Ergün AYAZ- Alişan KOYUNCU- Dinçer AKBİR/DİLOVASI (Kocaeli), (DHA) - TÜRKİYE'nin Otomobili Girişim Grubu'nun (TOGG) yerli elektrikli otomobili, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle tanıtıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerli otomobilden ilk ön siparişi verdi, üretimin ise Bursa Gemlik'teki Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) arazisinde yapılacağını açıkladı.
Kocaeli'nin Gebze ilçesindeki Bilişim Vadisi'nde gerçekleştirilen 'Yeniliğe Yolculuk Buluşması'na Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, TOGG CEO'su Gürcan Karakaş, yerli otomobil için bir araya gelen Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell ile TOBB'un yöneticileri ve iş insanları katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, tören alanına geldiğinde fuaye alanında sergilenen, 1961 yılında üretilen 'Devrim' otomobilinin direksiyonunun başına geçti. Erdoğan, daha sonra törende yaptığı konuşmada, tarihi bir gün olduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Bugün ülkemiz için tarihi bir güne, Türkiye'nin 60 yıllık rüyasının gerçeğe dönüşmesine hep birlikte şahitlik ediyoruz. Türkiye'nin kendi otomobilini üretmesi gerektiğini, bizim montajcılıktan çok daha iyisine layık olduğumuzu hep dile getiririz. 1,5 milyon otomotiv üretim serisine ülkemizi çıkarttık; ama maalesef kendi otomobilimizi üretme çabasında bir sonuca varamadık. Bizim hayalimiz tüm hakları ülkemize ait olan, milli teknolojilerle üretilen dünyaya adımızı duyuracak bir otomobile sahip olmaktı. Bunun için de bir babayiğit arıyorduk. Milletimizin bu hayaline gönül veren, elini taşın altına koyan babayiğitler çıktı. Sadece işine odaklanmış profesyonel bir ekip kurup, çalışmalarını bugünlere getirdiler. 100'ün üzerinde Türk mühendis evinden çocuğundan ayrı kalma pahasına çalıştı. Yurt dışındaki prestijli işlerini bırakıp büyük bir heyecanla vatanlarına dönen arkadaşlarımızdan oluşuyor. CEO'muz öyle bir arkadaşımız. Bu süreçte sessiz ama derinden gidildi. Bugün ön gösterim araçlarını ilk kez sizlerle paylaşıyoruz. İçinde bulunduğumuz bu mekanı da özellikle seçtik. Burası Türkiye'nin yarınlarını şekillendirecek üssü. Bu tarihi günde hem Bilişim Vadimizin resmi açılışı hem de otomobilimizin ön gösterim araçlarını sizlerle paylaşıyoruz. Projede emeği geçen herkese şükranlarımı sunuyorum."
'60 YILDIR BU HAYALİN PEŞİNDE KOŞTUK'
Türkiye'nin yerli ve milli otomobil arayışının yeni olmadığını belirten Erdoğan, şöyle konuştu:
"Yaklaşık 60 yıldır bu hayalin peşinde koştuk. 'Devrim'in hikayesi aynı zamanda bize hayallerimizin kabusa dönüştürüldüğünün hikayesidir. Daha önce uçak, motor geliştirenlerin başına ne gelmişse 'Devrim' otomobilinin de başına aynısı gelmiştir. Birileri çıkıp diğer projeler gibi sabote edildiğini görüyoruz. Zor şartlarda silah fabrikasında üretim yapanların fabrikayla birlikte havaya uçuranlarının zihniyetini gördük. Aynı kafayla bugün de bizim karşımıza dikiliyorlar. 'Devrim' hayata geçirildiğinde Türkler otomobil üretemez, diye kampanya başlatılıyor. Yerli otomobilin yeteri pazarı olmadığını söyleyenler birkaç yıl sonra yabancıların kurduğu fabrikaları alkışlamışlardır. Nerelerden geçmişiz. Daha önceki uçak, silah ve motor projeleri ile bugün bambaşka bir yerde olacaktık. Ülkemizin ilk motor fabrikası teşebbüsünü başlatan Necmettin Erbakan hocamızı da rahmetle yad ediyorum. İnşallah projelerimiz sonuçlandığında birkaç yıl içinde motor meselesini de kökten çözmüş olacağız. Kaybettiğimiz 65 yılın hesabını da sormaya milletimize bırakıyoruz. Bu millet yapar, hele hele inandık mı çok farklı yapar. 