Türkiye’de trafik genellikle zaman kaybı, stres ya da yakıt masrafı üzerinden konuşulsa da bu, özellikle de iklim krizinin şehir hayatındaki en somut yansımalarından biri. Artan araç sayısına paralel fosil yakıt tüketimi, beraberinde hem hava kalitesini düşürmeye hem de karbon salımını artırmada büyük rol oynuyor. Yani trafik sadece bireysel bir sorun olmanın yanında iklim kriziyle de ilişkili bir mesele haline geliyor.
Son yıllarda özellikle de büyük şehirlerin artan nüfusuyla birlikte daha sık yaşanan toplu taşımanın yetersizliği, kalabalıklaşması ve benzeri durumlar pek çok kişiyi bireysel araçları daha sık kullanmaya yöneltti. Bu, kısa vadede konforlu olsa da burada artan yoğunluk uzun vadede şehirlerin iklim yükünü artıran bir faktör olmaktan geri durmuyor.
Hepimizin bildiği üzere otobüs ve tren gibi toplu taşıma sistemleri onlarca özel aracın yaratacağı emisyonun önüne geçebiliyor. Şu anki durumda şehirlerdeki karbon salımını azaltmanın en etkili yollarından biriyse hala toplu taşımayı güçlendirmek oluyor. Bu nedenle ulaşım tercihlerimiz bireysel bir karar olmanın ötesinde, iklimle ilgili bir tercihe de dönüşüyor.
Ulaşımın iklimi etkilediği gibi tam tersi durumda da yani sıcaklıklar artttığında, ani yağışlar olduğunda ya da hava kirliliği gibi durumlar, en çok toplu taşımayı kullananları zor durumda bırakıyor: Durakta uzun süre beklemek, kliması yetersiz araçlarda yolculuk yapmak ya da seferlerin aksaması gibi sorunlar günlük hayatı ve toplu taşımayı tercih etmeyi daha da zorlaştırıyor. Bu da toplu taşımaya daha yakından bakmayı gerektiriyor.
Toplu taşıma bugün çoğu zaman konfor ve maliyet üzerinden tartışılsa da asıl konu gelecekle ilgili. Çünkü ulaşımdaki tercihlerimiz ileride daha net bir şekilde hissedilecek ve geriye dönüp baktığımızda toplu taşımanın güçlenmediği bir senaryo sebebiyle iklim yükünün arttığını görmek, kaçırdığımız fırsatla yüzleşmemizi ifade edecek. Bu nedenle toplu taşımayla ilgili her gelişme sadece bugünümüzü değil gelecekteki yaşamımızı da doğrudan ve derinden etkileyecek bir mesele.