Eskişehir Osmangazi Üniversitesinde geliştirilen program ile işitme engelli vatandaşların yaşadığı iletişim problemlerine çözüm üretilirken, normal vatandaşların da artık söyledikleri ve yazdıkları işaret diline dönüştürülecek.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Matematik-Bilgisayar Bölümü Öğretim Üyeleri Dr. Ahmet Faruk Aslan ile Dr. Özer Çelik tarafından TÜBİTAK’tan alınan destek ile ‘Engelsiz Çeviri’ programı geliştirdi. Geliştirilen program Türkiye’de yaklaşık 3 buçuk milyon dünyada ise 360 milyon işitme engelliye umut oldu. ESOGÜ Teknopark’ta 7 kişilik bir ekip ile yapılan program Türkiye’de kullanılmaya hazır duruma geldi. Özellikle kamu ve özel sektörde işitme engellilerle yaşanan iletişim probleminin önüne geçilmesi planlanan program sayesinde, engelli vatandaşlar yanlarında biri olmaksızın işlerini halledebilecek.
Yapılan programda engelli vatandaşların yapmış olduğu hareketler ses veya metine dönüşürken, ses veya metnin de işaret diline dönüşüyor. Bu sayede normal vatandaşlar ile işitme engelli vatandaşların iletişim problemi yaşaması ortadan kalkıyor.
“Maksadımız işaret dili bilen engelli kişilerin işaret dili bilmeyen kişilerle iletişimini sağlamak”
Yapılan program hakkında bilgi veren ESOGÜ Matematik-Bilgisayar Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Ahmet Faruk Aslan, geliştirilen program kapsamında kurulan şirketi Tekno Girişim Sermayesi Desteği ile kurduklarını söyledi.
Maksatlarının işaret dili bilen işitme engelli kişilerin, işaret dili bilmeyen vatandaşlarla iletişimini sağlamak olduğunu belirten Aslan, “Bu kapsamda işitme engelli olan kişi bir metin şeklinde bir şey yazacak, yada hareketlerini yapacak. Bunun karşılığı olarak da yaptıkları ya metne yada sese dönüştürülecek şekilde işaret dili bilmeyenlere çevrilecek. Aynı şekilde işaret dili bilmeyen kişi de ya yazacak veya söyleyecek. Bu da işaret diline çevrilecek şeklinde bir çalışmamız var. Şuan ilk aşama olarak web eklentisi geliştirdik. Bir web sayfası açıldığında bizim avatarımız çıkıp, tıklanabilir hale dönüşmüş olan metinleri işaret diline çeviriyor. Toplamda 7 kişilik ekiple yapıyoruz” dedi.
"İşitme engellilerin yüzde 50’sinin okuma yazma bilmediğini gördük"
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Matematik-Bilgisayar Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Özer Çelik, ’Engelsiz Çeviriye’ TÜBİTAK 1512 programı ile başladıklarını ifade ederek, "İlk çıkış noktamız işitme engelliler ile işaret dili bilmeyenleri karşılıklı konuşturmaktı. Bu çalışmaya başladığımızda işitme engellilerin yüzde 50’sinin okuma ve yazma bilmediklerini gördük" dedi.
"Türkiye’de 3 buçuk Dünya’da 360 milyon işitme engelli bulunuyor"
İşitme engelli vatandaşların gündelik hayatta yaşadıkları sorunları gidermek için bir wep eklentisi geliştirdiklerini söyleyen Çelik, konuşmasının devamında şunları söyledi:
"TÜBİTAK 1512 programını başarıyla tamamladık. Akabinde Kosgeb, ’Endüstriyel Uygulama’ programına dahil olduk. Şuanda bu devam ediyor. Türkiye’de ki ile yurt dışında ki işaret dilleri farklı. İlk amacımız Türk işaret dili çevirisi. Türkiye’den sonra Avrupa ve sonrasında dünya genelinde böyle bir çalışmayı yürütmeyi planlıyoruz. Türkiye’de 3 buçuk milyon Avrupa’da 40 milyon ve dünyada 360 milyon işitme engelli bulunuyor. İşitme engellilerin bu problemleri en azına indirmek için çalışıyoruz."