’Doğanın çöpçüsü’ olarak bilinen ve dünyada nesli tehdit altında olan Kara Akbabalar, Bayburt’un Örence köyü civarında mola verirken görüntülendi. Birkaç gündür kısa mesafe uçuş yapıp uzun süre yerde dinlendiği fark edilen 3 Kara Akbaba, vatandaşları şaşırttı.
Kara Akbabalarının neden uçup gitmediği ise Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) ekibinin gelmesiyle anlaşıldı.
DKMP ekipleri belirli mesafeden Kara Akbabalarını bir süre gözlemledi. Akbaba ailesinin yaralı veya hasta olmadığı anlaşılırken göç yolunda mola verdiği belirlendi.
DKMP ekipleri, Bayburt’un Kara Akbabaların göç yolu üzerinde olduğunu ifade ederek dinlenmek için 2- 3 günlüğüne yere indiklerini ve daha sonra tekrar yollarına devam ettiklerini belirtti.
Dünya çapında ve ülkemizde sayısı hızla azalan Kara Akbaba, Tarım ve Orman Bakanlığınca özenle korunan bir türdür. Boynunu çevreleyen geniş yakası ve vücudunu kaplayan uzun koyu kahverengi tüyleriyle tıpkı Orta Çağ keşişlerini andırır.
Kara Akbaba, Türkiye’deki yırtıcı kuşların en irisidir. Koyu kahverengi tüy deseni ile diğer Akbaba türlerinden kolaylıkla ayrılır. Dünyadaki 15 Akbaba türünden biri olan Kara Akbaba’nın ortalama kanat açıklığı erkek bireyde 255 santimetre, dişi bireyde 295 santimetre, ortalama uzunluk (gaga - kuyruk) erkek bireyde 100 santimetre, dişi bireyde 110 santimetre ve ağırlıkları ise erkek bireyin 7 -11,5 kilogram, dişi bireyin 7,5 -12,5 kilogramdır.
İspanya’dan sonra Avrupa’daki en büyük Kara Akbaba popülasyonu 50-200 çift ile Türkiye’dedir ve bilinen tüm koloniler Orta-Kuzeybatı Anadolu’dadır. Kara Akbaba’nın Türkiye’de bilinen en büyük popülasyonu ise 22 - 27 çift ile Eskişehir Türkmenbaba Dağları’ndadır. Kızılcahamam Ormanları’nda Soğuksu Milli Parkı ve Kara Akbaba Yaban Hayatı Geliştirme Sahası içerisinde 7-10 çift yaşadığı bilinmektedir. Ortalama yaşam süresi 30 yıl civarında olan ve tek eşli bir yaşam süren Kara Akbabalar, 5 ile 6 yaşlarında üremeye başlarlar. Yuvalarını genellikle çam(karaçam), meşe veya ardıç gibi büyük ağaçların tepelerinde kuran Akbabalar, tek yumurta bıraktığı yuvasında 55 günlük kuluçka dönemi geçirirler. Her iki ebeveyn de kuluçkaya yatar. Yavru bireyler yaklaşık 3- 4 ayı yuvasında geçirdikten ve uçma alışkanlığı kazandıktan sonra yuvadan ayrılır.
Bir çift Akbabanın yıllık besin ihtiyacı yaklaşık 600 kilogramdır. Akbabalar genellikle leşle beslenir. Nadir de olsa kendi avladıkları kurbağa, fare gibi besinlerle de beslendikleri bilinmektedir. Tünemek ve yuvalamak için geniş kaldırma kuvveti olan hava akımlarının sayesinde inişin ve kalkışın kolay olduğu yerleri tercih ederler, havalandıktan sonra ise uzun mesafeler ve yüksek irtifalarda hava hakimiyetini büyük bir ustalıkla kullanırlar. Yerdeki hareketleri de güçlü ve hızlıdır fakat çoğunlukla açık ve serbest alanları tercih ederler.
Dünyada olduğu gibi ülkemizde de nesli tehlike altında olan Kara Akbabalar için son yıllarda birçok çalışma yapıldı. Ankara Kızılcahamam’da Kara Akbabaların korunması maksadıyla bin 469 hektar alan Kara Akbaba Yaban Hayatı Geliştirme Sahası (YHGS) olarak ilan edildi. Ayrıca türün korunması içinde birçok proje geliştirildi.
(İHA)