Tokat’ın Niksar ilçesinde yarım asırdan fazla hizmet veren ’Son Durak’ kahvehanesi işletmecisi Mustafa Köksalan, vefat eden müşterilerinin fotoğraflarını yaklaşık 30 yıldır işyerinin duvarında sergiliyor.Kahvehaneye gelen müşterilerinin, fotoğraflarda kendi yakınlarını gördüğünde anılarının tazelendiğini söyleyen Köksalan, "1990 yılından bu yana iş yerimizin duvarında vefat eden müşterilerimizin fotoğrafını sergiliyoruz. İş yerimize gelen müşteriler, bu fotoğrafları görünce eskileri hatırlatıyor. Fotoğraf içerisinde müşterilerimizin tanıdığı, akrabaları oluyor ve geçmişi yad ediyorlar" dedi.Köksalan, "Burası Danişmendliler zamanından gelen tarihi Arasta Çarşısı içerisinde bulunan eski ismi istirahat hane olan bir yer. Bizde babadan 1960 yılından bu yana bu işletmeyi çalıştırıyoruz. Niksar’ın Danişmendlilerden eski dönemden geldiğinde dolayı Arasta Cami’inin vakfı olduğundan dolayı insanların namazını kılıp daha sonra istirahat ettikleri bir yer burası. Yani eski ismi istirahathane, son ismi ise ’son durak’ kahvesi olarak biliniyor. Burası babadan kalma olduğu için baba mesleğine devam ediyoruz. Son durak kahvesi olmasının bir sebebi bizim kahvemizde herhangi bir oyun oynanmamasıdır, buraya gelen bizim kendi müşterilerimizdir. Camide namazını kılanlar daha sonra hemen buraya gelirler. Ölüp bu dünyayı terk ettikleri için ve geri dönüşü olmayan müşterilerimiz olduğu için son durak kahvesi deniyor" ifadelerini kullandı."Duvara fotoğraf asma fikri müşteriden geldi"İşyerinin duvarlarına fotoğraf asma fikrinin bir müşterilerinden geldiğini söyleyen Köksalan, "1990 yılında yaşlı bir amcamız vardı, biz burada oturuyoruz bizim resimlerimizi duvara asar mısınız? Biz öldükten sonra baksınlar’ şeklinde fikir verdi. Biz de o fikre istinaden kahvenin duvarlarına fotoğraf asmayı başlattık. Yani 1990 yılından bu yana vefat eden büyüklerimizin fotoğraflarını, kendi isteğiyle getirenlerin resimlerini duvara asıyoruz. Bizim kendi müşterilerimiz olduğu için, insanlar büyüklerinin atalarının kim olduklarını görmeleri öğrenmeleri için fotoğraflarını asıyoruz. Burası bizim müşterilerimizin dönüşü olmayan bir yer. Mesela geçen yıl bir kişi geldi burada oturuyordu duvarda babasının resmini gördü ve şaşırdı. Bu benim babam fotoğrafı nereden buldunuz şeklinde şaşkınlığını ve memnuniyetini ifade etti" şeklinde konuştu.Kahvenin müşterileri yapılan uygulamadan memnunKöksalan müşterilerin fotoğraf asma olayından memnun kaldığını da belirterek, "Kahvemize gelen müşterilerimiz ya da ziyaretçilerimiz fotoğraf asma işini çok olumlu buluyor, hatta hoşlarına gidiyor. Çünkü onlarda akrabalarının dostlarının resimlerini görmüş oluyorlar. Ecdadın nereden nereye geldiğini görüyorlar. Son durak kahvemizin duvarlarında sergilenen fotoğraflardaki kişileri biz her gün yadediyoruz, her zaman başımızın üstlerinde yerleri var" diye konuştu.Kahvehane müşterilerinden 72 yaşındaki İsmail Özdemir ise zamanı gelince kendi resminin asılmasını istediğini ifade ederek, "Burada duvarlara vefat edenlerin fotoğraflarının asılması güzel bir şey. Vefat eden olunca veya yaşlanınca bir fotoğrafını evlatları veya sülalesinden birisi getirip bırakıyor. Buraya gelenler tarafından anılsın diye. Vatandaş görsün, bak bu dünyadan öbür tarafa gitmenin de zamanı varmış diye aklına gelsin onları gördükçe. Bu ibret almak için yani. Ben buraya 1967 yılından bu yana gelip giderim. Bizden evvelki kuşak daha yaşlılardı, biz buraya gelirdik, onlardan ufaktık onlardan bir şeyler öğrenmeye çalışırdık. Onlar geçti gitti şimdi biz buralara gelip gidiyoruz başka yapacak bir şeyimiz de yok zaten. Bizim de bir gün fotoğrafımızı asarlar" dedi.