Yüzyılın en büyük salgını ve deprem felaketini birlikte yaşayan İzmir’de, sosyal belediyecilik uygulamaları 2020’ye damgasını vursa da kentte yatırımlar aksamadı. İzmir Büyükşehir Belediyesi, ulaşımı ve trafiği rahatlatacak tarihi projeler için 2020’de 3,3 milyar liralık yatırım yaptı, toplam harcamalarının yüzde 42’sini yatırımlara ayırdı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınıyla mücadele ve sürecin getirdiği ağır mali yüke rağmen İzmirlilerin yaşam standardını yükseltmek için 2020’de önemli projelere imza attı. Pandeminin etkileri sürerken 30 Ekim’de depremle sarsılan İzmir’de afetin yaralarını sarmak amacıyla örnek bir dayanışma sergilendi. Büyükşehir, bu dönem krizlere karşı dirençli kent modelini hayata geçirmek için de önemli adımlar attı. Başkan Tunç Soyer’in imzasını taşıyan kriz belediyeciliği uygulamalarıyla Türkiye’ye örnek olan İzmir Büyükşehir Belediyesi, tüm bu olumsuz tabloya rağmen yatırımlarına ara vermeden devam etti.
Güçlü finans yapısı
Kentte yerelden kalkınma mücadelesini büyütmek, refahı artırmak ve adil dağılımı sağlamak amacıyla altyapı, tarihin korunması ve kentsel dönüşümden önemli çevre tesislerine kadar yüzlerce proje yaşama geçirildi. Raylı sistemlerin toplu ulaşımdaki payını artırmak için önemli hamleler yapıldı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yatırım yapılabilir seviyesindeki en üst basamak olan AAA ulusal derecelendirme notunu ise 2020’de bir kez daha onayladı. Uluslararası finans kuruluşlarıyla Fahrettin Altay-Narlıdere Metrosu ve İZSU’nun altyapı yatırımları için kredi sözleşmeleri imzalandı.
Büyükşehir, bu yıl 2 milyar 746 milyon liralık yatırım yaptı. ESHOT, İZSU ve iştiraklerinin yatırımlarıyla birlikte Büyükşehir’in 2020 yılı yatırım tutarı 3 milyar 306 milyon lira oldu. Toplam harcamalarının yüzde 42’sini yatırıma ayıran Büyükşehir’in yatırım tutarı bir önceki yıla göre yüzde 10 oranında arttı. Büyükşehir Belediyesi, ilçe belediyelerinin kamulaştırma çalışmaları ve projelerine de 31 milyon liralık maddi destek sağladı.
İzmir’in 2020’da öne çıkan yatırımlarından bazıları şöyle:
Toplu ulaşımda tarihi projeler
- Fahrettin Altay-Narlıdere metro hattında imalatların yüzde 66’sı tamamlandı. 10 bin 342 metre tünel kazıldı. Proje için 125 milyon Euro’luk kredi sağlandı. Hat 2022’de hizmete girecek.
- 441 milyon 182 bin liraya mal olacak 11 kilometrelik Çiğli Tramvayı’nın yapımı için yüklenici firmayla sözleşme imzalandı.
- 13.3 kilometrelik Üçyol-Buca metro hattının proje çalışması tamamlandı. Başlangıç finansmanı için 80 milyon Euro’luk kredi sözleşmesi imzalandı. Ocak ayında yapım ihalesine çıkılması planlanıyor.
- 28 kilometre uzunluğundaki Karabağlar-Gaziemir metro hattında proje ihalesine çıkıldı.
Filonun üçte biri yenileniyor, deniz ulaşımı güçleniyor
- 647 milyon liralık yatırımla 364’ü tek seferde 4’ü de tekerlekli sandalyeli engelli yurttaşların taşınacağı şekilde dizayn edilen toplam 451 otobüs alındı. Bu otobüslerin 435’i ESHOT, 16’sı - İZULAŞ genel müdürlükleri tarafından satın alındı.
- Deniz ulaşımını güçlendirmek amacıyla Fethi Sekin ve Uğur Mumcu feribotları hizmete girdi.
- BİSİM kapsamında 100 tekli, 70 tandem bisiklet, 10 bisiklet istasyonu hizmete alındı. 100 bisiklet park yeri yapıldı.
-Pasaport İskelesi yenilendi.
Trafikte altın dokunuşlar
- Sokağa çıkma yasakları fırsata çevrilerek yol ve altyapı çalışmaları hızlandırıldı. 1 milyon 645 bin ton sıcak asfalt serimi, 1 milyon 405 bin metrekare kilit parke taşı uygulaması tamamlandı. Tarım arazilerini tozdan kurtarmak için 2 milyon 150 bin metrekare ova yolunun sathi kaplaması yapıldı.