'Devrim'in benzini olmadığı için yolda kalmasını, Türkiye'nin otomobili için de aynısını yapmaya çalışacaklardır. 'Devrim'in önünü kesmeyi başardılar ama şimdi yaptığımız 'Devrim' otomobilinin önünü kesmeyi başaramayacaklar."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, güçlü ve rakipsiz küresel oyuncu olma yönünde ilerlendiğini belirterek, "Milli SİHA, İHA, helikopter, eğitim uçağı, Türk mühendisliğinin geldiği seviyeyi göstermekte son derece önemlidir. Türkiye artık yeni teknolojilerin pazarı değil. Bunları geliştiren tüm dünyaya ihraç eden ülke haline gelecektir. Yeter ki kendimize güvenelim. Yeter ki kendimize inanalım. Bilişim Vadimiz kabiliyetlerimizi bir araya getirip attığımız adımlardan biridir. Marmara'ya Bilişim Vadisi ve TÜBİTAK Marmara bağlantısı kuruyoruz. Bu ulaşım hattına Mega Teknoloji Hattı da diyebiliriz. Osmangazi Köprüsü burada. Bu teknoloji üssü ile kritik teknolojilerin geliştirmesinde ülkemize çağ atlatacağız. Yazılımda bir sıçramayı burada yaşayacağız. 170 bini aşan yazılımcımızı 500 binin üzerine çıkaracağız. Çocuklarımıza yazılım geliştirme yetkinliği kazandırmak için eğitim öğretim faaliyetlerini arttıracağız. Bilişim Vadisi açık kaynak platformunun merkezi olacak" dedi.
FABRİKA, GEMLİK'TE KURULACAK
Yerli otomobilin üretiminin Bursa Gemlik'te yapılacağını açıklayan Erdoğan, şunları söyledi:
"Üretilecek merkez, Bursa olacak. Bursa'da Gemlik'te Silahlı Kuvvetlerimize ait olan büyükçe bir yerimiz var. 4 milyon metrekarelik bu alanın 1 milyon metrekaresini buraya tahsis edeceğiz ve fabrikamızın orada yapımına başlayacağız. Bizim fikirlerimiz mühendislerimiz tarafından hayata geçiriliyor. Kimseden icazet almıyor, her türlü teknik özelliği kendimiz belirliyoruz. Oyunun kurallarını artık biz koyuyoruz. Suriye'de biz koyuyoruz, Libya'da biz koyuyoruz, savunma sanayinde biz koyuyoruz ve burada da biz koyuyoruz. Dünya otomotiv sanayi yeni bir yol ayırımındadır. Elektrikli otonom ve ağ bağlantılı yeni modeller ortaya çıkıyor. Bu yarışta herkes eşit şartlarda. Ağırdan alamayız, hızla bunu yakalayacağız. Yapay zeka otomobillerde de öne çıkıyor. Türkiye'nin otomobili projesindeki diğer pek çok sektörün de önünü açacak ve ateşleyicisi olacak. Kuralları ilk koyan biz olduktan sonra kimlerden destek aldığımızın kimleri çalıştırdığımızın önemi kalmıyor. Türkiye'nin en güzide kurumlarından yetişmiş mühendisler şu an dayanıklılık üzerinde çalışıyor. En uygun maliyetli aracını inşallah üreteceğiz. Seri üretime geçtiğimizde Avrupa'nın ilk ve tek SUV modelinin sahibi olacağız. İstanbul'da Şoförler Odası açıklama yapıyor, üretim yapıldığından itibaren kendi yerli otomobilimizi alacaklarını söylüyor. 2022 yılında Türkiye'de şarj altyapımızda hazır olacak. Bu otomobil yerli ve millidir; ama anlamayanlar var. Onlar bizi hiç ilgilendirmez. Türkiye en başından elektrikli otomobil alanına girerek herkesten birkaç adım öne geçiyor. Bu otomobili kendi ihtiyaçlarımız için üretmiyoruz. Küresel bir marka için uğraşıyoruz. Avrupa'dan başlayarak tüm dünyada yollarda gördüğümüzde hedefimize ulaşmış olacağız."
