Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Oktay Demirkıran, dünyada her yıl yaklaşık 50 milyon sepsis vakası görüldüğünü belirterek, "Bu vakaların yaklaşık 11 milyonu hayatını kaybediyor. Her 2,8 saniyede 1 kişiyi sepsis nedeniyle kaybediyoruz." dedi.
Demirkıran, bir global ilaç ve tıbbi ürünler şirketi tarafından, 13 Eylül Dünya Sepsis Günü dolayısıyla bir otelde düzenlenen basın toplantısında konuştu.
Vücutta gelişen ağır enfeksiyon sonucunda bağışıklık sisteminin verdiği yoğun tepki olarak tanımlanan sepsisin, organ yetmezliğinden ölüme kadar uzanan ciddi durumlara yol açabildiğini belirten Demirkıran, sepsisin dünya genelinde en sık karşılaşılan hastalık olduğunu söyledi.
Demirkıran, "Dünyada gerçekleşen her 5 hastane ölümünden 1'i sepsis nedeniyle gerçekleşiyor. Dünyada her yıl 50 milyon civarında sepsis vakası görülüyor ve yaklaşık 11 milyonu hayatını kaybediyor. Her 2,8 saniyede 1 kişiyi sepsis nedeniyle kaybediyoruz. Bu nedenle karşılaştığımız vakalarda sepsisi doğru anlamak ve semptomları takip etmek, erken tanı ve tedavi çok önemli." dedi.
Bu nedenle dernek olarak, "Farkına Var, Hayat Kurtar" kampanyasıyla, 13 Eylül ve haftasında farkındalık artırıcı çalışmalar yürüttüklerini anlatan Demirkıran, sepsisin her yaş grubundan insanı etkileyebildiğini ama özellikle kronik hastalığı olanlar, 1 yaş altı çocuklar, 60 yaş üstündeki yetişkinler, dalağı olmayanlar ve bağışıklık sistemi baskılanan kişilerin yüksek risk grubunda yer aldığını bildirdi.
- "Sepsiste ilk 1 saat içinde antibiyotik tedavisi başlamalı"
Sepsisin, anne ölümlerinin en sık görülen ikinci nedeni olduğuna, bu açıdan doğumların hijyenik koşullarda gerçekleşmesinin büyük önem taşıdığına dikkati çeken Demirkıran, "Sepsiste erken tanı çok önemlidir, aksi durumda çoklu organ yetmezliği sonucu ölüme yol açar. Bu sebeple sepsiste her saniye değerlidir. Hastalara antibiyotik tedavisinin doğru ve zamanında başlanması çok önemli. Her saatlik gecikme, hastaların hayatta kalma şansını yaklaşık yüzde 8 oranında azaltıyor. İlk 1 saat içinde hastaya antibiyotik tedavisinin başlaması mutlaka sağlanmalı. " diye konuştu.
Prof. Dr. Oktay Demirkıran, sepsinin derideki çizik, diş apsesi, apandisit gibi basit görülen durumlarda, evde bakılan hastaların sondalarından kaynaklı idrar yolu enfeksiyonu sonucunda da yaşanabileceğine işaret etti.
- "Kovid-19 vaka sayılarındaki artış ülkemize de yansıyabilir"
Kovid-19 nedeniyle yaşanan kayıpların büyük bölümünün sepsise bağlı olduğunu belirten Demirkıran, "Vaka sayıları şu sıralar biraz yavaşladı ama dalgalar halinde sürüyor. Avrupa'da, ABD'de, Japonya'da vaka sayılarında artışlar yaşanıyor. Bu değişiklikler zaman içerisinde ülkemize de yansıyabilir. Bu nedenle tedbiri elden bırakmamız lazım." dedi.
Demirkıran, derneğin Kovid-19 aşılamasına ilişkin Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesiyle yürüttüğü çalışmanın son verilerini de paylaştı.
Kovid-19'da sepsise bağlı ölümlerde hangi varyantların Türkiye'de daha fazla etkili olduğunu incelediklerini belirten Demirkıran, şunları kaydetti:
"Kovid-19'da sepsis kaynaklı en fazla gerçekleşen ölümler, Delta varyantına bağlı. Ayrıca vefat eden hastaların yüzde 52'si aşısız kişiler. Bu nedenle aşı olmuş ve son yapılan aşı üzerinden minimum 3-4 ay geçen kişilerin de hatırlatma dozunu yaptırmaları çok önemli.
Sepsis açısından hamileler de risk grubunda, anne ölümlerinde sepsis ikinci sırada. Kovid-19 pandemisi sırasında Türkiye genelinde yoğun bakıma yatan 599 hamile kadının yüzde 6'sı ecmo cihazına bağlandı, karaciğer yetersizliği, akut böbrek, miyokard (kalp kası) hasarı gibi durumlar söz konusu oldu. Bu 599 hastanın 571'i aşısızdı."
- İzmir ve Adana'daki saat kuleleri "koyu pembe" renkle ışıklandırılacak
Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Oktay Demirkıran, sepsisin erken tanısı açısından hızlı tanı testlerinin, laboratuvar olanaklarının geliştirilip yaygınlaştırılması ve bu konuda ulusal eylem planlarının geliştirilmesi gerektiğini dile getirdi.
Demirkıran, sepsise dikkati çekmek ve zamanın önemini vurgulamak amacıyla bugün İzmir Saat Kulesi ile Adana'daki Büyük Saat Kulesi'nin, hastalığın sembol rengi koyu pembe renkle ışıklandırılacağını söyledi.