Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle "2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı" ilan edilmesinin ardından Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) üzerine düşen sorumluluğu gerçekleştirerek önemli çalışmalar yürütüyor.
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Rektörlüğü tarafından "2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı" kapsamında birçok etkinlik dizisi hazırlandı. Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Haftası kapsamında düzenlenen birçok akademik etkinliğin yanı sıra bir de İslam âlimlerinin eserlerinin prototiplerinin yapıldığı “Tasarım ve Üretim Atölyesi” açıldı.
Atölyede İslam âlimleri tarafından icat edilen birçok eserin prototipleri üretiliyor. NEVÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezen Aksöz öncülüğünde gerçekleştirilen atölye projesinde üretilen eserlerin prototipleri aynı zamanda yurt çapında düzenlenen sergilerde izleyiciler ile buluşuyor. Bu sergilerde, Cezerî tarafından tasarlanmış, Kilitli Sandık, Dört Sürgülü Kapı Kilidi, Kayıkçılı Su Saati, Takiyyüddin tarafından tasarlanmış Dişli Çark, Mekanizmalı Vinç, Perpetuum Mobile (Devri Daim Makinesi) ve Selâhaddîn-i Eyyûbî döneminde düzenlenen Denge Ağırlıklı Mancınık (Ok Atarlı) gibi prototipler yer alıyor.
“İstanbul yeni havalimanında düzenlenen sergi büyük ilgi gördü”
NEVÜ tasarım atölyesi tarafından, İslam Kültür ve Medeniyetinin daha iyi anlatılmasını sağlamak ve onları yeni nesle en doğru şekilde aktarmak amacıyla üretilen eserler 21 Aralık 2019 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirilen 2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı Kapanış Töreninde İstanbul Yeni Havalimanı Sergi Alanında sergilendi. Sergiyi başta Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi ve Araştırmaları Vakfı (İBTAV) Yönetim Kurulu ve Mütevelli Heyeti Başkanı Mecit Çetinkaya, Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırma Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Bilal Erdoğan, TRT Genel Müdürü İbrahim Eren, Nevşehir Milletvekili Mustafa Açıkgöz başta olmak üzere törene katılmak üzere gelen davetliler gezerek eserler hakkında kendileri bilgilendirildi.
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan NEVÜ’ye teşekkür”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan, kızı Esra Albayrak, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırma Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Bilal Erdoğan, protokol üyelerinin ve davetlilerin katıldığı program sonunda NEVÜ Rektörü Prof. Dr. Mazhar Bağlı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a içerisinde el işlemeli tesbihle birlikte El-Cezeri Şifreli Sandığını takdim etti.
Rektör Bağlı Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, NEVÜ hocaları tarafından tasarlanan, en dış sisteminde Türk Devletlerinin isimleri, alt kısmında Türk Devletlerinin Bayrakları ve en iç kısmında da Cumhurbaşkanlığı forsunun yıldızlarının yer aldığı El-Cezeri Şifreli sandık hakkında bilgi verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan kendisine hediye edilen bu anlamlı hediyelerden dolayı Rektör Bağlı’ya teşekkür etti.
“NEVÜ Tasarım Atölyesi ilk siparişini aldı”
NEVÜ bünyesinde kurulan tasarım atölyesi ürettiği prototip eserlerin profesyonel olarak üretimine de başladı. İlk siparişini İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi’nin (DEÜ) verdiği eserler tamamlanarak Dokuz Eylül üniversitesi sergi alanında ziyaretçilere açıldı. Sergiyi ilk gezen Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nükhet Hotar’a, NEVÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezen Aksöz eşlik ederek kendilerine birbirinden değerli İslam Kültür ve Medeniyetini anlatan eserlerin tarihçesi ve kullanım amaçları hakkında bilgiler verdi.
“NEVÜ tasarımları Kayseri Üniversitesinde sergilendi”
2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı etkinlikleri kapsamında Kayseri Üniversitesi’nde (KAYÜ), “Türk-İslam Medeniyetinin Dünya Medeniyetlerine Katkıları” konulu panel düzenlendi.
Panel öncesi NEVÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezen Aksöz tarafından hazırlanan “Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Sergisi” gezildi. İslam âlimlerinin keşfettikleri, icat ettikleri ve uygulamış oldukları bilimsel eserler ile kimya laboratuvarında kullanılan aletlerin yer aldığı sergiyi gezen ziyaretçilere, Arş.Gör. Ayşe Canpolat tarafından bilgi verildi.
