Kış aylarında sıkça görülen geniz akıntısı, kişinin hayatını olumsuz etkiliyor ve yaşam kalitesini düşürüyor. Rinit olarak tanımlanan geniz akıntılarının alerjik ya da alerjik olmayan sebeplerle ortaya çıktığını belirten uzmanlar, deterjan, parfüm, hava kirliliğine neden olan maddeler, sigara dumanı, soğuk hava, saç spreyleri ve talk pudrası kullanımının zaman zaman geniz akıntısına yol açabildiğine dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Murat Topak, geniz akıntısı ile ilgili bilgiler verdi.
SOLUNAN HAVA BURUNDA FİLTRELENİYOR
Burunun görevlerinden birinin solunan havanın filtrelenmesidir. Burun yoluyla aldığımız havada bulunan küçük parçacıkların ve yabancı cisimlerin burun içinde yakalanması, bu maddelerin akciğerlere kadar gitmesini ve vücuda zarar vermesini önlemektedir.
GENİZ AKINTISI HER ZAMAN VAR
Filtreleme görevini mukozanın gerçekleştirir. Burun bu işlevini, burun boşluğunu ve sinüslerin içini örten mukozanın üzerini kaplayan ve küçük parçacıkların ve yabancı cisimlerin üzerine yapıştığı mukus olarak isimlendirilen bir sıvı örtü tabakası ile bu mukusu düzenli ve sürekli olarak burun boşluğunun gerisine yutağa doğru yönlendiren ve atan tüylü hücreler ile gerçekleştirmektedir. Mukus, burun boşluğu ve sinüslerin yüzeyini kaplayan mukoza tabakasının içinde bulunan salgı yapan hücreler tarafından oluşturulur. Günde yaklaşık 1,5-2 litre kadar mukus burun boşluğunu sürekli olarak temizler, nemlendirir ve yutaktan sindirim sistemine geçer. Biz çoğu zaman farkında olmasak da sürekli bir geniz akıntımız vardır.
RİNİT, BURUN TIKANIKLIĞI VE HAPŞIRMAYA YOL AÇIYOR
Normalden fazla salgı yapıldığında veya mukusun özelliği değiştiğinde bu durumun fark edilir hale gelebilir. Burun akıntısının önden veya genizden olduğu hastalık tabloları rinit olarak isimlendirilir. Buna ilaveten burun tıkanıklığı, hapşırma, burun içinde kaşıntı yakınmaları da olabilir.
SOĞUK ALGINLIĞINDA ORTAYA ÇIKIYOR
Genellikle virüslerle ortaya çıkan nezle gibi soğuk algınlıklarında ve daha az oranda da bakterilerin neden olabildiği rinosinüzitlerde burun akıntısının ön planda olan şikâyetlerden biridir. Hastalık sürecine göre akıntının özelliğinin (rengi ve kıvamı) değişebildiğini kaydetti.
DETERJAN, PARFÜM VE SİGARA DUMANI DA ETKİLEYEBİLİYOR
Enfeksiyonun neden olduğu rinitlerin dışında enfeksiyona bağlı olmayan rinitlerde de burun akıntısı görülebilir.
“Alerjik rinitler, mevsimsel ortaya çıkabilir veya yıl boyu sürebilir. Alerjik olmayan rinitlere örnek verecek olursak bunlar arasında vasomotor rinitler, yemek yeme sırasında ortaya çıkan gustatuar rinitler, çalışma ortamından kaynaklanan rinitler söylenebilir. Çevremizdeki soluduğumuz havada bulunan deterjan, parfüm, hava kirliliğine neden olan maddeler, sigara dumanı, saç spreyleri, talk pudrası, lateks ve tolüen burun akıntısına neden olabilir.
UZUN SÜRELİ BURUN SPREYİ KULLANIMINA DİKKAT!
Bunların yanı sıra çocuklarda burun içi yabancı cisimleri, uzun süreli dekonjestan nazal spreylerin kullanılması, kokain, enfiye gibi burun içi madde kullanılması, mukozadaki tüylü hücrelerin hastalıkları ve burun içinde yer kaplayan tümörler de geniz akıntısına yol açabilir.
Beyin-omurilik sıvısı kaçaklarında geniz akıntısının ortaya çıkabildiğini kaydeden Prof. Dr. Murat Topak, bunun dışında laringofarengeal reflü hastalığında da hastaların bir bölümünün geniz akıntısından şikâyet ettiklerini ifade etti. Tedavi yöntemleri yapılan muayene sonucu saptanan nedene göre belirlenir.