- 29.5 kilometre uzunluğunda yeni yol açıldı. 894 araçlık otopark alanı yapıldı. Mürselpaşa Bulvarı yan yolundan Gıda Çarşısı’na bağlantı, Bayraklı Soğukkuyu, Konak Vezirağa, Ciğli Ata Sanayi ve Bornova Nilüfer Caddesi’nde düzenleme çalışmaları yapılarak trafik rahatlatıldı.
- 48,7 milyon liralık yatırımla Buca ile İzmir otogarı arasında şehir trafiğine girmeden bağlantı sağlayacak 2 viyadük, 2 karayolu alt geçidi ve 1 üst geçit inşaatı başladı. Tünel inşaatının bitirilmesi için yeni yılda ihaleye çıkılacak.
- Menemen Seyrekköy Mahallesi’nde İZBAN demiryolu hattı üzerinde karayolu köprüsü inşa edilerek İzmir-Çanakkale Karayolu ile tarım arazileri arasındaki bağlantı sağlandı.
Yaşam kalitesi yükseliyor
- Üçkuyular’a nefes aldıracak aktarma merkezi ile 824 araçlık otopark hizmete alındı.
- Bisikletli ulaşım ağını genişletecek çalışmalara hız verildi, 5,7 kilometrelik yeni bisiklet yolu yapıldı.
- Cumhuriyet devriminin simge isimlerinden Mustafa Necati’nin ismi verilen Yeşilyurt semtindeki kültür merkezi ve 153 araç kapasiteli yeraltı otoparkı yeni yılda hizmete alınacak.
- İzmir’in yeni otogar projesi yarışmayla belirlendi.
- Özdere Gençlik Merkezi’nin yapımına başlandı.
- Konak Güney Mahallesi’nde belediye hizmet binası yapımı devam ediyor.
- Mavişehir’de su taşkınlarını sona erdirecek Kıyı Rehabilitasyon çalışmaları 38,4 milyon liralık yatırımla devam ediyor.
- Bornova Rekreasyon Alanı’na yarı olimpik yüzme havuzu yapıldı.
- Türkiye’nin en yeni ve çağdaş opera binası Mavişehir’de yapılıyor.
- İhale ile kiralanan eski Levent Marina alanında sosyal-sportif ve akademik tesisler yapılıyor. - Torbalı ve Çeşme itfaiye binaları hizmete girdi.
- Çocuklara ve kadınlara fırsat eşitliği sağlamak amacıyla Bayraklı, Kadifekale, Örnekköy, Buca ve Tire’de Masal Evleri açıldı; Masal Evi sayısı 6’ya ulaştı.
Arka sıradakiler için “Acil Çözüm”
Arka mahallelerdeki sorunları yerinde tespit edip ihtiyaçlarına kısa sürede cevap verebilmek için Acil Çözüm ekipleri oluşturuldu. Buca ve Konak’ta 4 mahallede belirlenen 58 noktada çalışmalara hız verildi. Yurttaşların ve muhtarların talepleri dinlenerek kavşak düzenleme, kaldırım, dere temizliği, kilit parke taşı döşeme, park düzenleme, moloz atıkları temizliği gibi sorunlar acil çözüldü.
Çevreci yatırımlar
-Harmandalı’da hizmete giren Biyogaz tesisinin kapasitesi iki kat artırıldı.
-Menemen’de tıbbi atık strelizasyon tesisi hizmete alındı.
-Güneş enerjisi ile çalışan tesislerin sayısı artırıldı.
-Küçük Menderes Havzası’nın katı atıklarını elektriğe dönüştürecek Ödemiş Entegre Katı Atık Yönetim Tesisi tamamlanma aşamasına geldi.
-Bergama, Dikili, Kınık ve Aliağa ilçelerinin evsel atıklarından elektrik üretecek Entegre Katı Atık Yönetim tesisinin yapımına başlandı.
-Türkiye’de ilk kez belediye bünyesinde Mavi Bayrak Koordinasyon Birimi kuruldu. Mavi bayraklı plaj sayısı yüzde 25 artışla 52’ye ulaştı.
Doğayla uyumlu bir kent için
- 6 milyondan fazla bitki toprakla buluştu. Kente 584 bin metrekare yeni yeşil alan kazandırıldı.
- Avrupa Birliği’nin en yüksek bütçeli hibe programı HORIZON 2020’nin desteklediği doğa esaslı peyzaj çözümleri Peynircioğlu Deresi’nde uygulandı.
- Menemen İstiklal Mahallesi ve Çiğli Esentepe parkları hizmete girdi.
- Bornova’da bir süredir atıl durumda bulunan Dr. Behçet Uz Rekreasyon Alanı yenileme çalışmaları devam ediyor.