“Öğrencilerle atölye çalışması yapıldı”
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) tarafından düzenlenen “Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Haftası’ etkinlikleri kapsamında Nevşehir’de bulunan Simya Koleji, Altınyıldız Lisesi, Recep Tayyip Erdoğan Anadolu İmam Hatip Lisesi, Yavuz Sultan Selim Han Ortaokulu, Nevşehir Fen Lisesi, Damat İbrahim Paşa Ortaokulu, Kardelen Koleji, 75. yıl Ortaokulu, 15 Temmuz Şehitleri Anadolu Lisesi ve Çözüm Koleji’nden toplam 200 öğrenci NEVÜ Kültür ve Kongre Merkezi’nde ağırlandı.
Öğrencilere, İslam Bilim Tarihi sergi alanı gezdirilerek bilgiler verildi. Daha sonra Prof. Dr. Fuat Sezgin’in hayatını ve çalışmalarını anlatan kısa filmi izletildi. Film gösteriminin ardından öğrenciler gruplar halinde “Dört Sürgülü Kapı, Karşı Ağırlıklı Mancınık, Napier’in Kemikleri, Razi’nin Mürekkep Tarifi, Şifreli Kilit, Kağıt Yapımı” isimli atölye çalışmalarına katıldılar.
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesinden Arş. Gör. Ayşe Canpolat, Öğr. Gör. Şeyda Çiğdem Özkan ve Konya Bilim Merkezi’nin katkılarıyla gerçekleştirilen atölye çalışmalarında öğrencilere Prof. Dr. Fuat Sezgin ve İslam Bilim Tarihi alanında farkındalık ve bilinçlendirme kazandırıldı.
“Tarihe bir gezi yapmak için Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesine davetlisiniz
Kilitli Sandık
Cezerî tarafından tasarlanan “Kilitli Sandık” bugün çağdaş şifreleme tekniklerinin de atası sayılabilecek bir şifreli kilit sistemine sahiptir. Bilim tarihçileri Cezerî’den önce bu tür şifreleme sistemlerine rastlanmadığını belirtmektedir. Şifre kilitli bu sandığın kapağında dört ayrı şifre ünitesi bulunmaktadır. Her bir ünite üç halkadan oluşmaktadır ve bu halklarda seçilmiş 16 harf bulunmaktadır. Şifreyi bilmiyorsanız 281 trilyon olasılığı denemeniz gerekecektir. Bu da günümüzdeki 48 bit güvenlik sistemleri ölçüsünde karmaşık bir şifreleme sisteminin göstergesidir.
Dört Sürgülü Kapı Kilidi
Yine Cezerî tarafından tasarlanan “Dört Sürgülü Kapı Kilidi” bugünkü modern kilit sistemlerinin öncüsü olduğu bilinmektedir. Bu sistem ahşap ya da demir dört sürgüden oluşmaktadır. Bu sürgülerin her biri sağ, sol, yukarı ve aşağı olmak üzere dört ayrı yöne hareket etmektedir. Göbek kısmında anahtarın çevirdiği bir dişli çark, dört sürgüyü de açmakta veya kapatmaktadır. Ayrıca burada bulunan ayrı bir düzenek, kapının iç taraftan açılmasını veya sürgülenmesini engellemektedir. Bu nedenle, kapı kilidinin anahtarı olmadan sürgülerin elle hareket ettirilmesi mümkün değildir.
Diğer prototiplerin tarihini dinlemek, eserler hakkında bilgi almak ve onları kullanarak tarihimize bir gezi yapmak için Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi tüm Nevşehir halkını bu sergiyi gezmeye davet ediyor.
Rektör Bağlı, “Üniversite olarak önemli çalışmalara imza attık”
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) Rektörü Prof. Dr. Mazhar Bağlı, “2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” kapsamında önemli çalışmalar yürüttüklerini söyledi.
Yıl boyunca sempozyum, kongre, konferans, atölye çalışmaları ve sergi gibi bir çok etkinliğe imza attıklarını belirten Rektör Bağlı, “Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle 2019 yılının “Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı" ilan edilmesiyle birlikte paydaşı olduğumuz üniversiteler ile birlikte önemli çalışmalar yürüttük. Özellikle üniversitemiz tarafından rahmetli Prof. Dr. Fuat Sezgin’in ömrünü adadığı İslam âlimleri tarafından icat edilen birçok eserin prototiplerini yaparak üniversitemiz başta olmak üzere birçok yerde sergiledik. Hatta bu önemli eserlerden bir tanesi olan El-Cezeri Şifreli Sandığını Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirilen “2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı Kapanış Töreni”nde kendilerine takdim ettik” dedi.
Rektör Bağlı üniversite bünyesinde kurulan “Tasarım ve Üretim Atölyesi” ile birlikte İslam alimlerinin tarih boyunca ortaya koymuş oldukları ancak bilinmeyen birbirinden değerli icatlarının ve keşiflerinin gelecek nesillere doğru bir şekilde aktarılması ve öğrenilmesi açısından da önemli bir rol üstlendiğini belirtti.