Güney Amerika kökenli ölümcül Chagas hastalığı, ABD’de alarm zillerinin çalmasına neden oluyor. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), “öpücük böceği” olarak bilinen böceğin yaydığı bu hastalığı “endemik” olarak sınıflandırmaya hazırlanıyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, dünyada 7 milyondan fazla kişi Chagas hastalığıyla enfekte. Her yıl yaklaşık 10 bin kişi bu hastalıktan hayatını kaybediyor. Trypanosoma cruzi adlı parazitin neden olduğu hastalık, özellikle Güney Amerika’da yaygın olsa da, küreselleşme ve böceklerin yayılımıyla artık diğer bölgelerde de tehdit oluşturuyor.
Hastalığın taşıyıcısı olan “öpücük böceği”, genellikle uyuyan insanların yüzünü, dudaklarını veya göz kapaklarını ısırıyor. Ancak hastalığa ısırık değil, böceğin dışkısındaki parazit neden oluyor. Parazit, böceğin ısırdığı bölgedeki açık yaralardan veya mukoza yoluyla vücuda giriyor. Bunun yanı sıra kan nakli, organ nakli veya anneden bebeğe geçiş gibi bulaşma yolları da mevcut. İnsanların yanı sıra köpek, kedi ve fare gibi hayvanlar da hastalığı taşıyabiliyor.
Chagas hastalığının akut evresinde ateş, yorgunluk, şişlik ve tek taraflı göz kapağı ödemi gibi belirtiler görülüyor. Bu belirtiler genellikle kendiliğinden geçse de, parazit vücutta kalmaya devam edebiliyor. Kronik evrede ise kalp kası iltihabı, kalp yetmezliği, ritim bozuklukları, yemek borusu ve bağırsaklarda anormal büyüme gibi ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabiliyor.
Ne yazık ki Chagas hastalığına karşı henüz bir aşı bulunmuyor. Erken evrede kullanılan iki ilaç, hastalığın ilerlemesini durdurmada etkili olabiliyor. Ancak kronik evrede tedavi, genellikle semptomları hafifletmeye odaklanıyor. Sağlık yetkilileri, hastalığın yayılmasını önlemek için ilaçlı cibinlik kullanımını ve böcek kontrolüne yönelik önlemleri öneriyor.
CDC, hastalığın yayılmasını engellemek için halkı bilinçlendirme kampanyalarına hız verdi. Uzmanlar, özellikle kırsal bölgelerde yaşayanların ve evcil hayvan sahiplerinin dikkatli olması gerektiğini vurguluyor. Chagas’ın sessiz ama ölümcül doğası, erken teşhis ve müdahalenin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.