliyor. Örneğin şöyle bir şey paylaşayım. Şu an Türkiye'de bireysel taşıt kredisinde 2 milyon TL üzerinde bir finansman kullanamıyorsunuz. Yani bir kredi kullanılmıyor. Dolayısıyla bazı markalar eğer diyelim otomobil işte 2 milyon 100 liste fiyatı varsa kredi kullanabilsin tüketici diye bunu kendileri biraz kompanse ederek işte 1980 - 1990 gibi fiyata indirip en azından tüketicinin kredi kullanabileceği rakama getirmeye çalışıyor. Bunu yoğun şekilde gördük son 3 ay içinde. Diğer taraftan tabii şu da yapılıyor; 3 milyon TL bir liste fiyatı görüyorsun ama bayiye gidiyorsun, bayide onu mesela 2.6 milyon TL'ye alma şansın olabiliyor. Şimdi bu da aslında başka bir şeye ulaşıyor.
İşin ikinci el tarafına aslında biraz geçmek istiyorum. Şimdi ikinci el tarafında şu an Türkiye'de aldığın otomobilin liste fiyatı üzerinden bir ilan çıkamıyorsun. O şekilde bir regülasyon şu an devam ediyor. Ama şimdi şunu düşünelim; diyelim liste fiyatı 3 milyon TL, otomobili 2.6 milyon TL indirimli aldınız. Şimdi bu aldığınız aracı 2.8 milyon TL satabiliyorsunuz ya da ilan yazabiliyorsunuz. Şimdi orada bir regülasyon yok. Çünkü liste fiyatı 3 milyon TL gözüküyor. Burada satıcıların yani sıfır tarafındaki eğer kampanya varsa bunun şeffaf biçimde listelere yansıması lazım. Ama bazı markalar yansımadığı için ikinci elde de aslında fırsatçılık yapılıyor ve burada yasalar aslında birazcık hani arka kapıdan dolaşmak diye tabir edebileceğimiz şekilde delinebiliyor. Çünkü neden? Liste fiyatı çünkü düşmüyor kampanya düşünce. Dolayısıyla bu konuda belki önümüzdeki yıl daha çok gündemde kalabilir. Ama özetle baktığımızda sıfır tarafında bu sene markaların yüzünü güldüren bir sene aslında geçmişte kalacak gibi görünüyor.
BDDK'nın aslında 2022 yanılmıyorsam Şubat ayından beri bir düzenlemesi taşıt kredilerinin devam ediyor. O da işte kademe kademe aslında kredi limiti ve kredinin vade süresi azalıyor. 2 milyon TL üstüne çıkınca hiçbir şekilde bireyselde kredi kullanamıyorsunuz. İşte şirketler evet kullanılabiliyor ticari kredi ama bireysel taşıt kredisi kullanılmıyor. Şimdi bunun üzerinden artık 4 sene geçti. Dolayısıyla genel tabii ki de beklenti bunun güncellenmesi. En azından burada kredi konusunda biraz muslukların açılması. Çünkü bu çıktığında 2022 yılında 2 milyon TL o zamanlar lüks araçları aslında ifade ediyordu. Şimdi 2 milyon TL artık bugün ortalama otomobilin neredeyse fiyatı haline geldi. Birçok C segment ya da B segment diye tabir edeceğimiz daha ekonomik araçların fiyatları 2 milyon TL'yi aştı. Şimdi bunlarda maalesef şu an kredi kullanılamıyor. Dolayısıyla 2026 yılında bu şekilde bir yoğun beklenti tüketici tarafında olduğunu söylemek lazım. Diğer taraftan 2026 yılında eğer bu olmasa bile işte kredi faizlerinin düşmesi belki daha ucuz araçlara yani 2 milyon TL altındaki araçlara talebi muhtemelen artacaktır. Çünkü onlarda şu anda işte vatandaş altından ya da dövizden parasını çekip otomobil alma yoluna gidiyor. Belki kredi faizleri birazcık daha düşerse o zaman kredi kullanımının önü daha çok açılabilir otomobilde. Çünkü bizim aldığımız rakam şu şekilde; geçmişte araç alımlarının 10 sene öncesinde %60'ı krediyle yapılırken bugün %80'in üstünde bir rakam nakitle alınıyor. Şimdi baktığımızda aslında dinamikler çok değişmiş. Burada genel aslında beklenti tabii ki de işte kredi olanaklarının genişlemesi, faizlerin düşmesi ve limitlerin aslında güncellenmesi. Eğer bu olursa pazarın daha da çok büyüyebileceği yönünde bir beklenti de aslında bulunuyor"