Çukurova'nın bereketli topraklarında ürün çeşitliliğini arttırmak için çalışmalar sürerken, çiftçiler de alternatif ürünlere yöneliyor. Devletin son yıllarda verdiği hibe, düşük faizli kredi, vergi avantajı gibi teşviklerle birçok üründe çeşitlilik ve verim artışı sağlanırken, üreticiler seralarda tropikal meyve yetiştiriciliğine başladı.
Adana'da devlet desteklerinin etkisiyle hızla büyüyen muz serası yatırımları, kenti Türkiye'nin muz üretiminde Mersin'in ardından 2'nci sıraya taşırken; 2017'de 75 dekar olan üretim alanı bugün 7 bin 500 dekara kadar ulaştı.
TMMOB'a bağlı Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şubesi Başkanı Ahencan Tayakısı, serada muz üretiminin verilen teşviklerle birlikte son yıllarda ciddi oranda arttığını söyledi.
Üretim maliyetlerinin yüksek olduğu dönemde çiftçilerin teşviklerden yararlanarak sera yatırımlarını arttırdığını belirten Tayakısı, seradaki verimin açık alana göre daha yüksek olduğunu ifade etti.
Tayakısı, "Burada dekar başına rekolte yaklaşık 5 ile 8 ton arasında değişebiliyor. Bakım koşullarına göre farklılık gösteriyor ancak üreticiler genelde iyi baktığı için açık alandaki muz üretimine göre verimler daha yüksek. Dekar maliyeti 30-35 bin lira civarında olan bir üretimden bahsediyoruz. Sonuçta 5-8 ton arasında ürün alınıyor. Kilogram maliyeti 8 lira civarında" dedi.
Muz üretiminin çiftçiler için karlı bir yatırım olduğunu aktaran Tayakısı, "Şu an için karlı bir yatırım. Teşviklerin durması belki bir bakıma tarımsal üretim politikasını dengelemek amacıyla iyi olmuş olabilir. Çünkü teşvikler devam etseydi; Adana, muz serası şehri olacaktı. Narenciyeden sonra en fazla üretim muz olurdu. Böyle bir ortamda arz-talep dengesi bozulur, üreticinin karı açısından sıkıntılar yaşanabilirdi. Bu sera alanlarının artışından da görüldüğü gibi ilk başta olumlu karşılandı ama üretim alanları kontrolsüz bir şekilde büyümeye başladı. Tarımın her dalında böyle; nerede para kazanılıyorsa, ona rağbet çok oluyor ama ilerisi düşünülmeden yapılan işler. Şimdi bu dönemde muz para kazandırıyor ama teşvikler devam edip seralar artsaydı rekabet çok olacaktı, fiyatlar düşecekti, üretici kar edemeyecekti. Şu anda karlı bir yatırım gibi görünse de eğer teşvikler devam etseydi ileride bu karlılık düşecekti" diye konuştu.
Devlet teşviki ile birlikte muz üretimine başlayan çiftçi Mustafa Ateş, desteklerin üretime ciddi katkı sağladığını söyledi. 2019 yılında muz yetiştiriciliğine başladığını belirten Ateş, "O dönem devlet teşviği devam ediyordu. Faizi çok düşük, sübvansiyonlu bir krediydi. Maliyet girdisi seraların çok yüksek olduğu için teşvik bizim için çok iyi oldu. Muz üretimine başlamamın en önemli sebebi, teşvikin olmasıydı. Şu an 30 dekar alanda üretime devam ediyoruz. Kurulumla birlikte fidelerimizi diktik, işlemlerimizi yaptık ve ilk dikimden 12 ay sonra ilk hasadımızı aldık. Bir fideden yaklaşık 5-6 hasat aldık, süreç iyi ilerliyor. Dönüme 5 ile 7 ton arasında verim elde edebiliyoruz. Şu an gayet makul ve mantıklı seviyede ilerliyoruz" dedi.