Formula 1'de formasyon turu nedir? F1'de formasyon turu ve kuralları

Formula 1 yarışlarının dinamikleri değişkendir. Araçlar ve sürücüler kadar yarışın yapılacağı pist ve hava koşulları da önem taşır. Pistlerin yapısı birbirinden farklı tasarlanır. Mevsimsel özellikler ve hava şartları aynı pistin farklı bir dinamiğe sahip olmasını dahi sağlayabilir. Örneğin İtalya'nın Monza şehrindeki GP'de kurak bir günle yağışlı bir gün arasında farklı stratejiler tasarlanır. Sürücülerin anlık hava ve zemin koşullarına uyum sağlaması da formasyon turuyla mümkün olur.

Formula 1'de formasyon turu nedir? F1'de formasyon turu ve kuralları

Formasyon turu tüm sürücülerin mevcut pist koşullarına alışması için yaptığı ısınma ve hazırlık sürüşüdür. Herhangi bir sıralama hedeflenmez ve asıl yarışa etki edecek şekilde puanlanmaz. Amaç hem mekanik aksamların kontrol edilmesi hem de sürücülerin alışkanlık kazanmasıdır.

Formasyon turunda doğrudan yarışmak veya atak yapmak yasaktır. Formasyon turunun temposunu pole'de lider olan pilot belirler. Fazla yavaşlaması ve fark açması yasaktır. Sabit bir tempo ile formasyon turu gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Formasyon turunda arıza gösteren araç pit yoluna girmek zorundadır. Grid alanı boş bırakılır.

Formasyon turunun amaçları şöyle sıralanır:

• Lastiklerin ısınması gereklidir. Formula 1 lastikleri sürtünmenin minimuma indirileceği şekilde tasarlanır. Soğuk lastikler bu sebeple kaygan bir zeminde gibi kayar. İdeal lastik sıcaklığı ortalama 100 derecedir. Pilotlar drift ve zikzaklarla lastikleri içten ve dıştan ısıtır.
• Fren ve motor sistemi kontrol edilir. Formula 1 araçlarının frenleri hızlı tepki vermesi için birçok diskten oluşan mekanizmaya sahiptir. Formasyon turlarında diskler ısıtılır. Kısa ve sert frenlerle bu işlem sağlanır ve ideal sıcaklık olan 400-600 dereceye yükseltilir. Motorun sıcaklığı ve turbo basıncı da bu aşamada kontrol edilir.
• Elektrik aksam test edilir. Araç direksiyonunda yer alan diferansiyel ve vites geçişleri denenir. Debriyaj ve başlangıç modelleri test edilir. Debriyajın optimal çalışması kritiktir. Başlangıçtaki hızlanmada yarışın gidişatı bu manevrayla belirlenir.
• Formasyon turunun sonunda herkes grid noktasına geri döner. Başlama pozisyonu alınır. Gridde yanlış giren araçlar 5sn süre cezası alır.