Adının kaynağı konusunda çeşitli rivayetler olan Yozgat’a ait bu çorba, yanında özel olarak hazırlanmış hamuruyla birlikte geliyor. Yozgat’ta çorbanın bile ekürisi var. Öyle ekmeği böleyim de yiyeyim gibi sıradanlıklara Yozgat mutfağında müsamaha gösterilmiyor. Su, un ve tuz kullanılarak hazırlanan özel hamuru olmadan arabaşının keyfine varmak mümkün değil.
Çok da uzak olmayan bir geçmişte tescillenerek resmen Yozgat’ın yöresel lezzeti olmuştur. Ortası delinmiş hamurla ağzı kapatılan testinin içinde et, domates, yeşil biber ve tereyağının meşe ateşinde pişirilmesiyle yapılır. Piştikten sonra testi kırılır ve bu şekilde servis edilir. Eğer yolunuz Yozgat’a düşerse, büyük ihtimalle bu lezzeti yerinde deneyimleyeceksiniz, çünkü misafir ağırlamanın olmazsa olmazlarından. Böyle bol tereyağlı, dumanı üstünde falan… Neyse.
Arabaşı’nı ve meşe ateşinde pişen kebabı yedikten sonra sıra elbette tatlıya gelecekti. Sıcak suda yumuşatılmış kuru incir, süt ve şekerle yapılan bu tatlı 2 saat oda sıcaklığında, 2 saat buzdolabında soğutulduktan sonra üstüne tarçın serpilerek servis ediliyor. Yozgat’ın tatlısını yedik, bir de kahvesini içeriz diyorsanız, sizi haksız çıkartmayacağız.
İncir Uyutması’na alternatif mi lazım? Gebol, temel olarak bir hamur tatlısı, ancak bildiklerimizden bir hayli farklı. Zaten Yozgat mutfağında sıradanlığa müsamaha gösterilmez demiştik. Yayvan bir kaba konan ortası delinmiş hamura pekmez- tereyağ karışımının doldurulmasıyla yapılıyor. Daha sonra hamur bu karışıma bandırılarak yeniyor. Yemekten sonra, kahveden önce damlata damlata tadına varmalık. - - - - - -
Diğer kahvelerin aksine ekimi yapılmaksızın doğada yetişen menengiç bitkisi öğütülüp Türk kahvesi gibi pişirilir. Menengiç bazı yörelerimizde çitlembik, çedene, çitemik, çıtlık gibi isimlerle bilinir. Adı ne olursa olsun, Anadolu’ya has lezzetlerden olduğu kesin. Koktu be!
Yozgat’tan çıkan bu lezzet üstünde tüten dumanı ve yüksek besin değeriyle bilhassa et tüketimini tercih etmeyenlerin menülerine girmeye hazır. Peki siz onun için hazır mısınız? Mesela yeşil mercimeği gerektiği gibi haşlayıp, ayrı bir tavada pembeleşene kadar kavurduğunuz soğanların tonunu tutturabilecek misiniz? Eğer bunları yapabilirseniz akşam yemeklerinizde yeşil mercimek için yer açabilirsiniz! - - - - - -
Kızarmış patlıcan dilimlerinin arasına domatesle kavrulmuş kıyma koyuyoruz ve biraz daha pişiriyoruz. Olsa da yesek, dedirten bu Yozgat lezzetinin masaya gelmesi de lezzetine göre oldukça zahmetsiz sayılır. Yani bekâr evlerinde Yozgat rüzgârlarının esmemesi için bir sebep göremiyoruz! - - - - - -
Tamamen Yozgat’a özel, tescillenmiş lezzetlerden birisi de parmak çörek. Geleneksel olarak taş fırınlarda az ateşle pişen bu ekmek türü günümüzde evlerde de yapılabilmektedir. Ancak yolunuz düştüğünde geleneksel tadı yakalayabileceğiniz bir fırın illa ki bulursunuz.
Pekmez, su, un ve cevizin koyulaşana kadar pişirilmesiyle yapılan bu tatlı enerji açmazı yaşayanlar için birebir. Evde hazırlaması oldukça kolay olan tatlı, ceviz ve pekmez gibi bileşenleriyle enerji ihtiyacınızı fazlasıyla karşılayacak türden. Tabii dozunda yemek lazım.
Liste böyle uzayıp gidiyor. Olmazsa olmaz dediğiniz Yozgat lezzetleri varsa söyleyin beraber acıkalım!