Meü Karaciğer Nakli Merkezi Organ Ve Hasta Bekliyor

Türkiye’de bin 800 karaciğer hastası nakil bekliyor. Mersin’de başarılı bir Karaciğer Nakli Merkezi olmasına rağmen, organ bağışının yetersizliği nedeniyle 1,5 yılda sadece 11 karaciğer nakli yapılabildi. Merkezde bu yıl gerçekleştirilen nakil sayısı ise sadece 3. Uzmanlar, herkesi organ bağışına çağırıyor.

2011 Nisan ayından itibaren yeniden faaliyete geçirilen ve başarılı nakillere imza atan Mersin Üniversitesi (MEÜ) Araştırma ve Uygulama Hastanesi Karaciğer Nakli Merkezi, hem organ hem de karaciğer hastalarını bekliyor. Organ nakli konusunda İHA’ya açıklama yapan MEÜ Araştırma ve Uygulama Hastanesi Karaciğer Nakli Merkezi Sorumlu Hekimi Doç. Dr. Hakan Canbaz, Mersin’de karaciğer nakli yapıldığının yeterince bilinmediğini, bu nedenle hastaların başka şehirlere gittiklerini kaydetti. Bunun hem maddi hem manevi olarak insanları zorladığına işaret eden Canbaz, Mersin’de Türkiye ortalamasını yakalamış, başarıyla nakil yapan bir merkez varken, hastaların bu sıkıntıları yaşamalarına gerek olmadığının altını çizdi. Yeni bir merkez oldukları için hasta sayılarının da az olduğunu ifade ederek, insanların bu imkanı değerlendirmelerini isteyen Canbaz, “Bazen de organ çıkıyor ama takacak uygun hasta bulamıyoruz ve organ başka merkezlere gidiyor. Öte yandan, organ listesine yazılmakta tereddüt edip organ şansını kaçıran ve ne yazık ki, birkaç gün sonra hayatını kaybeden hastalar var” dedi.

Merkezlerinde şu anda listede karaciğer nakli bekleyen 11 hasta bulunduğu bilgisini veren Canbaz, faaliyete geçtikleri 1,5 yıllık sürede 8 nakil yaptıklarını, 2012’deki nakil sayılarının ise sadece 3 olduğunu, Mersin’in nüfusu ve karaciğer hasta sayısına göre bu nakil sayısının az olduğunu aktardı. Mersin’de çok fazla hasta olduğunu bildiklerini ve nakil yapmak istediklerini ancak, hastaların bu merkezin varlığından haberdar olmadıklarını anlatan Canbaz, tüm çabalarının bunu duyurmak olduğunu dile getirdi. Karaciğer hastalarının hastalıklarının ciddiyetinin farkında olmamalarının da nakil sayısındaki azlığın bir başka nedeni olduğunu vurgulayan Canbaz, “Öte yandan, net olarak hasta sayısı bilinmiyor ve bu nedenle talepte de bulunulmuyor. Biz bilsek hastalara kendimiz de gideriz ve bu imkanı sunarız. Çünkü biz nakilde Mersin’in aktif bir yer olmasını istiyoruz. Nakillerde başarı oranımız yüzde 75-80 civarında. Türkiye ve dünya ortalaması da yüzde 80 civarında. Dolayısıyla biz bu oranı yakaladık. Nakil sayısı az olmasına rağmen istatistiki değer olarak başarımız iyi” diye konuştu.

“En büyük ihtiyacımız organ bağışı” diyen Canbaz, bunun Türkiye’nin sorunu olduğuna vurgu yaptı. Merkezde 1,5 yılda 2 hastanın organ beklerken hayatını kaybettiğini belirten Canbaz, organ yetmezliğinin, bir insanın hayatını yeterli kalitede devam ettirememesi anlamına geldiğini vurgulayarak, şöyle devam etti: “Hastaneye bağlı bir hayat, hayat kalitesi bozulmuş, onlarla beraber yakınların aile düzeninde bozulma, öte yandan sağlık giderleri anlamında ciddi maliyet. En kötüsü de hayatlarını kaybediyorlar. Eğer nakil yapılırsa bu insanlar sağlıklı, üretken bireyler haline gelecekler. Özellikle karaciğer için nakil, son dönem yetmezlik hastalıklarında kesin ve tek tedavi. Dolayısıyla organ bağışı çok önemli.”

“BAYEN ÖLÜMLERİNİN YÜZDE 25’İNDE ORGAN BAĞIŞI VAR”

Canlı insanların organ bağışında sağlıklı kişilerin riske girme olasılıkları bulunduğunu da kaydeden Canbaz, “Canlıdan ameliyat sağlıklı bir insana risk getirerek organ alımı anlamına geliyor. Temennimiz beyin ölümü olmuş insanların organlarının kullanımının arttırılmasıdır. Ama Türkiye’de karaciğer nakli maalesef yüzde 70 oranında canlıdan yapılıyor. Organ bağışı artarsa sağlıklı insanların riske girme oranı da azalacaktır. Bütün amacımız da insanları bilgilendirmek ve duyarlı olmalarını sağlamak” ifadelerini kullandı.

Mersin’de organ bağışının azlığına da dikkat çeken Canbaz, sadece MEÜ Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde bu yıl içinde 9 beyin ölümü tespit edildiğini, ancak bunlardan sadece 2’sinin organlarının bağışlandığını söyledi. Türkiye’de beyin ölümü tespit edilen organ donörü olabilecek kişilerin ailelerinin yüzde 25’inin organ bağışladığına işaret eden Canbaz, organ bağışının milyon nüfus başına Türkiye’de 4,5, Avrupa ülkelerinde ise 20 olduğu bilgisini verdi. “Hepimiz bir gün organ nakline ihtiyaç duyabiliriz. Biz organ nakli konusunda duyarlı olursak, o ihtiyaç içine girdiğimizde organ bulmamız çok daha kolay olacaktır” uyarısında bulunan Canbaz, organ bağışının azlığını eksik bilgiye bağlayarak, “İnsanların kafasında bu ışığı yakmak lazım. Bu çok önemli, çünkü bir hayat kurtaracak” şeklinde konuştu.

Canbaz, karaciğer hastalarıyla ilgili istatistiki bilgileri de şöyle anlattı: “Türkiye’de 2012 itibariyle bin 800 karaciğer hastası nakil bekliyor. Bu yıl içinde yapılan nakil sayısı ise 943. Rakam iyi ama gerisindeyiz. Gerçekleşen bin 393 beyin ölümünden 331 organ bağışı olmuş, yüzde 24 civarında organ bağış onayı var. Mersin’in de içinde bulunduğu Adana Koordinasyon bölgesinde de bu yıl 179 beyin ölümü tespit edilmiş, organ bağışı için 40 onay verilmiş. Adana bölgesinde 3 merkez var aktif olarak nakil yapan. Yapılan nakil sayısı 22. Adana bölgesinde karaciğer nakli bekleyen 43 hasta var.”

En büyük isteklerinin; Mersin’de karaciğer naklinin başarıyla yapıldığının bilinmesi olduğunu belirten Canbaz, sözlerini şöyle tamamladı: “Listede az hastamız var, dolayısıyla listedeki hastaların organa çabuk kavuşma ihtimali diğer merkezlere göre daha yüksek. Hastalarımızı buraya davet ediyoruz, burada nakil başarıyla yapılıyor, neden başka şehirlere gidesiniz. Ayrıca herkesi organ bağışında bulunmaya davet ediyorum.”