ÖN SİPARİŞİ VERDİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerli otomobille ilgili ilk ön siparişi kendisi için vererek, "Üretim ve ihracatımızı buna göre belirliyoruz. Bu otomobil ile 2022 yılında ön satış süreci başlatılabilir. Dünyada benzer projeler kullanılan yöntemi ülkemizde de uygulamaya geçebiliriz. Recep Tayip Erdoğan olarak ilk ön siparişi de buradan veriyorum. Adınız tarihe geçecek. Attığı adımlar merakla beklenen ülke olacağız. Projede görev alan ekibi bir kez daha tebrik ediyorum" dedi.
BAKAN VARANK: TÜRKİYE'NİN GURURU
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ise konuşmasında şunları söyledi:
"2002 yılında 36 milyar dolarlık ihracat yapabilen sanayi altyapısına sahiptik. Bugün 170 milyar dolara ulaşan ihracat hacmine sahibiz. Türkiye'nin dört bir yanında 1500'ün üzerinde Ar-Ge merkezine ev sahipliği yapıyoruz. Savunma sanayinde yeni başarı hikayesi yazdık. Yüzde 20 olan yerlilik oranını yüzde 70'e çıkarttık. Türkiye'nin yazılımcı ve mühendislerin istenilince neler yapabileceklerini yaşadık. Ülkemizi her alanda ileri teknoloji üreten ülkelerden biri haline getirmek istiyoruz. Bugün de ekonomik ve teknolojik bağımsızlığımızı güçlendirmek için Bilişim Vadisi'ni resmen açıyoruz. 'Devrim' otomobili gibi yürekli adımlar atıldı. Bu işleri yüreklendirecek siyasi irade olmadı için yarım kaldı. Yerli özgün atılımları bozmak isteyenler yüzünden birçok fırsatları kaçırdık. Yıllarca 'yapamazsınız, başaramazsınız'a inat en iyisini biz yapar duruma geldik. Sayın Cumhurbaşkanım, siz yıllarca milletimizin de talebi olan bu hayalin peşinden gittiniz. İş dünyamızda sizin bu çağrınıza cevap verdi. Her biri birbirinden tecrübeli bu otomobili geliştiriyorlar. Tüm fikri ve sanayi hakkıyla Türkiye'nin otomobilidir. Bu gurur 82 milyon vatandaşımızın Türkiye'nin gururudur. Otomotiv sektörü köklü dönüşümden geçiyor. Bugün elektrikli ve bağlantılı araçlar yüzde 1'ine sahipken 15 yıl sonra yüzde 40'a çıkacak. Otomotiv sektöründeki 32 milyar dolarlık ihracat kapasitemizi daha da yukarı çekeceğiz. Şarj altyapısını kurmak ve hukuki düzenlemeleri yapmak için şimdiden çalışmalara başladık. Araçları basın ile paylaştık ve benim önünde bulunduğum bir fotoğrafı paylaştım. 'Arabalar mı büyük yoksa bakanın boyumu kısa' diye yoğun tartışmalar oldu. Siz arabaların yanında durunca araçların boyutları hakkında soru işaretleri de tamamen ortadan kalmış olacak."
