Fotoğraflar: James Hokines/ April Nowell
Ürdün’ün Azrak kentinde gerçekleştirilen bir kazıda, kimi aletler üzerinde taş devrinden kalma, şimdiye kadar bilinen en eski protein kalıntıları keşfedildi.
At, gergedan, yaban sığırı ve ördeğe ait örnekler, iki yüz elli bin yıl öncesinde bir vahada yaşamış insansıların besinleri. Bu keşif insanın atasının, ilk Homo sapiens’in Afrika’da ortaya çıkmasından binlerce yıl önce zorlu yaşam ortamında nasıl hayat sürdürdüğünü gösteriyor.
İki yüz elli bin yıl önce bir sulak alan olan, günümüzdeyse çölleşmiş Şişhan sazlıkları, Ürdün’ün kuzeydoğusunda, Azrak’ta yer alıyor. Amerika, Kanada ve Ürdünlü bilimcilerden oluşan ekip kazı alanında şimdiye kadar on binin üzerinde taş alet topladı. İnsansıların beslenme alışkanlıkları hakkında fikir edinmeyi hedefleyen araştırma ekibi spatulalar, tabakalar, kesici uç ve el baltalarından oluşan yedi bin aleti inceledi.
Testler sonucunda on yedi parçanın üçünde gergedan, üçünde deve, beşinde at, üçünde yaban sığırı ve üçündeyse ördek parçaları tespit edildi; bunlar taş devrine ait bilinen ilk örnekleri teşkil ediyor. Bu keşfin önemini açıklayan Viktorya Üniversitesi’nden April Nowell, iki buçuk milyon yıllık zaman zarfında birçok insansı türünün etle beslendiğinin bilinmesine rağmen, ilk kez taş devrindeki insansıların bu davranışının somut olarak kanıtlandığını belirtti.
Azrak yöresindeki insansıların çevreye son derece iyi uyum sağladığını belirten Nowell, besin olarak tüketilen av hayvanı çeşitliliğinin farklı hayatta kalma stratejileri geliştirdiğine işaret ettiğini; iki yüz elli bin yıl önce yaşayan atalarımızın zekâsını gösterdiğini dile getirdi.