SİNAN USLU - TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Volkan Bozkır, 2020 Eylül-2021 Eylül dönemini kapsayacak Birleşmiş Milletler (BM) 75. Genel Kurul Başkanlığı görevine aday gösterilmesiyle ilgili, "Ülkemiz ve milletimiz için bu çok önemli ve saygın göreve aday gösterilmiş olmaktan büyük bir gurur duyuyorum." dedi.
Bozkır, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayıyla 75. kuruluş
yıl dönümünde BM Genel Kurulu Başkanlığına, Türkiye adına aday
gösterildiğini bildirdi.
"Ülkemiz ve milletimiz için bu çok önemli ve saygın göreve aday gösterilmiş olmaktan
büyük bir gurur duyuyorum." diyen Bozkır, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri
Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'na teşekkürlerini iletti.
Türkiye'nin de BM'nin kurucu üyeleri arasında yer aldığını hatırlatan Bozkır, amacı savaşları ve barışa yönelik
tehditleri önlemek, ülkeler arasında dostane ilişkiler kurmak ve uluslararası ekonomik
ve sosyal iş birliğini sağlamak olan, 193 üye ülkesiyle dünyanın en büyük uluslararası
örgütüne 1945 yılındaki kuruluşundan bu yana büyük önem
atfettiklerini belirtti.
Bozkır, "Birleşmiş Milletler'e bu kapsamda her türlü katkının verilmesi yanında,
örgüt içerisindeki karar alma, uygulama ve politika belirleme süreçlerinde daha aktif ve
etkili bir rol üstlenme hedefimiz, dış politikamızın her dönem önceliği olmuştur." diye konuştu.
BM Genel Kurul Başkanlığı'na seçilmesi halinde Türkiye'nin, bu önemli
görevi ilk kez üstleneceğine işaret eden Bozkır, şunları söyledi:
"Bunun Birleşmiş Milletlerin 75. kuruluş
yıl dönümünde gerçekleşecek olması ayrı bir öneme haizdir.
Türkiye olarak her ne şartta olursa olsun uluslararası barış ve güvenliğin korunması,
sorunların çok taraflı olarak ele alınması ve insan haklarının güçlendirilmesi
bağlamında norm oluşturan ve uluslararası meşruiyeti temsil eden tek küresel örgüt
olan Birleşmiş Milletlerin, daha güçlü ve etkin olması için katkılarımızı sürdürmeye
kararlıyız."
- BM Genel Kurulu'nun yapısı
BM'nin ana istişare organı olan BM Genel Kurulu, tüm üye ülkelerin birer oy hakkı bulunan temsilcilerinden
oluşuyor.
Genel Kurul'da alınan kararlar dünya kamuoyunun ahlaki otoritesini ve ağırlığını taşıyor. Genel Kurul oturumları, geleneksel olarak her yıl eylül ayının en az bir iş günü bulunan ilk
haftasından sonraki üçüncü salı günü açılıyor.
21 as başkan ve 6 ana komitenin oturum
başkanları ile Genel Kurul Başkanı'nın seçimi normal oturumların başlamasından en az 3
ay önce yapılıyor.
Kurul Başkanı, eşit coğrafi temsili temin etmek için her yıl sırayla 5
bölgeden (Afrika, Asya, Doğu Avrupa, Latin Amerika ve Karayipler, Batı Avrupa ve diğer
devletler) seçiliyor. BM Genel Kurul Başkanı'nın görev yaptığı dönem boyunca vatandaşı olduğu ülke,
Başkanlığı temsil ediyor.
BM Genel Kurul Başkanı, Genel Kurul'un kural ve prosedürlerinin uygulanmasından
sorumlu. Başkan, aynı zamanda Genel Kurul'un ahlaki otoritesini ve üye 193 ülkenin
bir arada uyumlu bir şekilde çalışması konusunda idari amirliği ifade ediyor.
BM Genel Kurul Başkanı, Genel Kurul oturumlarının usul kurallarını uygulamak, münferit Genel Kurul kararlarının uygulamasından sorumlu olmak, Genel Kurul kararlarının uygulamasını takip etmek görev ve sorumluluğunu taşıyor.
Bu kapsamda Genel Kurul Başkanı medya, sivil toplum ve kamuoyuyla bir araya geliyor, BM konferanslarına ve hükümetler arası uluslararası ve bölgesel toplantılara katılıyor, üye
ülkeleri ziyaret ediyor.
- Türkiye bugüne kadar başkanlık yapmadı
Türkiye, kurucu üyeleri arasında yer aldığı BM'ye, kuruluşundan bu yana büyük önem atfediyor.
Türkiye bu kapsamda BM'ye her türlü katkının verilmesi yanında, örgüt içindeki karar alma,
uygulama ve politika belirleme süreçlerinde daha aktif ve etkili bir rol üstlenme hedefiyle 75. Dönem BM Genel Kurulu Başkanlığı'nı üstlenme niyetini 2014'te, içinde olduğu
BM Batı Avrupa ve diğer devletler grubu (BM Batı Grubu) üyelerine de iletti.
Eylül ayı içinde 74. kez toplanacak BM Genel Kurulu'na bugüne kadar 72 üye ülke
başkanlık etti.
Bugüne kadar Genel Kurul Başkanlığı yapmayan Türkiye, Eylül
2020'de başlayacak 75. Dönem BM Genel Kurul Başkanlığı için TBMM
Dışişleri Komisyonu Başkanı, İstanbul Milletvekili, Büyükelçi Volkan Bozkır'ı resmi olarak
aday gösterdi.
BM Batı Grubuna mensup ülkelerden Danimarka, İsviçre, İsveç, Finlandiya, Portekiz, Malta,
İspanya, Almanya, Lüksemburg, Norveç, İtalya, İrlanda, Yeni Zelanda, Hollanda, Kanada,
Avustralya ve Belçika bu görevi daha önce üstlendi. 75. Dönem BM Genel Kurul
Başkanlığı için bu gruptaki Türkiye dışında herhangi bir diğer ülke adaylık açıklamasında
bulunmadı.
75. Dönem BM Genel Kurul Başkanlığı için Batı Grubu'na mensup başka bir ülkenin
adaylığını koymaması veya adaylarla ilgili bir uzlaşı sağlanması sonucu Türkiye'nin
adayının, tek aday olarak ilan edilmesi halinde Volkan Bozkır, Haziran
2020'deki BM Genel Kurulu'nda oylama yapılmadan 75. Dönem BM Genel Kurul Başkanı
seçilecek.
BM Batı Grubu'na mensup ülkeler arasında bir uzlaşı sağlanamaması ve
birden fazla adayın çıkması durumunda ise Başkan, Haziran 2020'de BM Genel
Kurulu'nda, 193 üyenin katılacağı oylamayla ve oy çokluğuyla belirlenecek.