Yaşar Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü 3. sınıf öğrencileri, atıl durumdaki Kemeraltı Albayrak Pasajı’nı gastronomi, ticaret, zanaat üretimi ve mesleki eğitim mekanı olarak yeniden tasarladı. Proje ortağı Tarihi Kemeraltı İnşaat Yat. Tic. A.Ş. (TARKEM) ile İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Müdürlüğü ve İzmir Yahudi Kültür Mirası Merkezi Projesi başta olmak üzere uluslararası pek çok üniversite, meslek örgütünden konuklar, öğrenci projeleri sergisine katılarak ortaya çıkan tasarımları inceledi.
Daha önceki yıllarda, RITM Yeniden İşlevlendirme Stüdyosu kapsamında kente mal olmuş Elektrik Fabrikası, Alsancak Garı, TMO Siloları, Tekel binaları gibi tarihi yapıları günümüz koşullarına uyarlayarak yeni işlevlerle tasarlayan Yaşar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü öğrencileri, bu kez Kemeraltı Albayrak Pasajı’nı yeniden tasarladı. 1960’lı yıllarda yapılan ve geçmişte ayakkabı imalatçılarına ev sahipliği yapan bina, ayakkabıcıların Işıkkent’e taşınmasından itibaren boş kaldı. Öğrenciler, işlevsiz kalan pasaj ve çevresindeki yapıların tarihsel kimliğini koruyarak yeniden kullanılmasına yönelik fikirler geliştirdi. Öğretim Görevlisi Sergio Taddonio koordinatörlüğünde, Dr. Öğretim Üyesi Ebru Karabağ Aydeniz, Dr. Öğretim Görevlisi Özge Başağaç, öğretim görevlileri Fulya Ballı, Burcu Yazgan Parlak ve araştırma görevlileri Özüm Karadağ ile Begüm Önal yürütücülüğünde yapılan çalışmalarda, öğrenciler, Kemeraltı Havralar Bölgesi’ni, Sinyora ve Portekiz Sinagogları ile Albayrak Pasajı’nı önce yerinde inceledi.
Mekanının ruhunu yansıtan tasarımlar
Pasajı 2019’da alan TARKEM’in desteği ile gerçekleştirilen projenin temel odağı, Albayrak Pasajı’na karakteristik özelliklerini yeniden tesis etmenin yanı sıra yerel topluma ve turistlere yeni bir sosyal, kültürel ve ticari anlam atfetmeyi amaçlayan kapsamlı bir yenileme modelini tanımlamak oldu. Albayrak Pasajı’nın sosyal, kültürel ve ekonomik açıdan çok katmanlı bir proje alanını temsil ettiğini belirten Öğretim Görevlisi Sergio Taddonio, “Mekanın ruhunu koruyan ve aynı zamanda çağdaş yeniden işlevlendirme uygulamalarını deneyen iki yönlü hedef kapsamında uygun tasarım eylemlerinin tanımlanması teşvik edildi” dedi. Öğrencilerin tasarladıkları projeler, çevrimiçi bir toplantı ile akademik, profesyonel ve kamusal kurumlardan konukların yer aldığı uluslararası bir platformda sergilendi. Final jürisinde İzmir Büyükşehir Belediyesi ve TARKEM yöneticileri, İzmir Yahudi Kültür Mirası Merkezi Projesi temsilcileri, uluslararası tasarım okullarının önde gelen temsilcilerinden Barreira School Of Art and Design, University Of West Attica, Canadian University Dubai, University Of Lodz ile Avrupa Kültür Mirası Öğrenci Birliği Esach İspanya’dan akademisyenler, sektör profesyonelleri, İç Mimarlar Odası İzmir Şubesi yetkilileri ve Yaşar Üniversitesi akademisyenleri yer aldı.
Kent tarihi için önemli
Kentsel koridor işlevi görerek Havra Sokağı’nın canlı ticari eksenini Yahudi Kültürel Mirası ve Sinagog bölgelerine bağlayan stratejik bir konuma sahip Albayrak Pasajı’nın eşsiz konumunun altını çizen TARKEM Genel Müdürü Sergenç İneler, projenin Yaşar Üniversitesi ile işbirliğine olumlu katkılarda bulunacağını söyledi. Kemeraltı ve Çevresi Yenileme Alanı’nda koruma ve altyapı çalışmalarını yürüten İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Müdürü Gülben Özsoy da “Albayrak Pasajı’nın yeniden ele alınması, bölgede İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından İzmir Tarih Projesi kapsamında yürütülen bütüncül koruma çalışmaları için de önem taşıyor” ifadesini kullandı. Havralar Bölgesi için geliştirilen İzmir Yahudi Kültür Mirası Merkezi Projesi yöneticisi Nesim Bencoya ise “Albayrak Pasajı, bölgede bulunan dokuz tarihi sinagogun tam merkezinde yer alıyor. Kemeraltı’nın tarihi camilerinin de yakınında. Yeniden işlevlendirme projesi ile Albayrak Pasajı, Yahudi ve Müslüman kültür mirası arasında bir köprü görevi üstlenebilir” yorumunda bulundu.