Arap Birliği 4. Ekonomik ve Sosyal Gelişim Zirvesi, Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta başladı.
Beyrut'taki Kongreler Merkezi'nde düzenlenen zirve, Suudi Arabistan’ın Afrika İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Ahmed Kattan'ın 3. Arap Birliği Ekonomik Zirvesine ilişkin kararları okumasıyla başladı. Ardından Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, açılış konuşması yaptı.
Avn, konuşmasında, bu zirvenin Arapları bir araya getiren bir fırsat olmasını temenni ettiklerini ancak birtakım engeller nedeniyle koltukların boş olmasından ötürü üzüntü duyduklarını belirtti.
Bölge ülkelerinin savaşlarla sarsıldığını ifade eden Avn, bugünkü zirvede bu savaşların "nedenleri veya teşvikçilerini" tartışmayacaklarını, yeniden imar ve kalkınma konularını ele alacaklarını kaydetti.
Arap ülkelerindeki yeniden imar ve kalkınma projelerini finanse edecek yeni bir bankanın kurulması çağrısında bulunan Avn, Lübnan'daki nüfusun yarısının Suriye ve Filistinli mültecilerden oluştuğuna dikkati çekti.
Ülkesindeki Suriyeli mültecilerin vatanlarına geri dönmesi için uluslararası toplumun her türlü çabayı sarf etmesi çağrısında bulunan Lübnan Cumhurbaşkanı Avn, mültecilerin Lübnan'ın ekonomisine ve toplumsal yapısına olumsuz etkisine vurgu yaptı.
İsrail'in 70 yıldan bu yana Filistin ve Arap topraklarına yönelik işgalini sürdürdüğünü belirten Avn, İsrail'in Kudüs'ü başkent olarak duyurma" ve "Yahudi Ulus Devleti yasasını onaylayarak" Birleşmiş Milletlerin kararlarını ihlal konusunda zirveye çıktığını vurguladı.
İsrail'in Filistinlilerin kimliğini ve vatanlarına geri dönüş hakkını ellerinden alma girişimlerinde bulunduğuna da işaret eden Avn, İsrail'in ayrıca Lübnan'a yönelik tehdit ve ihlallerini sürdürdüğünü sözlerine ekledi.
- Dünya mültecilerinin yarısından fazlası Arap vatandaşı
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt da dünyadaki mültecilerin yarısından fazlasının Arap vatandaşlarından oluştuğunu belirtti.
Lübnan'daki Şii Emel Hareketi'nin birkaç gün önce bayrağını yaktığı Libya'nın zirveye katılmamasından dolayı üzüntü duyduğunu dile getiren Ebu Gayt, bu konuda oluşan krizin aşılması konusunda Cumhurbaşkanı Mişel Avn'ın gereğini yapacağından emin olduğunu ifade etti.
4. Arap Birliği Ekonomik Zirvesi'nin 6 yıl aradan sonra gerçekleştirildiğini hatırlatan Ebu Gayt, bu sürede Arap ülkelerinin güvenlik sorunları, siyasi kargaşalar ve insani krizler gibi çeşitli sınavlardan geçtiği ve geçmeye devam ettiğini kaydetti.
- Kuveyt'ten teknoloji yatırım fonu girişimi
Kuveyt Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Sabah Halid Al Hamad Al Sabah, zirvedeki konuşmasında Arapların ortak çalışmasının gerilemede olduğunu bu nedenle bölge ülkelerinin ciddi tehlikelerle karşı karşıya kaldığını söyledi.
Bu doğrultuda, teknoloji alanında 200 milyon dolar sermayeli bir yatırım fonu oluşturulması yönünde teklifte bulunan Al Sabah, Kuveyt'in söz konusu fona 50 milyon dolar finansman sağlayacağını belirtti.
Katar da bahsi geçen yatırım fonuna aynı şekilde 50 milyon dolar destek sözü verdi.
Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Abdulaziz de konuşmasında, uluslararası kararlar ve Arap barış girişimi doğrultusunda Filistin meselesine ivedilikle çözüm bulunması çağrısına bulundu.
Abdulaziz, Suriye ve Yemen krizlerine yönelik çabaların sonuç vermesi için bölge ülkelerini daha çok çalışmaya çağırdı.
Zirvede söz alan Ürdün Başbakanı Ömer er-Rezzaz ise Arap halklarının çıkarlarının, daha çok iş birliğini zorunlu kıldığını dile getirerek, Arap özel sektörleri arasındaki iş birliğinin artması temennisinde bulundu.
Sudan Devlet Başkanı Birinci Yardımcısı Bekri Hasan Salih, bölgenin içinde bulunduğu ekonomik değişimlerin, bir Arap serbest ticaret bölgesinin oluşturulmasını kaçınılmaz kıldığını ifade etti.
- "Filistin davası çok zor bir dönemden geçiyor"
Filistin Başbakanı Rami el-Hamdallah ise zirvede yaptığı konuşmada, "Filistin davası, ABD'nin son kararları ve İsrail'in geçen yıl tansiyonu yükseltmesi dolayısıyla çok zor bir dönemden geçiyor. Mali ve politik olarak ablukaya alındık ancak hükümetimizin olgun mali politikaları vesilesiyle açığımızı en aza düşürdük." dedi.
Hamdallah, Filistin topraklarının yüzde 85'inin İsrail tarafından işgal edildiği ve Filistin halkının çilesinin devam ettiğini sözlerine ekledi.
Lübnan'ın ev sahipliğinde 6 yıl aradan sonra düzenlenen, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani ile Moritanya Cumhurbaşkanı Abdulaziz'in dışındaki liderlerin katılım göstermediği 4. Arap Birliği Ekonomik ve Sosyal Gelişim Zirvesi devam ediyor.