Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) tarafından düzenlenen ‘Bilim Tarihinde Türklere Geçmişini Hatırlatan Adam Prof. Dr. Fuat Sezgin’ konulu söyleşi, Atatürk Kongre Merkezi Miletos Salonu’nda gerçekleşti.
Etkinliğe ADÜ Rektörü Prof. Dr. Osman Selçuk Aldemir, Muğla Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Ethem Ruhi Fığlalı, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Aydın, Rektör Danışmanı Hüseyin Turgut, il müdürleri, akademik birim yöneticileri ve öğrenciler katıldı.
Fuat Sezgin’in hayatının ve sahip olduğu misyonun önemine dikkat çeken Rektör Prof. Dr. Osman Selçuk Aldemir, “Zamanın ruhunun dönüştüğü, güç dengelerinin değiştiği, ‘üçüncü dünya’ diye tabir edilen coğrafyanın ve toplumların yeni dönemde söz sahibi olacağı bir manzarada, Türkiye başta olmak üzere bütün İslam toplumlarının silkelenip kendine gelmesi gerekiyor. Bunu sağlayacak bilinç de burada toplanmamıza vesile olan Fuat Sezgin’in hayatındadır” dedi.
“Fuat Sezgin Bilim Tarihine Silinmez Bir İz Bırakmıştır
Ömrünü İslam ilim ve medeniyetinin hatırlanmasına, tanınmasına ve yeniden dirilişine vakfetmiş, eşsiz eserleri ve yetiştirdiği talebeleriyle dünya bilim tarihinde silinmez iz bırakmış, paha biçilmez kütüphanesini Türkiye’ye bağışlamış, İslam Bilim Tarihi Araştırmaları vakfının kurulmasına öncülük etmiş Prof. Dr. Fuat Sezgin’i rahmet ve saygıyla yad eden Rektör Prof. Dr. Osman Selçuk Aldemir, “30 Haziran 2018 tarihinde vefatının ardından Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın ilan ettiği ‘2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı’ kapsamında, yıl boyunca ilimizdeki çeşitli kamu kurumları ve sivil toplum örgütleri ile iş birliği içerisinde bu büyük akademisyeni andık.” diyerek Fuat Sezgin Yılı’nın son günlerine yaklaştığımız bu zaman diliminde ADÜ’de düzenlenen ‘Bilim Tarihinde Türklere Geçmişini Öğreten Adam’adlı söyleşinin verimli geçmesini temenni etti.
Söyleyişinin moderatörlüğünü yapan Prof. Dr. Tanju Demir, Fuat Sezgin’in ömrünü bilime adamış olduğunu ve kendisinin ‘İbnü’l Vakt’ olarak anıldığını belirterek, “Fuat Sezgin, 1978 yılında yaptığı çalışmalarla ‘Kral Faysal’ ödülünü aldı. Bu ödülden elde ettiği parayı Almanya’da üniversiteye devrederek, İslam Bilim ve Teknoloji Enstitüsünün kurulmasını ve müze oluşturulmasını sağladı” sözleriyle Sezgin’in yaptığı çalışmaların, İslam dünyasına katkılarını aktardı. İslam dünyasının batı uygarlığı üzerindeki etkisinin, bilim tarihi kitaplarında aktarılmadığını ifade eden Prof. Dr. Demir, Fuat Sezgin’in ortaya koyduğu eserlerle İslam dünyasının hafızası olduğunu söyledi.
Fuat Sezgin’in, İslam medeniyeti bilimlerinin temelini oluşturduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Kemal Haykıran, Müslümanların medeniyet tarihine sunduğu en önemli katkılardan bahsetti. Haykıran “Kağıdın fabrikalarda seri üretim halinde işlenerek yazma kitap kültürünün ortaya çıkmasına hizmet eden Müslümanlar, Bağdat’ta kurulan Beytü’l-Hikme (Bilgi Evi) Kurumu ile bütün eski dillerdeki eserlerin Arapçaya çevrilmesini sağlamışlardır. Böylelikle tıpta, astronomide ve birçok alanda ilerleme kaydedilerek bilgi sıçraması meydana gelmiştir” dedi.
Tarih Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Uğur Tatlısumak; İslam dünyasının insanlığa yaptığı katkıyı Batının görmezden gelmesinin en önemli sebebinin, İslam dünyasının yeniden ivme kazanıp medeniyet yarışında eski gücüne kavuşmasına engel olmak istemesi olduğunu ifade etti. Tatlısumak, “İslam dünyasında pozitif bilimleri üreten kişilerle, dini bilimler üzerinde çalışan ulemanın aynı zümreden olması sıkıntı kaynağı olmuştur. İktidar mücadelesinde ulemayı kontrol etmek isteyen iktidar, aklı kontrol etti” sözlerinin ardından 1450-1750 yıllarında sahn müderrislerinin geldiği sosyal taban hakkında bilgi verdi.
Fuat Sezgin’in ruhunu şad etmek için bir araya geldiklerini ifade ederek konuşmasına başlayan Prof. Dr. Ethem Ruhi Fığlalı, Fuat Sezgin’in beşeri bilimler alanında çalışanlar açısından önemli bir yeri olduğunu vurguladı. Kalemin ve yazının girdiği yerde medeniyetin de olduğunu belirten Prof. Dr. Fığlalı, Fuat Sezgin’in İslam dünyasına ait yazma eserleri değerlendirerek onlardan bir bütün oluşturmak gibi bir misyonu olduğunun altını çizdi. Prof. Dr. Fuat Sezgin’in, Arap Yazmaları Tarihi Kitabı’ndan örneklendirme yapan Fığlalı, kitabın 11. Yüzyıla kadar İslam dünyasında Arapça yazılmış eserlerin bir kataloğu olduğuna değindi. Fuat Sezgin’in aykırı bir bilgin olduğunu dile getiren Prof. Dr. Fığlalı, Sezgin’in gençlere bıraktığı eserlerin gençler için yol gösterici ve ufuk açıcı nitelikte olduğunu söyledi.
Etkinlik, Rektör Prof. Dr. Osman Selçuk Aldemir’in panelistlere teşekkür belgesi vermesinin ardından sona erdi.