Türkiye'de, Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) projesi kapsamında 1970'de, deneme amaçlı Kaliforniya'dan Antalya'ya getirilen avokado üzerine Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde (BATEM) 1983'e kadar çalışma yapıldı.
Kentte toplam 50 çeşidinin bulunduğu avokadonun 7 türünün sertifikasyonu tamamlanıp, tescili alındı. 1990'lı yıllarda da fidan üretimine geçilerek avokado yetiştiriciliğine başlandı.
2000'li yıllarda 400 dönümde yıllık 200 ton avokado yetiştirilen kentte, avokado üretimi 12 kat arttı. Ürüne talep yoğun olunca üretim alanı 6 bin 61 dekara ulaştı. Pazar sorunu yaşanmayan avokadoda bu yıl 10 bin ton üretim hedefleniyor.
Dünyada ortalama ağaç başına verim yaklaşık 40-45 kilogramken Türkiye'de bu değer 50-60 kilograma çıkabiliyor. Kente yarım asır önce getirilen avokado, birçok üreticinin geçim kapısı oldu.
İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Özen, BATEM'de yıllık 10-15 bine yakın avokado fidanı üretildiğini, çiftçilerin ürüne yoğun ilgi gösterdiğini söyledi.
Yıllık 5 bin tona yakın üretim olduğunu belirten Özen, avokadonun profesyonel meyve bahçesi formatında yeni yapılmaya başlandığını, 15 dönüm, 100 dönüm avokado bahçeleri tesis edildiğini aktardı.
İki, üç yıl içinde üretim miktarının en az üç katına çıkacağını vurgulayan Özen, "Türkiye'deki avokadonun yüzde 81'ini Antalya'da üretiyoruz. Avokadoya yoğun ilgi var, pazar sorunumuz da yok. Rusya ve Ukrayna, Romanya ve Avrupa ülkelerine de avokado ihracatımız başladı. Üretim miktarımız daha da arttığında bu ürün, hem iç pazarda hem dış pazarda ciddi anlamda yer bulacak." diye konuştu.
BATEM Müdürü Abdullah Ünlü ise avokadonun Türkiye'ye ilk yarım asır önce FAO kapsamında getirildiğini, ilk etapta deneme amaçlı ekildiğini dile getirdi.
BATEM'de avokadonun türleri üzerine yapılan çalışmalardan sonra fidan üretimine başlandığını aktaran Ünlü, "Farklı türlerde fidan üreterek, çiftçilere satıyoruz. Avokado fidanına yoğun ilgi var, talebi karşılamakta güçlük çekiyoruz." dedi.
Gazipaşa ilçesinde 18 yıldır avokado üreten Atike Kaplan, ilk başlarda kimsenin avokadoyu sevmediğini, kendilerinin de tüketmediğini bildirdi.
"Artık her sabah kahvaltıda mutlaka yiyorum. Şimdi herkes çok seviyor. Müthiş bir talep var, tüccarlar dalında tanesini 3-5 liradan satın alıyor." diyen Kaplan, avokadonun bakımı kolay, getirisi yüksek bir meyve olduğunu söyledi.
İlçede 20 yıldır üreticilik yapan İlhan Kaplan ise avokadonun ektikten sonra üç yılda meyve verdiğini, bir dönüm araziden 40-50 bin lira kazanabildiklerini aktardı.
Her öğün avokado tükettiklerini anlatan Kaplan, "İlk başlarda tadını sevmedik, kimse yemedi ama artık herkes alıştı, kahvaltılarda, salatalarda güzel oluyor. Sadece su ve havyan gübresi veriyoruz. Tamamen organik yetişiyor. Avokadoya 'yeşil altın' diyoruz. Getirisi çok yüksek." diye konuştu.
Kentte yaklaşık 30 yıldır tropikal meyve üreten Hasan Duman, avokadonun gelir getirici bir yatırım olduğunu belirterek, "İnsanların bu meyveye alışması uzun sürdü ama şimdi hem çok seviyorlar hem üretiyorlar." dedi.
KAYNAK:AA