KOCAELİ (AA) - Tarihçi - yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, "1. Cihan Harbi’nin genel gayesi Türkiye’yi ortadan kaldırmaktı. Çanakkale çok önemli bir savaş. Türkiye'nin dirilme çağı. 1. Cihan Harbi’nde böyle vatan savunması yapan yerler azdır." dedi.
Bilnet Okulları’nın Kocaeli Kampüsünde düzenlenen "18 Mart Çanakkale Zaferi" söyleşiye katılan Ortaylı, işgal devletleri tarafından Çanakkale Savaşı'nın kazanıldığının düşünüldüğü anda tekrar savaşa devam edildiğini belirterek, bunun benzerinin görülmediğini vurguladı.
İşgal orduları komutanlarının Türk askerlerinin top dahi kullanmayı bilmediğini düşündüğüne işaret eden Ortaylı, "Halbuki bizim askerlerimiz iyi yetiştirilmişlerdir. Kurmay eğitimine 1840’lardan itibaren girmişiz. Avrupa’da da bu tarihlerden itibaren başlanmıştır." ifadesini kullandı.
Ortaylı, İstanbul’u işgal etmek isteyen işgal ordularının Çanakkale’ye saldırmalarının stratejik açıdan yanlış olduğu yorumunu yaptı.
Asıl büyük taarruzun denizden yapıldığını bildiren Ortaylı, "Dönemin en büyük donanması İngiltere donanmasıydı. Teknik açıdan fevkalade üstündü. En göze batanıysa Queen Elizabeth zırhlısıydı. Fransızların Golyat ve Agamemnon zırhlıları vardı. Nusret mayın gemisinin boğaza döşediği mayınlarla Golyat ve Agamemnon batırıldı. Queen Elizabeth ise ağır yara aldı ve Çanakkale geçilemedi." şeklinde konuştu.
- "1.Cihan Harbi’nin genel gayesi Türkiye’yi ortadan kaldırmaktı"
Osmanlı'nın harbe büyük devletler safında girdiğini hatırlatan Ortaylı, şöyle konuştu:
"Osmanlı Devletinde herkese büyükelçi gönderilmez. Mesela Yunanistan orta elçi gönderir ve ona orta elçi gönderilirdi. Belçika, İsveç, Hollanda öyledir. Büyük devletlerin içerisinde, Osmanlı Devleti savaşa giren en isteksiz devlettir. Rusya'nın İngiltere ile ittifak kurması dengeleri altüst etti. Rusların boğazları istemesi Osmanlı Devleti açısından tahammül edilemeyecek bir şeydir. 1. Cihan Harbi’nin genel gayesi Türkiye’yi ortadan kaldırmaktı. Çanakkale çok önemli bir savaş. Türkiye'nin dirilme çağı. 1. Cihan Harbi’nde böyle vatan savunması yapan yerler azdır. İşgal devletlerinin istediği gibi olmadı. Büyük adamın dediği gibi; Geldikleri gibi gittiler."
Lozan Anlaşması'na da değinen Ortaylı, "Lozan’da ne elde ettiysek süngümüzle elde ettik. Hiç kimse bize süngümüzün girmediği yerin hakkını vermez, bu kadar açık. Lozan’da hiç kimse siyasi sınır tartışmadı bile. Biz de tartışmadık. Lozan’da uzun geçen fasıl kapitülasyonlardır. Biz 1914’te kapitülasyonları kaldırdık. Türkiye halen bu tür savaşları yapıyor." diye konuştu.
Ortaylı, öğrencilere harita ve coğrafya bilgilerini geliştirmelerini, Türkçe'yi iyi kullanmalarını ve yazılarını düzeltmelerini tavsiye etti.