- Buca’da kentlilerin 200 bin metrekarelik alanda toprakla, tarımla buluşacağı Portakal Vadisi projesinin temeli atıldı.
- Kıyı düzenleme projesi kapsamında Karşıyaka sahili yepyeni bir çehreye büründü.
- Gediz Deltası’nın UNESCO Dünya Mirası listesine alınması projesi kapsamında, Mavişehir sahili Flamingo Doğa Parkı’na dönüştürecek çalışmalar başladı.
- İklim değişikliği nedeniyle gelecekte olabilecek kuraklığa karşı toplumun bilgilendirileceği, tarımda doğru yöntemlerin uygulama seraları ile anlatılacağı Sasalı İklime Duyarlı Tarım, Eğitim ve Araştırma Enstitüsü yapımına başlandı.
- Kültürpark’ı doğal dokusunu geliştirerek korumak ve kent belleğindeki misyonu doğrultusunda geleceğe taşımak hedefiyle hazırlanan Koruma Amaçlı İmar Planı, Büyükşehir Belediye Meclisi’nin onayına sunuldu.
- Meles Çayı ve yakın çevresi doğal yaşam koridoru olarak planlandı, açılan tasarım yarışması sonuçlandı.
- Kadifekale’yi kent ormanına dönüştürmek için aromatik bitki dikimi devam ediyor.
- Bornova Gökdere’de sokak hayvanları için yeşil odaklı, Avrupa standartlarında rehabilitasyon ve sahiplendirme merkezinin temeli atıldı, inşaatın yarısı tamamlandı.
Türkiye’ye örnek kentsel dönüşüm modeli
- Yerinde ve yüzde yüz uzlaşı modeliyle yürütülen kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında Uzundere’de 436 konut ve 40 işyerinin yer aldığı 2. etabın yapımı tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilmeye başlandı.
- Örnekköy kentsel dönüşüm alanında ilk etap kapsamında 130 konut ve 13 işyerinin yapımı tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilirken, 170 daire ve 20 işyerinden oluşan ikinci etabın yapımı için firmaya yer teslimi yapıldı.
- Örnekköy kentsel dönüşüm alanında bin adet bağımsız bölümden oluşan üçüncü ve dördüncü etabın yapımına yönelik İzmir Büyükşehir Belediyesi ile İZBETON arasında kat karşılığı anahtar teslim yapım protokolü imzalandı.
- Ege Mahallesi kentsel dönüşüm alanında 120 bin metrekarelik alanda bin 200 adet bağımsız bölümün yer aldığı birinci etapta yüklenici firmaya yer teslimi yapıldı.
- Gaziemir Aktepe, Emrez mahalleleri kentsel dönüşüm projesinin ilk etabı yapımı için hazırlıklar başladı. Hak sahipleri ile uzlaşma görüşmeleri devam ediyor.
- Ballıkuyu’da hak sahipleri ile uzlaşma görüşmeleri devam ederken, Gültepe’de uzlaşma görüşmeleri başlayacak.
Tarih ayağa kalkıyor
- Tarihi Kemeraltı çarşısını ayağa kaldırmak için altyapı çalışmalarına ağırlık verildi. 27 milyon liralık yatırımla Kemeraltı Kuşaklama Alt Yapı projesi çalışmaları sürüyor.
- 153.7 milyon liralık yatırımla Kemeraltı’nın altyapı, üst yapı ve aydınlatma çalışmalarını içeren 2. Etap projenin de ihalesi tamamlandı, yapımına başlanacak.
-Havra Sokağı ve 848. sokakların alt yapısı yenilendi; üst yapı çalışmaları devam ediyor.
- Torbalı’da yer alan Nif (Olympos) Dağı kazısı ile birlikte Büyükşehir’in bu yıl destek verdiği kazı sayısı 13’e, destek miktarı da 6,7 milyon liraya çıktı.
- İzmir Büyükşehir Belediyesi kentin önemli sivil mimari örneklerinden 161 yıllık Paterson Köşkü’nde restorasyon çalışmalarını sürdürüyor.
- Kentin eski mahallelerinden Pazaryeri’ndeki tarihi bina restore edildi.
- İzmir’in köklü semtlerinden Tilkilik’teki Carfi Köşkü restorasyon ve rekonstrüksiyon çalışmalarıyla ayağa kaldırılıyor. Köşk 2021 yılında “Carfi Bilgi ve Kültür Evi” adıyla hizmete açılacak.
- Beydağ Kale Surları ile Kaleiçi yapılarının restorasyonu tamamlandı.
- Tarihi Yıldız Sineması ve Bıçakçı Han satın alınarak bu bölgeyi kentin gözde kültür ve sanat merkezi haline getirmek için restorasyon çalışmaları başlatıldı.