İstanbul, 15 Kasım (DHA) - Bahçeşehir Ünivesitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (Betam), Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını kapsayan Ağustos döneminde yüzde 16.6 olarak gerçekleşen tarım dışı işsizlik oranının Eylül döneminde 0.2 puan artarak yüzde 16.8 düzeyine yükseleceğini öngördü.
Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve Araştırma Görevlisi Hamza Mutluay tarafından hazırlanan "İşsizlik Artışında Duraklama, Sanayi Ve İnşaatta İstihdam Kayıpları" başlıklı araştırma notunda, tarım dışı işsizlik oranının Ağustos döneminde Temmuz dönemine kıyasla 0.1 puan azalarak yüzde 16.6 olarak gerçekleştiği anımsatıldı ve "Bu dönemde tarım dışı istihdam 69 bin kişi artarken, tarım dışı işgücü 50 bin kişi arttı" denildi.
Sektörel verilere göre hizmet sektörü dışındaki tüm sektörlerde istihdam kaybı yaşandığına işaret edilen Betam notunda, en yüksek azalışın da 49 bin ile sanayi sektöründe yaşandığı, tarımda istihdam 3 bin azalırken, inşaat sektöründe 24 bin istihdam kaybı yaşandığına dikkat çekildi ve şu saptamalara yer verildi:
"Hizmetlerde ise istihdam 141 bin arttı. Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre erkek istihdamı üst üste 12 aydır azalmakta iken kadın istihdamı Ağustos 2019 döneminde 25 binlik artış kaydetti.
"Son bir yıldır azalmakta olan tarım dışı istihdamın özellikle inşaat sektöründeki kayıplar nedeniyle erkek istihdamını olumsuz etkilediği görülüyor.
"Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Ağustos 2019 döneminde Temmuz 2019 dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücü 50 bin artarak 27 milyon 518 bine yükselirken, tarım dışı istihdam 69 bin artarak 22 milyon 950 bin kişi olarak kaydedildi.
"Bu gelişmeler sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 19 bin kişi azalarak 4 milyon 568 bin olarak kaydedildi, tarım dışı işsizlik oranı da yüzde 16.6 düzeyine geriledi.
Betam tahmin modeli, mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizliğin Ağustos döneminde yüzde 16.6 olarak tahmin etmişti. Tarım dışı işsizlik oranı bu dönemde yüzde 16.6 olarak gerçekleşti.
"Betam tahmin modeli Eylül 2019 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0.2 yüzde puan artarak yüzde 16.8 seviyesine yükseleceğini öngörüyor."
Sanayi sektöründe Temmuz döneminde 16 bin azalış kaydedilirken, Ağustos döneminde 49 binlik azalış gerçekleştiğine de işaret edilen Betam notunda, "Hizmetlerde ise Temmuz’daki 13 binlik gerilemeyle birlikte Ağustos ayında 141 binlik artış görülüyor. İnşaatta Haziran döneminde uzun aranın ardından kaydedilen istihdam artışı Temmuz ve Ağustos'ta azalmaya devam etti. Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla mevsim etkilerinden arındırılmamış tarım dışı işgücü 309 bin (yüzde 1.1) arttı, tarım dışı istihdam 695 bin (yüzde 2.9) azaldı" denildi ve şöyle devam edildi:
"Yıllık işgücü artışı, istihdam kayıplarıyla birlikte yavaşlamış ve normal eğiliminden sapma göstermiştir. Buna karşın tarım dışı istihdam yıllık olarak üst üste dokuzuncu ayda da geriledi. Bu gelişmelerin sonucunda Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı işsiz sayısı artışı 1 milyon 4 bin olarak kaydedildi.
"Ağustos döneminde kadınların tarım dışı işsizlik oranı Temmuz’a kıyasla yüzde 0.3 puan artarak yüzde 21.1 düzeyine yükseldi. Erkeklerin işsizlik oranı ise değişmeyerek yüzde 14.7 olarak gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı 6.4 yüzde puana yükseldi.
"Bu dönemde kadın iş gücünde 66 binlik artış gözlemlenirken kadın istihdamı 25 bin arttı. Bu gelişme işsizliğin yükseldiği dönemlerde gözlemlenen 'ek çalışan etksinin' devreye girmiş olabileceğini ima ediyor. Buna karşılık erkek işgücün 30 bin istihdamının ise 36 bin azaldığı gözlemlendi. Erkek istihdamındaki 12 dönemlik toplam kayıp 705 bine ulaştı. Son bir yılda erkek işgücü 2 bin azalırken kadın işgücü 292 bin arttı." (Grafik)