HİSARCIKLIOĞLU: BU SEFER BAŞARACAĞIZ
TOBB Başkanı ve TOGG Yönetim Kurulu Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da Türkiye'nin yarım asırlık hayaline bir adım daha yaklaştıklarını belirterek, şöyle konuştu:
"2017'de TOBB Genel Kurulu'nda Sayın Cumhurbaşkanımız bize bir çağrı yapmış ve bu işi bizim üstlenmemizi istemişti. Biz de yola çıktık ve babayiğitlerimizi bir araya getirdik. Rabb'imize şükürler olsun, verdiğimiz sözün arkasındayız. Otomotiv sektörü kabuk değiştiriyor ve bizim için yeni bir fırsat penceresi açılıyor. 1960'larda bu fırsatı kaçırmıştık. 'Devrim' arabasına sahip çıkamamış ve Türkiye'nin otomobili yapamamıştık. Bugüne kadar çok denedik, çok konuştuk ama başaramadık. Ama bu sefer Allah'ın izniyle başaracağız. Niye 'Türkiye'nin otomobili' diyoruz biliyor musunuz? Çünkü sadece üretilmeyecek, markası da bizim olacak, patenti de bizim olacak, tasarımı da bizim olacak. Lisans almayacağız, lisans satacağız. Montaj yapmayacağız, montaj yaptıracağız. Başkasının patenti için çalışmayacağız, kendi patentlerimiz için yabancı mühendisleri çalıştıracağız. Allah'ın izni, milletimizin inancı sonra Cumhurbaşkanımızın destekleriyle bu işi başaracağız. 2022'de de inşallah ilk aracımızı hep birlikte banttan indireceğiz. İşte bu yüzden Türkiye'nin otomobili, sadece yerli marka araba yapmak değildir. Türkiye'nin otomobili bir otomobilden daha fazlasıdır. 'Türkiye'nin otomobili' meydan okumadır. 'Türkiye'nin otomobili' teknolojik dönüşümdür, küresel markadır, 20 bin ilave istihdamdır, 7,5 milyar dolar daha az cari açıktır."
KARAKAŞ: ELEKTRİKLİ OTOMOBİL YARIŞINDA HERKES YOLUN BAŞINDA
Otomotivin mobilite ekosistemine dönüşümünü anlatan TOGG CEO'su Gürcan Karakaş ise "Dünyada elektrikli ve bağlantılı otomobil yarışında herkes yolun başında. Bu yarışta çevik, yaratıcı, iş birliğine açık ve kullanıcı odaklı organizasyonlar başarılı olacak. Biz de doğru zamanda doğru yerdeyiz. Dünyada ve Türkiye'de son 5 yılda en hızlı büyüyen ve gelecek 5 yılda en hızlı büyüyecek segment SUV. Bunun yanında Türk tüketicilerinin sahip olmayı en fazla istediği ancak yerli alternatifin yok denecek kadar az olduğu bu segmentin beğenilen bir marka oluşturmak için en uygun başlangıç olduğunu biliyoruz" diye konuştu.
'FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI YÜZDE 100 TÜRKİYE'NİN'
Türkiye'nin otomobilinin, fikri ve sınai mülkiyet haklarının yüzde 100 Türkiye'ye ait olduğunu belirten Karakaş, şunları söyledi:
"Profesyonel bir bütünlükle Türkiye'nin küresel markasını ortaya çıkarmak için var gücümüzle ve dünyanın en iyileriyle çalışıyoruz. Daha yola çıkarken 15 yıllık yol haritamızı adım adım planladık. Ortalama iş tecrübeleri 10 yılın üzerinde işinin ehli, işine adanmış, küresel tecrübesi olan, ağırlıklı mühendislerden kurulu bir ekip oluşturduk. Her geçen gün büyüyen ekibimiz 114 kişiye ulaştı. Çevik, hızlı kararlar alabilen bir organizasyon oluşturduk ve kullanıcı odaklı bir yaklaşım benimseyerek, her faaliyetimizde pazar ve kullanıcı beklentilerine kulak veriyoruz. Ülkemizin tüm tecrübe ve yetkinliklerini önemsiyoruz. Varsa ülkemizdeki ülkemizde henüz yoksa dünyadaki en iyi iş ortaklarını bulup onlarla kendi mühendislerimizin yönetiminde iş birliği yaptık, yapmaya devam ediyoruz. En önemlisi, dünyanın önemli oyuncularını inceleyerek ve kıyaslayarak belirlediğimiz olmazsa olmaz başarı kriterlerinden taviz vermeden yol alıyoruz. Yeni bir otomobil markasını inşa ederken aynı zamanda küresel bir marka ortaya çıkarıp dünya ile rekabete giriyoruz. Geniş ürün gamıyla tasarımsal cazibesi, teknolojik yetenekleri, endüstriyel gücü ve kültürümüzden ilham alan detayları ile Türkiye'nin otomobiline kavuşacağız."
