Sporda rekabet çoğunlukla skor veya sayı üzerinden değerlendirilse de spor müsabakaları istatistiklerle sınırlı değildir. Sporda anlar yaratmak ve ikonik performanslar sergilemek sporseverler açısından çoğu zaman sezonsal başarıların önüne geçebilmektedir. Basketbol da atletik performansın zirvede olduğu bir spor türüdür. Ancak basketbol aynı zamanda performans sahnesidir.
Hem takımların hem de organizasyonların seyir zevkinin korunması prensipleri arasında yer alır. Basketboldaki oyununun durağanlaşmasını önleyen kurallar gibi (3 ve 5 saniye kuralları vb.) genel tutum oyunun heyecan yaratıcı seviyede anlara sahne olmasıdır. Basketbolda smaç tüm spor dalları içerisinde en ikonik olgular arasındadır.
Basketbolda smaç (dunk), bir oyuncunun havaya sıçrayarak topu tek veya iki elle kuvvetli biçimde potaya ulaşarak topu sert şekilde içeriye bırakmasıdır. Smaç basketbolun önemli değerlerinden birisidir. Skor yükü açısından 2 sayı değerindedir.
Smaç sırasında oyuncu eş zamanlı olarak faule maruz kalırsa serbest atış türüne göre oyun değeri artabilir. Ancak seyirciler açısından değeri saf skor yükünden fazlasıdır. Yetenek ve atletizm şovu olarak değer görür. Özellikle NBA organizasyonu içerisinde smaç yarışmaları ve düzenlenen kurallar mevcuttur. Bu kurallar arasında en dikkat çeken FIBA'dan farklı olarak uygulanan ""üç saniye savunma kuralıdır".
Üç saniye kuralı temelde pota altında durağanlığı engeller. FIBA'da bu kural hücum oyuncularını kapsar. NBA ise savunma oyuncularına da bu kuralı getirerek pota altında daha fazla fırsat anının önünü açmaktadır. Bu anlarda yaratılabilecek pozisyonların başlarında da smaçlar gelir. İşte smaç kuralların yeniden düzenlenmesini sağlayabilecek kadar değerli görülür.
Smaç oyuncular açısından psikolojik bir meydan okuma olarak görülür. Taraftarları heyecanlandırabilir ve maçın momentumunu etkileyebilir. Smaçın teknikleri özelinde zorlukları psikolojik etkileri güçlendirebilir.
Basketbolda smaç genellikle hızlanarak yapılır. En sık görülen smaç pozisyonları fast-break veya drive sonrasıdır. Hızlanmanın potaya yönelik kontrollü yapılması gerekir. Son iki adım ritmik ve güçlü tutulur ve güçlü bacak zıplama anı için saklanır. Zıplama sırasında kalçadan ve dizlerden patlayıcı güçle yukarıya doğru atılım gerçekleşir. Kollar geriden yukarıya doğru momentum sağlayacak şekilde havaya çekilir. Zıplamanın tek veya çift ayakla yapılması oyuncuya göre değişebilmektedir. Bir kuralı yoktur.
Oyuncunun havada kaldığı an smaçın kalbidir. Oyuncu topu gövde hizasının üstünde tutar ve dizleri yukarı çekerek dengesini sağlayabilir. Smaç anında tek elle veya çift elle yapılabilir. Tek elle yapılan smaçlar daha geniş bir alandan momentum kazanımı sağlarken çift elli smaçlar blok riskine karşı daha korumalıdır.
Smaç kuralları arasında topu potadan geçirdikten sonra iniş kontrolü için potaya kısa süreli asılma serbesttir. Ancak uzun ve gereksiz görülen pota asılmaları rakip takım lehine teknik faulle sonuçlanır. İniş aşamasında dizler bükülerek yumuşak bir iniş yapılması sakatlık riskine karşı koruma sağlar. İnişlerin de kontrollü olması gerekir.