Direnci azalan vücutta, HIV'in etkisiyle birlikte çeşitli mikroplar da hastalıkları meydana getirebilirler. Yaş aralığına bakıldığında 15-39 gibi farklılık gösteren yaş dilimleri mevcuttur. HIV pozitif hastalarda tüplerin tıkalı olması oldukça fazla görülür ve bunun nedeni HIV ile beraber bulaşma olasılığı yüksek olan PID gibi hastalıkların olmasıdır.
Herhangi bir tedavi almamış ya da virüsü taşıdığının farkında olmayan kadınlar hastalığı eş ve çocuklarına bulaştırabilirler. Tüpler açıksa normal yoldan gebelik ya da aşılama denenebilir. Doğal yoldan gebelik deneyen kadınlarda kondomsuz cinsel ilişki ile hastalığın erkeğe bulaşma riski bulunmaktadır.
TAMAMEN ORTADAN KALKMIYOR!
İnsanları asıl tedirgin eden nokta ise HIV enfeksiyonunda virüsü ortadan kaldıran tedavinin henüz gelişmemiş olmasıdır. Haliyle bu virüsü taşıyan anne baba adayları da çocuklarına geçmesi endişesini taşırlar. Günümüzde risk tamamen ortadan kaldırılmasa da eşlerden biri veya her ikisi HIV pozitif olsa bile bebeğe HIV geçiş riski çok azalmış durumda… Uygun tıbbi adımlarla %2’nin altına düştüğü biliniyor. Ancak riskin tümüyle ortadan kalkması gibi bir durum söz konusu değil.
Anne baba adaylarından sadece birinde HIV varsa, HIV virüsünü taşıyan eşe etkin bir antiretroviral tedavi uygulamak ve HIV negatif olan eşe virüsün bulaşmasını önlemek için koruyucu tedavi vermek yeni uygulanan en başarılı tedavi yöntemi…
KORUYUCU TEDAVİ UYGULAMASI
Eğer HIV pozitif eşin viral seviyesi yüksekse veya sağlıklı eşte aynı zamanda genital enfeksiyon, yara-sıyrık veya ülser varsa viral geçiş riski dramatik olarak artar. Bu süreç sırasında HIV pozitif eşe tedavi yapılması, HIV negatif eşe de koruyucu tedavi uygulanması planlanabilir.
Bebek sahibi olmak isteyen çiftlere aşılama (IUI-intrauterin inseminasyon) veya tüp bebek tedavisi ile mikroenjeksiyon (ICSI) gibi yardımcı üreme tekniklerinden birini tercih etmeleri önerilir.
HIV POZİTİF ANNENİN BEBEĞİ NASIL KORUNABİLİR?
HIV pozitif gebeye ve yeni doğan bebeğe ilk 6 hafta aktif bir antiretroviral tedavi uygulanır. Bu tedavi yönteminde vajinal doğum yerine tedavinin eklendiği planlanmış sezaryen ameliyatı ve doğum sonrası annenin bebeğini emzirmeden kaçınması HIV’in anneden bebeğe dikey bulaşma riskini %2’ye düşürülür.
EMBRİYOLARIN GENETİĞİ DEĞİŞTİRİLİR Mİ?
Çin’de yapılan bir araştırmada He Jiankui isimli araştırmacı, tüp bebek yöntemiyle HIV virüsünün bulaşamadığı çocukların dünyaya gelmesini sağladı. 7 çift üzerinde yapılan araştırmaya katılan erkeklerin hepsi HIV virüsü taşıyıcısıydı. Tüp bebek yönteminde HIV virüsünün hücreye girmesini sağlayan bir protein oluşturan CCR5 geninin devre dışı bırakılması sağlandı. Dolayısıyla HIV virüsü bulaşma riski olan bebekler bu yöntemle bu hastalığa karşı korunmuş oldular. Bu alanda ilerleyen yıllarda yeni birçok gelişmenin olacağına inanıyoruz.
TÜP BEBEK MERKEZLERİ SEÇİMLERİNDE TİTİZ OLUN!
Tüp bebek tedavisi viral yükün mümkünse en düşük olduğu dönemde yapılmalıdır. Çiftler mutlaka özel donanımı olan laboratuvarlara sahip tüp bebek merkezlerinde tedavi görmelidirler. Özellikle laboratuvarın diğer çiftlerden izole edilmesi açısından oldukça önemlidir.
Op. Dr. Seval Taşdemir
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı
facebook.com: @drsevaltasdemir
Instagram: @drsevaltasdemir