Pusulanın çalışma prensibi Dünya’nın manyetik alanına dayanır ve bu da onu teknolojiden bağımsız bir yön bulma cihazı haline getirir. Özellikle doğada veya açık denizdeyken, elektronik cihazların aksine manyetik alanın sabitliği sayesinde pusula her zaman güvenilir bir rehber olur. İğnenin basit bir hareketiyle doğru yönü gösterebilmesi pusulayı bu kadar özel kılan temel özelliktir. Pusulanın doğru çalışması ve yönü tam olarak gösterebilmesi için manyetik alanı etkilemeyen mıknatıs gibi araçlardan uzak tutulması gerekir. Kırmızı ve mavi uçları N W olarak belirtilmiştir. Kuzey ve Güney uçları diğer yönleri de bulmaya yardımcı olur.
Pusula, yön bulmak için kullanılan temel araçlardan biridir ve manyetik alanlar üzerinden çalışır. Pusulanın üzerinde genellikle iki uç bulunur ve bu uçlardan biri farklı bir renkle işaretlenmiştir. Bu renkli uç manyetik kuzeyi gösterir. Dünya’nın manyetik alanı pusula iğnesindeki mıknatısı etkileyerek iğnenin bir ucunun kuzey yönüne doğru hizalanmasını sağlar. Renkli ucun kuzeyi işaret etmesi yön bulma işlemini kolaylaştırır ve coğrafi yönler arasında doğru bir bağlantı kurulmasına yardımcı olur.
Manyetik kuzey, coğrafi kuzeyle tam olarak aynı noktada değildir. Çünkü Dünya’nın manyetik alanı, Dünya’nın ekseninden biraz sapma gösterir. Fakat yön bulma amacıyla günlük kullanımda bu fark genellikle ihmal edilir. Bu sebepten renkli ucun gösterdiği yön temel alınarak diğer yönler (güney, doğu, batı) kolayca belirlenebilir. Örneğin, renkli ucun tam aksi yönü güneyi, sağ taraf doğuyu ve sol taraf batıyı temsil eder.
Pusulanın doğru çalışması için metal nesnelerden mıknatıs gibi manyetik etkilerden uzak bir ortamda kullanılması gerekir. Yakındaki manyetik alanlar pusulanın iğnesini yanlış yönlere çevirebilir ve yanıltıcı sonuçlara neden olabilir. Bundan dolayı doğru yön bulmak için pusula kullanılırken çevresel etkiler dikkate alınmalıdır. Özellikle doğa yürüyüşleri, harita okumaları ve denizcilik gibi alanlarda pusulanın renkli ucunu takip ederek güvenilir bir yön bulma işlemi gerçekleştirilir.
Pusula, Dünya’nın manyetik alanını temel alarak çalışan bir yön belirleme aracıdır. Çalışma prensibi mıknatısın manyetik alanlara verdiği tepki üzerine kuruludur. Pusulanın merkezindeki iğne ya da manyetik çubuk serbestçe dönebilecek şekilde yerleştirilmiştir. Bu iğne Dünya’nın manyetik alanı ile etkileşime girer ve kuzey-güney doğrultusunda hizalanır. İğnenin bir ucu genellikle farklı bir renkle işaretlenmiştir ve bu uç Dünya’nın manyetik kuzeyini gösterir.
Dünya’nın manyetik alanı, gezegenin çekirdeğindeki eriyik haldeki metal hareketlerinden kaynaklanır. Bu manyetik alan Dünya’nın yüzeyinden dışarı çıkarak kutuplarda yoğunlaşır. Manyetik alan pusula iğnesini etkileyerek belirli bir yöne çekim uygular. Pusulanın iğnesi Dünya’nın manyetik kuzeyine yönelirken, iğnenin diğer ucu güney yönüne işaret eder. Bu basit mekanizma, pusulanın yön bulma aracı olarak kullanılmasını sağlar.
Pusula, Dünya’nın doğal manyetik alanını kullanarak yön belirleme ve bulma işlevini yerine getirir. Basit ama etkili çalışma mekanizması onu tarih boyunca hem karada hem de denizde vazgeçilmez bir araç haline getirmiştir. Günümüzde bile haritacılık, doğa sporları ve denizcilik gibi alanlarda yön belirleme için kullanılmaya devam etmektedir.