Yılın neredeyse 300 günü güneşli iklime sahip İzmir’de kepenk, panjur, bina alınları gibi güneş kırıcıların kullanımı Yaşar Üniversitesinde bilimsel araştırma konusu oldu. Gelecekte kentte yapılması planlanan binaların tasarım ve uygulamalarına ışık tutması planlanan proje ile soğutucu kullanımının azaltılması, böylece enerji tasarrufu sağlanması hedeflendi.
Yaşar Üniversitesi tarafından Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) olarak desteklenen ‘İzmir konut geleneğinde pasif güneş kırıcı elemanların iç mekanda ışık düzeyine ve enerji etkinliğine etkisi’ başlıklı proje için çalışmalar başladı. Proje ekibinde, Yaşar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Belgin Terim Çavka, Yaşar Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Yüksek Lisans Öğrencisi Atakan Karataş ve Yaşar Üniversitesi Mimarlık Bölümü Lisans Öğrencisi Arzu Feruz yer aldı.
Proje kapsamında yapılacak ısı ölçümlerinin İzmir’de gün ışığının etkisini hisseden Kordon ve Fuar alanı çevresi gibi önü açık ve dönemin tipik mimari yapı özelliklerini taşıyan konutlarda gerçekleştirileceğini belirten Proje Yürütücüsü Dr. Öğretim Üyesi Belgin Terim Çavka, çalışmanın amacını anlattı. Çavka, “İzmir’in konut geleneğinde güneş kırıcı elemanların kullanımı sıklıkla görülür. Dönemsel değişimlerle günümüze kadar taşınan güneş kırıcılar aynı zamanda İzmir kent mimarisinin öne çıkan öğeleri arasında yer alır. Çalışmanın ana hedefi ise güneş etkisi ile baş etmenin geleneksel yöntemlerini kavramak ve nedenlerini teknik açıdan değerlendirerek anlamak. Çünkü soğutma yükünün ısıtma yüküne kıyasla yüksek olduğu İzmir gibi ılıman iklimdeki kentlerde doğru tasarım yaklaşımı ile konfor koşulları önemli ölçüde iyileştirilebilir” dedi.
Projenin yöntemi hakkında da bilgi veren Dr. Öğretim Üyesi Belgin Terim Çavka, “İzmir’de 60’lı yıllardan günümüze konut yapılarının güneş kırıcı elemanlar ile ilişkileri fotoğraf ve çizimlerle belgelenecek; ayrıca bu yapıların iç mekandaki ısıl ve görsel konfor koşulları ölçümlerle saptanacak. Sıcaklık ve nem ölçümleri, kritik zaman olarak saptanan 21 Haziran ve 21 Aralık dönemlerinde gerçekleştirilecek. Sonrasında ise simülasyonlarla yapılan karşılaştırmalı günışığı modelleme çalışmaları ile güneş kırıcı tasarım öğelerinin enerji etkinliği açısından günışığı cephesindeki ana mekana etkisi ayrıntılı olarak analiz edilecek. Tüm bu belgeleme, teknik ölçüm, modelleme analiz ve değerlendirme sonuçlandıktan sonra ise yeni tasarımlarda yol gösterici güneş kırıcı eleman tasarımı uygulamaları sınıflandırılacak. Teknik veriler de İzmir için birer rehber niteliğinde yayınlanarak paylaşılacak” diye konuştu.