RİZE (AA) - MUHİTTİN SANDIKÇI - Türkiye'de çay tarımının yüzde 65'inin gerçekleştirildiği Rize'de üreticiler, doğru gübreleme konusunda bilgilendiriliyor.
Rize, Artvin ve Trabzon'un yanı sıra kısmen Giresun ve Ordu'da çay tarımının yapıldığı toplam 785 bin dekar alanda, havaların ısınmasıyla bahçe temizliği ve gübreleme çalışmalarına başlandı.
Türkiye Ziraatçılar Derneği Rize Şubesi yetkilileri, çay üretiminin yüzde 65'inin gerçekleştirildiği Rize'de, yanlış gübreleme sonucu üründe yaşanan olumsuzlukların giderilmesi, bitkinin büyümesi, gelişmesi ve kaliteli sürgün verebilmesi için doğru gübreleme ve çapalama konusunda üreticileri bahçelerinde bilinçlendiriyor.
Ziraat mühendisleri ve ÇAYKUR görevlileriyle merkeze bağlı Salarha beldesindeki çay bahçelerine giren Şube Başkanı Müfit Akman, yaş çay gübresinin bahçeye verilmesi, toprağın pH değerinin artırılması için tarım kireci serpilmesi ve doğru çapalama tekniklerini üreticilere gösterdi. Uygulamalı çalışma, gübreleme süresince çeşitli bahçelerde devam edecek.
Müfit Akman, AA muhabirine, yaş çay tarımının Karadeniz Bölgesi'nde 204 bin üretici aile tarafından yapıldığını söyledi. Geçen yıl verimli bir yaş çay sezonu geçirildiğini belirten Akman, Kovid-19 salgınına rağmen ÇAYKUR'un yaklaşık 860 ton yaş çay alımıyla tarihi rekor gerçekleştirdiğini, özel sektörün ise 579 bin ton ürün aldığını ifade etti.
Akman, çay tarımında gübreleme ve toprak kalitesinin önemine dikkati çekerek bitkinin büyümesi, gelişmesi ve kaliteli sürgün verebilmesi için zamanında uygun teknikle gübreleme yapılması gerektiğini aktardı.
Dünyada artan girdi maliyetlerinin gübre fiyatlarını da arttığını bildiren Akman, doğru gübrelemeyle israfının önüne geçilmesinin daha da önemli hale geldiğini anlattı.
Akman, gübrelemenin emek gerektirdiğini vurgulayarak "Üreticilerimiz genellikle gübrenin tamamını şubat, mart aylarında bahçelerine atıyor. Mutlak suretle atabiliyorsak gübrenin yüzde 50-60'ını mart ve nisanda, kalan bölümünü ise birinci sürgün bitiminde atmalıyız." dedi.
- "Çok fazla gübre çok ürün demek değildir"
Tarım ve Orman Bakanlığının uygulaması sonucu yaş çay bahçelerinin yedide birinin budandığını ve budamanın desteklendiğini anımsatan Akman, şöyle devam etti:
"Özellikle budama yapılan bahçelerde tarım kireci uygulanmasını öneriyoruz. Topraklarda yıllardır uygulanan azotlu gübreler nedeniyle pH değerleri, asitlik oranı çok artmış durumda. Çay bitkisinin yetişeceği en verimli pH değeri 5,5-6,5 aralığıdır. Biz üreticilere, hiç olmazsa çay bahçesine dekara 100-150 kilogram tarım kireci atarak budanmış alanların kazılmasını öneriyoruz. Buna iki yıl devam ederlerse yaş çay rekoltesi ve kalitesinde artış olacağını söylüyoruz."
Akman, üreticilerin, alışılagelmiş, dekara 200-250 kilogram gübre atışından vazgeçmesini isteyerek şunları söyledi:
"Çok fazla gübre çok ürün demek değildir. Bitki iki aylık periyotta alabileceği miktar kadar alıyor. Daha sonra gübreden faydalanmıyor. Bu seneki uygulamada çiftçilerimiz gübreyi 60-70, maksimum 80 kilogramı geçmeyecek şekilde çay bahçelerinin set aralarına veya izdüşümü alana atsınlar. Gübreyi serpme şekilde kesinlikle önermiyoruz. Değnek ile vurulması çay bitkisine zarar verdiği gibi çay bahçesinin üzerine atılan gübre bitkiye zarar verir."
Üreticinin gübre atmayacağı yönünde söylemlerin de olduğunu ifade eden Akman, "Gübre atmak istemeyen üretici olabilir. Bu üreticilerimiz birinci sürgünden sonra az bir gübre takviyesi ile üçüncü sürgündeki ürün kaybını önleyebilir. Üreticiler fazla gübre atmasın. Ucuz olan, piyasada bulunan tarım kireçleri Doğu Karadeniz topraklarına uygun. Çay bitkisinde budama yaptıkları alana bunu atmalarını öneriyoruz. Alanı 5-10 santimetre derinliğinde çapalamalarını öneriyoruz. Toprağa karıştıktan sonra bitkiye ve bahçeye verdiği faydayı görecekler." diye konuştu.
- "Gübreyi israf etmeyeceğiz"
Kokulukaya Mahallesi Muhtarı Davut Civelek, Türkiye Ziraatçılar Derneği ile ÇAYKUR çalışanlarının verdiği doğru gübreleme ve bakım desteğinin üreticiler açısından önemini vurguladı.
Bahçesinde uygulama yapılan Yunus Kulaksız ise çayın her evresiyle ilgilendiğini ve bakımını yaptığını dile getirdi. Türkiye Ziraatçılar Derneği ile yapılan uygulamalı çalışmanın ardından daha bilinçli gübre kullanacağına işaret eden Kulaksız, şunları kaydetti:
"Geçen sene dönümde 170 kilogram gübre verdim. Bu sene gübrenin fiyatlı oluşu ve fabrikadan bize yapılan tavsiyeye uyarak 60-70 kilogram vereceğiz. Bunu da mümkün olduğu kadar bitkinin köküne vereceğiz. Eskisi gibi serpme sistemi yapmayacağız. Eskiden gübreyi 3 günde veriyorduk. Şimdi biraz da dikkat ederek 5 günde vereceğiz. Gübreyi israf etmeyeceğiz. Mümkün olduğu kadar eğilerek bitkinin köküne vereceğiz. Verim daha güzel olacaktır."