Akdeniz Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (AHBİB) Başkanı Hüseyin Arslan, 4 yıl önceki “Sürdürülebilir Tarım İçin Bakliyat” sloganının günümüzde “Sürdürülebilir Gelecek İçin Bitkisel Protein” şekline dönüştüğünü belirterek, “Geleceğin gıdası bakliyat proteini olacak. Bakliyat proteini kullanılarak hazırlanan vejetaryen burger, etsiz sosis, vejetaryen tavuk gibi ete birebir benzeyen gıdalar, artık dünya zinciri olan fast food restoranların menülerine girdi” dedi. Küresel bakliyat proteini pazarının 2 milyon tona ulaştığını kaydeden Arslan, bakliyat ürünlerinin ortalama ton fiyatının 200 dolara olduğunu, aynı miktardaki bakliyat proteininin ise 8 bin dolardan satıldığına dikkat çekti.
‘Bakliyat Atlası’ belgeselinde 10 bin yıllık tarih yansıtıldı
Mersin Ticaret Borsası’nın Hilton Otel’de düzenlediği Dünya Bakliyat Günü kutlamasında kent protokolü ve davetlilere bakliyat ürünlerinden oluşan 15 çeşit meze, çorba, börek, ana yemek ve tatlı ikram edildi. Bakliyat kullanılarak pişirilen lahmacun, renkli etkinliğin sürprizi oldu. Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nce (AKİB) hazırlatılan, bakliyatın Anadolu’daki 10 bin yıllık tarihini yansıtan “Bakliyat Atlası” belgesel filmi ilgiyle izlendi.
Yeni slogan ‘Sürdürülebilir Gelecek İçin Bitkisel Protein’
Bakliyatın çok yönlü değerlendirildiği kutlamada söz alan AHBİB Başkanı Hüseyin Arslan, Uluslararası Bakliyat Konfederasyonu Başkanlığı görevini yürütürken, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) işbirliği içinde çalışmalar yapıp, 44 ülkenin onayı ile 2016 yılının ‘Dünya Bakliyat Yılı’ ilan edilmesini sağladıklarını, o tarihten bu yana da 10 Şubat’ın ‘Dünya Bakliyat Günü’ olarak kutlandığını anımsattı.
Dört yıl önce 10 Şubat Dünya Bakliyat Günü’nü ilan ederken belirledikleri “Sürdürülebilir Tarım İçin Bakliyat” sloganının günümüzde “Sürdürülebilir Gelecek İçin Bitkisel Protein” şekline dönüştüğünü kaydeden Başkan Arslan, beslenme modellerindeki değişime paralel olarak bakliyat proteini üretiminin hızla geliştiğini ifade etti.
Bakliyat proteini 40 kat daha değerli
İnsanların yaşaması için günde 80 gram protein yemesi gerektiğini, hayvansal gıda tüketemeyenlerin protein alabilecekleri tek kaynağın bakliyat olduğuna işaret eden Başkan Arslan “Ekosistem, çocuk beslenmesi, yaşlı beslenmesi, hasta beslenmesi gibi konular ve çevreci olması dolayısıyla bakliyatın önemi gittikçe artıyor. İnsanlığın geleceği bir ölçüde bakliyatla ilgili şekilleniyor. Bakliyat ürünlerinin sağlıklı ve ekonomik olduğu farkındalığı küresel ölçekte hızla gelişiyor. Dünyada bakliyat proteini kullanarak kırmızı et benzeri gıdalar üretiliyor. Bir ton bakliyat 200 dolara satılarken, bir ton bakliyat proteini 8 bin dolara alıcı buluyor” dedi. Başkan Arslan, bakliyat proteini kullanılarak hazırlanan vejetaryen burger, etsiz sosis, vejetaryen tavuk gibi ete birebir benzeyen gıdaların artık dünya zinciri olan fast food restoranların menülerine de girdiğine dikkat çekti.
Rusya, Ukrayna ve Kazakistan üretim yarışına dahil oldu
Bakliyat tüketiminde geleneksel olmayan pazar büyüklüğünün 2 milyon tona ulaştığını kaydeden Başkan Arslan, “Yakın geçmişte Kanada ve Avustralya’nın yeni üretici ülkeler olduğunu söylerdik. Artık bu ülkeler çok büyük ihracatçı oldular. Günümüzdeki yeni ülkeler Rusya, Ukrayna, Kazakistan ve Orta Asya Cumhuriyetleri oldu. Rusya ve Ukrayna, bezelye üretiminde 5 milyon tona ulaştı ve Kanada’yı geçti. Türkiye olarak 1980’li yıllarda 2 milyon ton olan bakliyat üretimimiz, 1 milyon tona kadar geriledi. 40 yıl önceki üretim rakamlarını yeniden yakalamak için bütüncül politikalar uygulamamız gerekiyor” dedi.
Üç ülke bakliyat proteini araştırmalarına milyonlar akıtıyor
Güney Kore, Avustralya ve Kanada’da hükümetlerin bakliyat ürünleriyle ilgili bilimsel araştırmaları desteklediğini, bakliyat proteininin geliştirilmesi konusunda üniversitelere milyonlarca dolar kaynak aktardığını dile getiren Başkan Arslan, şunları söyledi:
“200 dolara bakliyat satmak mı, 8 bin dolara bakliyat proteini satmak mı iyi? Bakliyat proteini pazarının 2 milyon tona eriştiğini dikkate aldığımızda 16 milyar dolarlık kazançtan söz ediyoruz. Bakliyat üreticisi ülkeler bu paraların peşindeler. Bakliyat rekoltesi 1,3 milyon ton civarındaki olan ülkemizde üretimi artırmaya yönelik tarımsal politikalar şekillenirken, bakliyat proteini üretimindeki gelişmelerin yakından takip edilmesi, bilimsel araştırmaların desteklenmesi gerekiyor.”
Yeni yılın ilk ayında yüzde 9,5 artışla 98,5 milyon dolarlık ihracat
AHBİB’in 2020 Ocak ayı ihracat performansını da değerlendiren Başkan Arslan, yeni yılın ilk ayında yüzde 9,5 artışla 98,5 milyon dolar dış satım yaptıklarını açıkladı. Arslan, “Birliğimiz, ocak ayında 23,3 milyon dolar değer ve yüzde 25’lik pay ile en çok pastacılık ürünlerini ihraç ederken, 14,2 milyon dolarlık değer ve yüzde 15’lik pay ile kırmızı mercimek en fazla ihraç edilen ürün oldu. AHBİB’in ülke bazında ocak ayı ihracatını incelediğimizde 16,8 milyon dolar ile Irak, 7,7 milyon dolar ile Suriye, 5,3 milyon dolar ile Sudan en çok ihracat yaptığımız ülkelerin başında geldi. Ocak ayında Türkiye geneli hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri toplam ihracatımız ise yüzde 4 artışla 584,6 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu ayda sektörün en çok ihracat yaptığı ülkeler 109 milyon dolar ile Irak, 34 milyon dolar ile Yemen, 26,9 milyon dolar ile Birleşik Devletler oldu” diye konuştu.