GÖRSEL ŞÖLENLE TANITILDI
Konuşmaların ardından SUV ve sedan otomobiller, görsel şölenle tanıtıldı. TOGG markalı otomobiller, platforma asansörle çıkarılırken, tören alanındakiler de heyecanla bekledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, sahneye gelerek, araçları inceledi. Erdoğan, daha sonra Bilişim Vadisi'nin bulunduğu alanda otomobili kullandı.
500 KİLOMETRE MENZİLLİ
Tören alanında, yerli otomobile ait simülatör ile katılımcılara sürüş deneyimi yaşatılırken, yerli otomobilin şasesi de sergilendi. Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Zorlu Grubu ortaklığı ile yapılacak yerli otomobilin motor gücü 150 kw olarak açıklanırken, 2 çeker aracın 200 beygir, 4 çeker aracın ise 400 beygir gücünde olduğu, otomobilin 30 dakikanın altında hızlı şarjla yüzde 80 doluluğa ulaşacağı, li-ion pil hücreleriyle 300 artı ve 500 artı kilometre menzile sahip olacağı belirtildi.
UZAKTAN ARIZALAR GİDERİLEBİLECEK
Yerli otomobil uzaktan 4G/5G bağlantıyla merkeze bağlanarak güncellemeleri yapılacak. Arıza durumunda araç servis ekibi uzaktan müdahale edebilecek. Otonom sürüş teknolojisine sahip olacak yerli otomobil trafiğin sıkışık olduğu zamanlarda kendiliğinden dur-kalk yaparak sürücünün direksiyonla kontrol etmesine gerek kalmayacak. Araç 7 standart, 2 opsiyonel hava yastığı ve aktif güvenlik sistemlerine sahip olacak. Tüm tekerlerden çekiş ile 400 beygir güce sahip olacak. 0-100 kilometre hıza 4,8 saniyede ulaşacak araç, 180 kilometre azami hıza sahip olacak.
FABRİKA BURSA'DA KURULACAK
Yerli elektrikli otomobil üretim tesisi Bursa'da kurulacak. Tesisin öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 22 milyar lira olacak. Yerli otomobil üretim tesisinde 4 bin 323 kişi istihdam edilecek. 300'ü nitelikli personel olacak. 5 modelde yılda 175 bin adet üretilecek. Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu'nun gerçekleştireceği yatırım için 31 Aralık 2035'e kadar 30 bin otomobil alım garantisi verildi. Proje bazlı devlet desteği verilecek yatırım için Gümrük Vergisi muafiyeti, KDV istisnası, yüzde 100 vergi indirimi, azami tutar sınırı olmaksızın 10 yıllık sigorta primi işveren hissesi desteği, 10 yıllık Gelir Vergisi stopajı desteği, azami 360 milyon liralık nitelikli personel desteği, faiz ve kar payı desteği, yatırım yeri tahsisi ve alım garantisi sağlanacak.
5 MODEL ÜRETİLECEK
Resmi kuruluşu 28 Haziran 2018'de gerçekleşen ve kuruluşundan 18 ay sonra tasarım ve mühendislik çalışmalarının geldiği noktayı gösteren ilk ön gösterim aracını ve sedan konseptini gün ışığına çıkaran TOGG, fabrikanın temelini 2020 yılında atacak. 2030 yılına kadar ise fikri ve sınai mülkiyet hakları tamamen kendisine ait bir ortak e-platform üzerinde 5 farklı model üretecek. Projenin hemen başında 2 ayrı özgün patenti kayda geçiren TOGG, üretime başlayacağı 2022 yıllı itibarıyla Avrupa'nın klasik olmayan doğuştan elektrikli ilk SUV üreticisi olarak endüstride yerini alacak.
FOTOĞRAFLI